4. Hukuk Dairesi 2018/1802 E. , 2020/2092 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi ... Hukuk Dairesi
İLK DERECE
MAHKEMESİ : ... Asliye hukuk Mahkemesi
Davacı ... vekili Avukat ... tarafından, davalı ... aleyhine 04/05/2015 gününde verilen dilekçe ile itirazın iptali istenmesi üzerine mahkemece yapılan yargılama sonunda; davanın reddine dair verilen 13/12/2016 günlü karara karşı davacı vekilinin istinaf başvurusu üzerine yapılan incelemede; ... 4. Asliye Hukuk Mahkemesi"nin 13/12/2016 tarih 2015/675 esas, 2016/477 karar sayılı ilamı usul ve esas yönünden hukuka uygun bulunduğundan davacı vekilinin istinaf başvurusunun 6100 sayılı HMK"nın 353/1-b-1 bendi uyarınca esastan reddine dair verilen 26/01/2018 günlü kararın Yargıtayca incelenmesi davacı vekili tarafından süresi içinde istenilmekle temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra tetkik hakimi tarafından hazırlanan rapor ile dosya içerisindeki kağıtlar incelenerek gereği görüşüldü.
Dava, itirazın iptali istemine ilişkindir. İlk derece mahkemesince davanın reddine karar verilmiş, bu karara karşı davacının istinaf başvurusu üzerine Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiş; hüküm, davacı vekilince temyiz edilmiştir.
Davacı ..., 6303 sayılı ... Türk Dünyası Kültür Başkenti Hakkında Kanun’un 3. maddesinin 1. fıkrasının (a) bendi ve ... 2013 Türk Dünyası Kültür Başkenti Ajansı Koordinasyon Kurulu Başkanlığı’nın 15/01/2013 tarih ve 2013/01 sayılı kararı uyarınca, davalı Belediyenin 2013 yılı bütçesinde öngörülen gelirlerinin yüzde 2’sinin ajans geliri olarak ödenmesi amacıyla ajans tarafından icra takibi başlatıldığını, tasfiye sürecine giren ajansın takibe konu alacağını Valiliğe temlik ettiğini, davalının yapılan takibe haksız olarak itiraz ettiğini belirterek, itirazın iptali ve icra inkar tazminatı isteminde bulunmuştur.
Davalı ..., takibin hukuki bir dayanağının bulunmadığını, kanunda belediyelerin kendi iradeleri ile bütçelerine koyacakları tutarların ajansa aktarılmasının düzenlendiğini, Ajans Koordinasyon Kurulunun yetkisi bulunmadığını, ajansın tüzel kişiliğinin sona ermesinden sonra yapılan temlikin de hukuken geçersiz olduğunu belirterek, davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
İlk Derece Mahkemesince; 6303 sayılı Kanunla kurulan Ajansın gelirleri arasında aynı yasanın 3/1-a maddesinde ... Belediyesi tarafından konulacak ödeneğin gösterildiği, belirtilen yasanın 7. maddesi atfı üzerine verilen Bakanlar Kurulu Kararı üzerine kurulan Koordinasyon Kurulunun ise Ajansın gelirlerini belirleme görevini haiz olmamasına karşın davalı belediyeye bütçenin %2"si oranında bir borç çıkardığı, bu yönüyle Koordinasyon Kurulunun yasada öngörülen görevi dışına çıktığı, yasada belediyenin ne şekilde ödenek ayıracağının düzenlenmemesine karşın Koordinasyon Kurulunun belediye bütçesine yasanın kendisine vermediği bir şekilde müdahale anlamına gelen bir işlem tesis
ettiği, bu nedenle talebin yerinde olmadığı gerekçesiyle, davanın reddine karar verilmiştir.
Hükme karşı davacı vekili istinaf talebinde bulunmuştur.
Bölge Adliye Mahkemesince; 6303 sayılı Kanun ve bu Kanun ile belirlenen sınırlar içinde yetkilendirilen Bakanlar Kurulu Kararı ile öngörülmeyen bir mali yükümlülüğün ... 2013 Türk Dünyası Kültür Başkenti Ajansı Koordinasyon Kurulu kararı ile getirilmesinin mümkün bulunmadığı, Ajans Koordinasyon Kurulunun ancak mahalli idarelerin (davalı Belediyenin) ilgili kanunla yetkilendirilen organlarının ajans gelirleri arasında gösterilen ödenekleri belirleyip bütçelerine koyarak kabulü hususunda eş güdümü sağlayacak tedbirleri alma görevinin bulunduğu, ilgili mevzuata uygun biçimde mahalli idareler (davalı ...) bütçesine konulmayan ve 6303 Sayılı Kanun"la getirilmeyen bir mali yükümlüğünün davacı yönünden kamu alacağı niteliği de oluşturmadığı gerekçesiyle ... 4.Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 13/12/2016 tarih 2015/675 esas 2016/477 karar sayılı ilamı usul ve esas yönünden hukuka uygun bulunduğundan davacı vekilinin istinaf başvurusunun 6100 sayılı HMK’nun 353/1-b-1 bendi uyarınca esastan reddine karar verilmiştir. Kararı davacı temyiz etmiştir.
3533 sayılı Umumi Mülhak ve Hususi Bütçelerle İdare Edilen Daireler ve Belediyelerle Sermayesinin Tamamı Devlete veya Belediye veya Hususi İdarelere Ait Daire ve Müesseseler Arasındaki İhtilafların Tahkim Yolu ile Halli Hakkındaki Kanun"un 1. maddesine göre genel, katma ve özel bütçelerle yönetilen daireler ve belediyelerle sermayesinin tamamı devlete veya belediyelere yahut özel idarelere ait olan daire ve müesseseler arasında çıkan uyuşmazlıklardan, adli yargının görevi içinde bulunanlar o kanunda yazılı tahkim usulüne göre çözümlenir.
Tarafların sıfatı gereği aralarındaki uyuşmazlığın tahkim usulüne göre çözümlenmesi gerektiği gözetilerek sözü edilen Kanun’daki düzenleme uyarınca dava dilekçesinin görev yönünden reddine karar verilmesi gerekirken, işin esasına girilerek karar verilmiş olması usul ve yasaya aykırı olup, Bölge Adliye Mahkemesi’nin davacının istinaf başvurusunun esastan reddine yönelik kararının kaldırılarak, İlk Derece Mahkemesi kararının bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının HMK 373/1. maddesi gereğince KALDIRILMASINA ve İlk Derece Mahkemesi kararının HMK 371. maddesi uyarınca BOZULMASINA, dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin de Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine 18/06/2020 gününde oy birliğiyle karar verildi.