MAHKEMESİ :İş Mahkemesi


1. Taraflar arasındaki “işçilik alacağı” davasından dolayı yapılan yargılama sonunda, Amasya İş Mahkemesince verilen davanın kabulüne ilişkin karar davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine Yargıtay (Kapatılan) 7. Hukuk Dairesi tarafından yapılan inceleme sonunda bozulmuş, Mahkemece Özel Daire bozma kararına karşı direnilmiştir.
2. Direnme kararı davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
3. Hukuk Genel Kurulunca dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

I. YARGILAMA SÜRECİ
Davacı İstemi:
4. Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin davalıya ait özel okulda 01.09.2004-30.06.2007 tarihleri arasında öğretmen olarak çalıştığını, iş sözleşmesinin feshi sonrası açtığı davada alınan bilirkişi raporunda ücret farkı alacağının 36.100TL olarak belirlendiğini, mahkemece taleple bağlılık ilkesi gereği 3.690TL alacağa hükmedildiğini ileri sürerek, bakiye 32.410TL alacağının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı Cevabı:
5. Davalı vekili cevap dilekçesinde; davanın zaman aşımına uğradığını, hak düşürücü süre geçtikten sonra davanın açıldığını, müvekkiline yapılan tebligatın usulsüz olduğunu belirterek davanın reddini savunmuştur.
Mahkeme Kararı:
6. Amasya İş Mahkemesinin 14.11.2014 tarihli ve 2014/169 E., 2014/550 K. sayılı kararı ile; ücretlerin geç ödenmesinden dolayı cezai şart niteliğindeki %1 fazla ödemenin on yıllık zaman aşımına tabî olduğu, alacağının zaman aşımına uğramadığı, mülga 625 sayılı Özel Öğretim Kurumları Kanunu’nun 35. maddesine göre bilirkişi tarafından hesaplanan miktarda davacının talebinin haklı olduğu gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
Özel Daire Bozma Kararı:
7. Amasya İş Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
8. Yargıtay (Kapatılan) 7. Hukuk Dairesinin 02.05.2016 tarihli ve 2015/1570 E., 2016/9754 K. sayılı kararı ile; “…Somut olayda, talep konusu % 1 fazla ödeme cezai şart niteliğinde olup 5 yıllık zamanaşımı süresine tabidir. İlk dava kısmi dava olarak açılmıştır. Davacı, davalı işyerinde 01.09.2004-30.06.2007 tarihleri arasında çalışmış olup 03/04/2014 ek dava tarihine göre 03.04.2009 tarihinden önceki alacakları zamanaşımına uğramıştır. Mahkemece davanın zamanaşımı nedeni ile reddine karar vermek gerekirken yanılgılı değerlendirme ile zamanaşımı süresinin 10 yıl olduğu ve alacağın zamanaşımına uğramadığı gerekçesi ile davanın kısmen kabulüne karar verilmesi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir…” gerekçesiyle ve bozma nedenine göre davalının diğer temyiz itirazlarının incelenmesine yer olmadığı da belirtilmek suretiyle karar bozulmuştur.
Direnme Kararı
9. Amasya İş Mahkemesinin 03.02.2017 tarihli ve 2016/251 E., 2017/55 K. sayılı kararı ile; önceki gerekçeler yanında, dava dilekçesinin 16.05.2014 tarihinde davalıya tebliğ edildiği, 07.07.2014 tarihi itibariyle yasal süre geçtikten sonra verilen cevap dilekçesi ile zaman aşımı def"inde bulunulduğu, bir an için davaya konu alacak yönünden zaman aşımı süresinin beş yıl olduğu kabul edilse bile yasal süre geçtikten sonra yapılan zaman aşımı def"inin dikkate alınamayacağı gerekçesiyle direnme kararı verilmiştir.
Direnme Kararının Temyizi:
10. Direnme kararı süresi içinde davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.

II. UYUŞMAZLIK
11. Hukuk Genel Kurulu önüne gelen uyuşmazlık; mülga 625 sayılı Özel Öğretim Kurumları Kanunu’nun 35. maddesinde yer alan zamanında ödenmeyen ücretlerin %1 fazlasıyla ödenmesine ilişkin hüküm uyarınca talep edilen alacak bakımından zaman aşımı süresinin beş yıl mı yoksa on yıl mı olduğu, buradan varılacak sonuca göre 03.04.2014 olan ek dava tarihine göre alacağın zaman aşımına uğrayıp uğramadığı noktasında toplanmaktadır.

III. ÖN SORUN
12. Hukuk Genel Kurulunda yapılan görüşmeler sırasında; direnme adı altında verilen kararın yeni gerekçeye dayalı yeni hüküm niteliğinde olup olmadığı; buradan varılacak sonuca göre temyiz incelemesinin Hukuk Genel Kurulu tarafından mı yoksa Özel Dairece mi yapılması gerektiği ön sorun olarak tartışılıp değerlendirilmiştir.

IV. GEREKÇE
13. Direnme kararının varlığından söz edilebilmesi için mahkeme bozmadan esinlenerek yeni herhangi bir delil toplamadan önceki deliller çerçevesinde karar vermeli; gerekçesini önceki kararına göre genişletebilirse de değiştirmemelidir.
14. Mahkemenin yeni bir bilgi, belge ve delile dayanarak veya bozmadan esinlenip gerekçesini değiştirerek veya daha önce üzerinde durmadığı bir hususu bozmada işaret olunan şekilde değerlendirerek dolayısıyla da ilk kararının gerekçesinde dayandığı hukukî olguyu değiştirerek karar vermiş olması hâlinde direnme kararının varlığından söz edilemez.
15. İstikrar kazanmış Yargıtay içtihatlarına göre; mahkemece direnme kararı verilse dahi bozma kararında tartışılması gereken hususları tartışmak, bozma sonrası yapılan araştırma, inceleme veya toplanan yeni delillere dayanmak, önceki kararda yer almayan ve Özel Daire denetiminden geçmemiş olan yeni ve değişik gerekçe ile hüküm kurmak suretiyle verilen karar direnme kararı olmayıp, yeni hüküm olarak kabul edilir.
16. Somut olayda, mahkemece ilk kararda ücretlerin geç ödenmesinden kaynaklanan cezai şart niteliğindeki %1 fazla ödemenin on yıllık zaman aşımına tabî olduğu, alacağının zaman aşımına uğramadığı gerekçesiyle davanın kabulüne karar verildiği, davalı vekilinin temyizi üzerine Özel Daire tarafından talep konusu cezai şart niteliğindeki %1 fazla ödemenin beş yıllık zaman aşımı süresine tabî olduğu, ilk davanın kısmi dava olarak açıldığı, 03.04.2014 olan ek dava tarihine göre 03.04.2009 tarihinden önceki alacakların zaman aşımı nedeni ile reddedilmesi gerektiği gerekçesiyle bozma kararı verildiği, direnme kararının gerekçesinde ise dava dilekçesinin davalıya 16.05.2014 tarihinde tebliğ edildiği, 07.07.2014 tarihi itibariyle yasal süre geçtikten sonra verilen cevap dilekçesi ile zaman aşımı def"inde bulunulduğu, davaya konu alacak yönünden zaman aşımı süresinin beş yıl olduğu düşünülse bile yasal süre geçtikten sonra yapılan zaman aşımı def"inin dikkate alınamayacağı gerekçesine yer verildiği anlaşılmaktadır.
17. Görüldüğü üzere, ilk kararın gerekçesinde 625 sayılı Özel Öğretim Kurumları Kanunu’nun 35. maddesinde yer alan zamanında ödenmeyen ücretlerin %1 fazlasıyla ödenmesine ilişkin hüküm uyarınca talep edilen alacak bakımından zaman aşımı süresinin on yıllık zaman aşımı süresine tabî olduğu ve alacağın zaman aşımına uğramadığı kabul edilmiş iken, direnme kararının gerekçesinde zaman aşımı süresinin beş yıl olduğu kabul edilse dahi yasal süre geçtikten sonra yapılan zaman aşımı def"inin dikkate alınamayacağı gerekçesine yer verilmekle, yeni bir gerekçe oluşturulmuştur.
18. Buna göre mahkemenin direnme olarak adlandırdığı temyize konu kararın, usul hukuku anlamında gerçek bir direnme kararı olmadığı, bozmadan önceki kararda tartışılıp değerlendirilmemiş ve Özel Daire denetiminden geçmemiş yeni gerekçeye dayalı yeni hüküm niteliğinde olduğu her türlü duraksamadan uzaktır.
19. Hâl böyle olunca, kurulan bu yeni hükmün temyizen incelenmesi görevi Hukuk Genel Kuruluna değil, Özel Daireye aittir.
20. Bu nedenle yeni hükme yönelik temyiz itirazlarının incelenmesi için dosya Özel Daireye gönderilmelidir.

V. SONUÇ:
Açıklanan nedenlerle;
Davalı vekilinin yeni hükme yönelik temyiz itirazlarının incelenmesi için dosyanın YARGITAY 9. HUKUK DAİRESİNE GÖNDERİLMESİNE,
Karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere, 08.06.2021 tarihinde oy birliği ile kesin olarak karar verildi.