Yargıtay 10. Hukuk Dairesi 2015/24608 Esas 2016/6975 Karar Sayılı İlamı

Mahkemesi :İş Mahkemesi



Dava, hizmet tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece, uyulan bozma ilamı sonrasında davanın kabulüne karar verilmiştir.
Hükmün, davalılar avukatları tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteklerinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
10.08.2008 – 15.09.2009 tarihleri arasında davalı işveren şirkete ait Ukrayna’da bulunan inşaat şantiyesi işyerinde hizmet akdine tabi olarak geçmesine karşın davalı Kuruma bildirilmeyen çalışma sürelerinin tespitine ilişkin davada yapılan yargılamada verilen ilk karar Dairemizce gerçekleştirilen temyiz denetimi üzerine bozulmuş olup mahkemece, bozma ilamına uyularak istem aynen hüküm altına alınmıştır.
Ayrıntıları 02.07.2014 gün ve 1327/16327 sayılı bozma ilamında belirtildiği üzere davanın yasal dayanaklarından olan 506 sayılı Kanunun 7. ve 5510 sayılı Kanunun 10. maddeleri kapsamında sigortalı sayılabilmek için, Türkiye Cumhuriyeti ile yabancı ülke arasında sosyal güvenlik sözleşmesi düzenlenmemiş olması, tüzel kişi Türk işverenin şirket merkezinin Türkiye’de bulunması, gerçek veya tüzel kişi Türk işverenin Türkiye’de iş yapmak koşulu aranmaksızın Türkiye’de tescil edilmiş ya da tescil edilebilir nitelikte işyerinin olması, Türk işveren ile Türk işçi arasında yabancı ülkede yerine getirilecek iş görme edimine ilişkin bireysel iş sözleşmesinin Türkiye’de yapılması, Türk işçinin işbu yazılı veya sözlü hizmet sözleşmesinin Türk işçiye yüklediği iş görme ediminin yerine getirilmesi gereği olarak yurt dışında yaşamasının sürekli olmayıp geçici nitelik taşıması gerekmektedir. Maddede “geçici görev” kavramı bakımından herhangi bir süre sınırlaması öngörülmediğinden, görevin geçici mi yoksa sürekli mi olduğunun belirlenmesinde her somut olayın özelliği, bu yönde hizmet akdinin sigortalıya yüklediği iş görme ediminin niteliği, iş süresini belirlemeye ilişkin iş hayatının olağan akışı ve Sosyal Güvenlik Hukuku ilkeleri dikkate alınmalıdır. Önemle belirtilmelidir ki Türkiye’de tescilli işyerinde faaliyet yürütmekte olan işverenin yurt dışında ayrı işyeri açması ve sigortalının Türkiye’deki işyerinde herhangi bir çalışması, bu işyerinden görevlendirmesi söz konusu olmaksızın, doğrudan yurt dışındaki işyerinde çalışmasına ilişkin olgu, geçici görevle yurt dışına gönderilme niteliğinde değerlendirilemez.
Yukarıdaki açıklama ve yasal mevzuat ışığında dava irdelendiğinde, bozma ilamında da değinildiği üzere, hizmet akdine tabi çalışma olgusunun kanıtlandığı, ülkemiz ile Ukrayna arasında akdedilmiş sosyal güvenlik sözleşmesi bulunmadığı, işverenin Kurumla topluluk sigortasına ilişkin sözleşme düzenlemediği açık ise de işverenin Türkiye’deki işyerinde çalışma gerçekleştirmeden doğrudan doğruya yurt dışındaki işyerinde işe başlayıp çalışan ve sonrasında ayrılan davacının bu hizmetinin, geçici görev kapsamında yer almadığı belirgindir.
Bu maddi ve hukuki olgular gözetilmeksizin, mahkemece yanılgılı değerlendirme sonucu davanın kabulüne karar verilmesi, usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O hâlde, davalılar vekillerinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
S O N U Ç : Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının isteği durumunda davalı A..... O..... Petrol Ürünleri Turizm Taahhüt Taşımacılık İnşaat Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.’ne geri verilmesine, 28.04.2016 gününde oybirliğiyle karar verildi.