Mahkemesi :İş Mahkemesi
Dava Türü : İşe iade

YARGITAY İLAMI

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün, Yargıtay"ca incelenmesi davacı vekili tarafından istenilmekle, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dosya incelendi, gereği görüşüldü:
Davacı vekili, davacının iş akdinin parçalara hava testi yapmadığı gerekçesiyle feshedildiğini, aynı gerekçe ile .... ve .... hakkında da tutanak tutulduğunu, ...."un iş akdinin feshedilmediğini, davacının hava testi yapmadığına yönelik iddianın ise yerinde olmadığını, davacının savunmasında olay günü olan 19.07.2014 tarihinde makinenin arıza vermesi nedeniyle vardiya amiri ...."in yanına gittiğini, vardiya amirinin 20 dakika sonra geleceğini söylemesi üzerine parçalara etiket vurup askıya astığını, daha sonra vardiya amirinin gelmemesi üzerine tekrar yanına giderek vardiya amirini çağırdığını vardiya amirinin gelerek aparatı kontrol ettiğini ve bu defa hata vermediğini, çalışmasına devam ederken makinenin buhar arızası verdiğini, yine bu arızanın da giderilmesi üzerine daha önceki parçaları da kontrol ettiğini ve durumu vardiya amirine bildirdiğini, işverence kendisine kamera kayıtlarının gösterilmediğini, hatalı parçanın kaç adet olduğuna dair bir tespitin de bulunmadığını belirterek feshin geçersizliğinin tespitine, davacının işe iadesi ile işe başlatmama tazminatı ve boşta geçen süre ücretine karar verilmesini istemiştir.
Davalı vekili, davacının üretimde defalarca eğitim aldığı halde son derece tehlikeli ve kabul edilemez sonuçlar doğuracak ihmali ve hatta kasti davranışıyla hava testi yapmadan çalıştığı parçaları sevk edilmek üzere kasaya koymakta ısrar ettiği gerekçesiyle iş akdinin Disiplin Kurulu kararıyla 4857 sayılı yasanın 25/II-h bendi gereği feshedildiğini savunarak davanın reddini talep etmiştir.
Mahkemece, davacının feshe konu eylemlerine benzer mahiyette daha öncesinde de hatalarının tespit edilerek bunların tutanak altına alınmış olduğu, davacının bu hatalarının işyerinde olumsuzluğa ve işin aksamasına yol açtığı/açacağı, hatalı üretime konu parçaların otomobillerde kullanılan yakıt hortumu ve sair parçalar olduğu, söz konusu parçaların sevkiyat sonrası otomobillere takıldığında ileride yakıt kaçağına bağlı yangın vb zararlı sonuçların ortaya çıkabileceği, araçları alıp kullananlar yönüyle zararlı sonuçların ortaya çıkabileceği, bu halde otomobil üreten müşteri firma tarafından davalı işverene sipariş verilmesinden vazgeçileceğinin muhakkak olduğu, davacı tarafından yürütülen işin anılan surette hassasiyeti ve niteliği dikkate alındığında davacının iş akdinin feshedilmesinin haklı fesih sebebi oluşturmasa dahi artık işverenden söz konusu sebeplerle normal koşullarda davacı ile iş ilişkisini sürdürmesinin beklenemeyeceği, hal böyle olunca işverence yapılan feshin geçerli sebeplere dayandığı, davacı tarafça her ne kadar diğer işçi ...."un halen çalıştırılmaya devam ettiği bu nedenle de işverenlikçe eşitlik ilkesine aykırı davranıldığı iddia edilmiş ise de anılan işçinin aykırı eylemlerine dair herhangi bir delil elde edilemediği, öncesi tarihlerde benzer mahiyette hataları tespit edilen bunlara dair belgeleri dosyamıza sunulan ve yine son olarak davacı ile de hatalı üretim yaptığı iddia edilen diğer işçi ...."in de işine son verildiğinin tüm dosya kapsamı ile sabit olduğu gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Taraflar arasında iş sözleşmesinin feshinin haklı ya da geçerli nedene dayanıp dayanmadığı uyuşmazlık konusu olup, normatif dayanak 4857 sayılı İş Kanununun 18 ve devamı maddeleridir.
4857 sayılı İş Kanunu’nun 18. maddesi işverene, işçinin davranışlarından ve yeterliliğinden kaynaklanan nedenlerle iş sözleşmesini feshetme yetkisi vermiştir. İşçinin davranışlarından kaynaklanan fesihte takip edilen amaç, işçinin daha önce işlediği iş sözleşmesine aykırı davranışları cezalandırmak veya yaptırıma bağlamak değil; onun sözleşmesel yükümlülükleri ihlale devam etmesi, tekrarlaması rizikosundan kaçınmaktır. İşçinin davranışları nedeniyle iş sözleşmesinin feshedilebilmesi için, işçinin iş sözleşmesine aykırı, sözleşmeyi ihlal eden bir davranışının varlığı gerekir. İşçi kusurlu davranışı ile sözleşmeye aykırı davranmış ve bunun sonucunda iş ilişkisi olumsuz bir şekilde etkilenmişse işçinin davranışından kaynaklanan geçerli bir fesih söz konusu olur. Buna karşılık, işçinin kusur ve ihmaline dayanmayan sözleşmeye aykırı davranışlarından dolayı işçiye bir sorumluluk yüklenemeyeceğinden işçinin davranışlarından kaynaklanan geçerli fesih nedeninden de bahsedilemez.
İşçinin davranışlarından ve yeterliliğinden kaynaklanan nedenler, aynı yasanın 25. maddesinde belirtilen nedenler yanında, bu nitelikte olmamakla birlikte, işyerlerinde işin görülmesini önemli ölçüde olumsuz etkileyen nedenlerdir. İşçinin davranışlarından veya yetersizliğinden kaynaklanan nedenlerde, iş ilişkisinin sürdürülmesinin işveren açısından önemli ve makul ölçüler içinde beklenemeyeceği durumlarda, feshin geçerli nedenlere dayandığını kabul etmek gerekecektir.
İşçinin davranışlarına dayanan fesih, herşeyden önce, iş sözleşmesinin işçi tarafından ihlal edilmesini şart koşmaktadır. Bu itibarla, önce işçiye somut olarak hangi sözleşmesel yükümlülüğün yüklendiği belirlendiği, daha sonra işçinin, hangi davranışı ile somut sözleşme yükümlülüğünü ihlal ettiğinin eksiksiz olarak tespit edilmesi gerekir. Şüphesiz, işçinin iş sözleşmesinin ihlali işverene derhal feshetme hakkını verecek ağırlıkta olmadığı da bu bağlamda incelenmelidir. Daha sonra ise, işçinin isteseydi yükümlülüğünü somut olarak ihlal etmekten kaçınabilip kaçınamayacağının belirlenmesi gerekir. İşçinin somut olarak tespit edilmiş sözleşme ihlali nedeniyle işverenin işletmesel menfaatlerinin zarar görmüş olması şarttır.
İş sözleşmesinin işçinin davranışı nedeniyle geçerli bir şekilde feshedilebilmesi için, işçinin kendisine verilen ihtardan sonra bir defa daha yükümlülüğünü ihlal teşkil eden davranışta bulunması gerekir. İşçiye verilen ihtardan sonra yeni bir yükümlülük ihlali meydana gelmemişse, sırf ihtara konu olan davranışa dayanılarak iş sözleşmesi geçerli bir şekilde feshedilemez. Çünkü ihtarın verilmesiyle işveren, ihtara konu olan davranış nedeniyle iş sözleşmesini feshetme hakkından örtülü olarak feragat etmiş bulunmaktadır.
Dosya içeriğine göre; davacının, işyerinde 5 yılı aşkın süreyle üretim operatörü olarak çalıştığı, 25/07/2014 tarihinde 19/07/2014 tarihli olaya ilişkin kendisinden istenilen savunma talebine ayrıntılı savunmada bulunduğu, davalı işverence kamera kayıtları olduğu ifade edilmesine rağmen dosyaya sunulmadığı, davacının daha önceki hatalarının basit etiketleme hataları olduğunun ve bu nedenle uyarıldığının özlük dosyasından anlaşıldığı, davalı tanıkları tarafından da davacının daha önce bu tür eyleminin olmadığı ve davacının ürettiği parçaların daha sonra yapılan testlerde hatalı olmadığının tespit edildiği gibi müşteriden iade gelen olmadığının da ifade edildiği ayrıca davacı tanık beyanlarında da iç hata ve dış hata olarak nitelendirilen bu tür hatalarda işverence öncelikle uyarı verildiğinin ifade edildiği, .... hakkında da tutanak tutulduğunun ancak iş akdinin feshedilmediğinin taraf tanık beyanlarından anlaşıldığı, davacıyla birlikte aynı nedenle iş akdi feshedilen .... isimli işçi hakkında Dairemizce aynı gün temyiz incelemesi yapılan 2015/41767 E, 2016/5893 K. sayılı dosyada mahkemece verilen işe iade hükmünün onandığı, davacının parçalara hava testi yapmadan sevk edilmek üzere kasaya koyduğuna dair davalı iddiasının somut ve şüpheye yer vermeyecek şekilde ispatlanamadığı anlaşıldığından davanın kabulüne karar verilmek gerekirken yazılı gerekçe ile davanın reddi isabetsiz olmuştur.
Yukarıda açıklanan sebeplerle 4857 sayılı Kanun"un 20/3 maddesi gereğince mahkemece verilen kararın bozularak ortadan kaldırılması ve dairemizce aşağıda yazılı hükmün kurulması gerekmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan gerekçe ile;
1-Mahkemenin tarih ve sayısı belirtilen kararının BOZULARAK ORTADAN KALDIRILMASINA,
2-Feshin GEÇERSİZLİĞİNE ve davacının İŞE İADESİNE,
3-Davacının yasal süre içinde başvurusuna rağmen davalı işverence süresi içinde işe başlatılmaması halinde ödenmesi gereken tazminat miktarının davacının kıdemi, fesih nedeni dikkate alınarak takdiren davacının 5 aylık brüt ücreti tutarında BELİRLENMESİNE,
4-Davacı işçinin işe iadesi için işverene süresi içinde müracaatı halinde hak kazanılacak olan ve kararın kesinleşmesine kadar en çok 4 aya kadar ücret ve diğer haklarının davalıdan tahsilinin GEREKTİĞİNE,
5-Alınması gereken 29,20 TL harçtan, peşin alınan 25,20 TL harcın tenzili ile bakiye 4,00 TL harcın davalıdan tahsili ile Hazine"ye gelir kaydına,,
6-Davacının yapmış olduğu 253,20 TL yargılama giderinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine, davalının yaptığı yargılama giderinin üzerinde bırakılmasına,
7-Karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT"ne göre 1.800,00 TL avukatlık ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
8-Artan gider ve delil avansının ilgilisine iadesine,
9-Peşin alınan temyiz harcının isteği halinde davacıya iadesine, 09/03/2016 gününde oybirliğiyle KESİN olarak karar verildi.