MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ

Taraflar arasındaki alacak davasının mahkemece yapılan yargılaması sonucunda, davanın kısmen kabulüne yönelik olarak verilen hükmün, süresi içinde davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü:


Y A R G I T A Y K A R A R I


Davacı, Emniyet Genel Müdürlüğünde görevli davalı ..."ın 26.08.2003-28.08.2009 tarihleri arasında ABD"de lisansüstü ve doktora eğitimi gördüğünü, mecburi hizmetini tamamlamadan 21.06.2013 tarihinde istifa ederek görevinden ayrıldığını, 18.08.2003 tarihli yüklenme senedine dayalı olarak 284.232,40 ABD Doları tutarındaki yurt dışı öğrenim giderinden kaynaklı borç tahakkuk ettirildiğini, diğer davalıların da yüklenme senedindeki müteselsil kefil olduklarından bu borçtan sorumlu bulunduklarını ileri sürerek, fazlaya ilişkin haklarını saklı tutup 284.232,40 ABD Dolarının sarf tarihlerinden itibaren işlemiş ve işleyecek bankaların ABD Doları ile açılmış bir yıl vadeli döviz mevduat hesabına uyguladığı en yüksek faiz oranı üzerinden hesaplanacak temerrüt faizi ile birlikte, tahsil tarihindeki T.C.Merkez Bankasınca tespit edilen efektif satış kuru üzerinden Türk Lirası olarak davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsilini istemiş, ıslah dilekçesi ile dava konusu edilen miktarda maddi hata yapıldığını belirterek dava değerinin 142.116,20 ABD Doları olarak kabulü ile bu miktarın tahsiline karar verilmesini istemiştir.
Davalılar, davanın reddini dilemişlerdir.
Mahkemece,davacının davalılar ... ve ... hakkında açmış olduğu davanın reddine,davacının diğer davalı ... hakkında açmış olduğu davanın kabulü ile 142.116,20 USD"nin 21/06/2013 temerrüt tarihinden itibaren 3095 sayılı Kanunun 4/a bendi gereği bankaların ABD Doları ile açılmış bir yıl vaadeli döviz mevduat hesabına uyguladığı en yüksek faiz oranı ile birlikte bu davalıdan alınarak davacıya
verilmesine dair verilen hüküm taraflarca temyiz edilmesi üzerine,Yargıtay 18. Hukuk Dairesinin 31.03.2016 tarih 2015/8623 Esas,2016/5484 Karar sayılı ilamı ile "Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı kanıtlarla yasal gerektirici nedenlere ve özellikle kanıtların takdirinde bir isabetsizlik görülmemesine göre sair temyiz itirazları yerinde değildir.Ancak;1-6098 sayılı Türk Borçlar Kanunun 99. maddesinde “konusu para olan borç ülke parasıyla ödenir. “düzenlemesine yer verilmiş olup, bu düzenleme uyarınca alacağın tahsil tarihindeki T.C. Merkez Bankasınca tespit edilen efektif satış kuru üzerinden Türk Lirası olarak tahsiline karar verilmesi gerektiğinin düşünülmemesi,
2-Davalı kefiller yönünden dava esastan reddedildiğine ve davacının 183. maddeye ilişkin maddi hata beyanının davanın ıslahı ve davadan kısmen feragat niteliğinde olduğundan davada kendisini vekil ile temsil ettiren davalılar yararına reddedilecek en yüksek miktar olan 284.232,40 ABD doları üzerinden vekalet ücretine hükmedilmesi gerekirken 142.116,20 ABD doları üzerinden vekalet ücretine hükmedilmiş olması doğru görülmemiştir." gerekçesiyle hükmün bozulmasına karar verilmiştir.
Bozma üzerine yapılan yargılama neticesinde, mahkemece davacının davalılar ... ve ... hakkında açmış olduğu davanın reddine,davacının diğer davalı ... hakkında açmış olduğu davanın kabulü ile 142.116,20 USD alacağının tahsil tarihindeki T.C. Merkez Bankasınca tespit edilen efektif satış kuru üzerinden Türk Lirası olarak bu davalıdan tahsiline karar verilmiş;hüküm,davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1-Dosyadaki yazılara, kararın bozmaya uygun olmasına ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, davacının aşağıdaki bendin dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddi gerekir.
2-Dava, eğitim ve öğretim giderlerinden kaynaklanan alacak istemine ilişkindir. Mahkemece, Yargıtay 18. Hukuk Dairesinin 31.03.2016 tarih 2015/8623 Esas, 2016/5484 Karar sayılı bozma ilamına uyulmuştur.
Kural olarak bozma kararına uyulmakla bozma kararında belirtilen biçimde işlem yapılması yolunda lehine bozma yapılan taraf yararına kazanılmış hak, aynı doğrultuda işlem yapılması yolunda yerel mahkeme için zorunluluk doğar.
Belirtilmelidir ki; bir mahkemenin Yargıtay Dairesince verilen bozma kararına uyması sonunda, kendisi için o kararda gösterilen şekilde inceleme ve araştırma yaparak, yine o kararda belirtilen hukuki esaslar gereğince hüküm verme yükümlülüğü doğmaktadır.
Bu durumda, Yargıtay 18. Hukuk Dairesinin 31.03.2016 tarih 2015/8623 Esas, 2016/5484 Karar sayılı ilamında uygulanan faiz bozmaya konu edilmediğine göre ilk kararda belirtildiği üzere davalı ...’ın yüklenme senedi hükümlerine göre eksik yükümlülük süresi oranında hesaplanan 142.116,20 ABD Doları yurtdışı eğitim tazminatı alacağının bulunduğu, davacının bu alacağa davalının temerrüde düştüğü istifa (ilişik kesme) tarihi olan 21.06.2013 tarihinden itibaren 3095 sayılı Kanunun 4/a bendinde belirtilen şekilde bankaların ABD doları ile açılmış bir yıl vadeli döviz mevduat hesabına uyguladığı en yüksek faiz oranları üzerinden değişken yasal faiz talep edebileceği kabul edilmelidir. Mahkemece, bu husus dikkate alınmadan yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup bozmayı gerektirir. Ne var ki; bu yanılgının giderilmesi yeniden yargılamayı gerektirmediğinden 6100 sayılı HMK’nin geçici 3. maddesi uyarınca uygulanmasına devam olunan mülga 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu"nun 438/7. maddesi uyarınca kararın düzelterek onanmasına karar verilmiştir.
SONUÇ: Yukarıda birinci bentte açıklanan nedenlerle davacının sair temyiz itirazlarının reddine, ikinci bentte açıklanan nedenlerle kararın hüküm fıkrasının 2.bendinin hükümden çıkarılarak yerine "Davacının davalı ... hakkında açmış olduğu davanın kabulü ile 142.116,20 USD"nin 21/06/2013 temerrüt tarihinden itibaren 3095 sayılı Kanunun 4/a bendi gereği bankaların ABD Doları ile açılmış bir yıl vaadeli döviz mevduat hesabına uyguladığı en yüksek faiz oranı ile birlikte 142.116,20 USD’ye tahsil tarihindeki T.C. Merkez Bankasınca tespit edilen efektif satış kuru üzerinden Türk Lirası olarak davalı ...’dan tahsiline ," sözlerinin yazılmasına, hükmün düzeltilmiş bu şekliyle ONANMASINA, HUMK’nin 440/I maddesi uyarınca tebliğden itibaren 15 gün içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 04/11/2021 gününde oy birliğiyle karar verildi.