(Kapatılan)22. Hukuk Dairesi 2017/28428 E. , 2020/4182 K.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : ALACAK
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi davalılardan ...vekili tarafından istenilmekle, temyiz talebinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle, davacı işçinin alt taşeron... İnş Mad. Tur. Nak. Pet. Lpg. ve Tar. Ürn. İth. İhr. Tic. Ltd. Şti. tarafından 21.12.2013 tarihinde işe alındığını, yapılan işin ... İnş. Paz. Taah. Tic. Ltd. Şti. tarafından Petkim A.Ş firmasına ait Aliağa"da yapılan rafine kurulumuna ilişkin olarak taş ocağı tesisinin elektrik aksamının tamamının döşenmesi, bunların sürekli bakım ve onarım işlemlerinin yapılması olduğunu, ... İnş. Paz. Taah. Tic. Ltd. Şti. ile... İnş Mad. Tur. Nak. Pet. Lpg. ve Tar. Ürn. İth. İhr. Tic. Ltd. Şti arasında bu işin yapılmasına ilişkin alt işveren asıl işveren ilişkisi olduğunu, davacı işçinin işe başladığı 21.12.2013 tarihiden 10.04.2014 tarihine kadar çalıştığını, iş akdinin davalı işverence haksız olarak ve sebep belirtilmeksizin feshedildiğini ancak Sosyal Güvenlik Kurumuna bildirimin istifa olarak beyan edildiğini, hiç ücret ödenmediği belirterek ihbar tazminatı ve ücret alacaklarının tahsilini talep etmiştir.
Davalıların Cevabının Özeti:
Davalılar, davanın reddi gerektiğini savunmuştur.
Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Temyiz:
Karar davalı ... İnş. Paz. Taah. Tic. Ltd. Şti. vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Gerekçe:
1-Dosyadaki yazılara toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre davalının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
2-Taraflar arasında işçiye ödenen aylık ücretin miktarı konusunda uyuşmazlık bulunmaktadır.
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun Hakimin Davayı Aydınlatma Ödevi başlıklı 31. maddesine göre, "Hakim, uyuşmazlığın aydınlatılmasının zorunlu kıldığı durumlarda, maddi veya hukuki açıdan belirsiz yahut çelişkili gördüğü hususlar hakkında, taraflara açıklama yaptırabilir, soru sorabilir, delil gösterilmesini isteyebilir."
4857 sayılı İş Kanun"unda 32. maddenin ilk fıkrasında, genel anlamda ücret, bir kimseye bir iş karşılığında işveren veya üçüncü kişiler tarafından sağlanan ve para ile ödenen tutar olarak tanımlanmıştır.
İş sözleşmesinde ücretin kararlaştırılmadığı hallerde ücretin miktarı, işçinin kişisel özellikleri, iş yerindeki ya da meslekteki kıdemi, meslek unvanı, yapılan işin niteliği, iş sözleşmesinin türü, işyerinin özellikleri, emsal işçiler o işyerinde ya da başka işyerlerinde ödenen ücretler, örf ve adetler göz önünde tutularak belirlenir.
İşçinin kıdemi, meslek unvanı, fiilen yaptığı iş, işyerinin özellikleri ve emsal işçilere ödenen ücretler gibi hususlar dikkate alındığında imzalı bordrolarda yer alan ücretin gerçeği yansıtmadığı şüphesi ortaya çıktığında, bu konuda tanık beyanları gözetilmeli ve işçinin meslekte geçirdiği süre, işyerinde çalıştığı tarihler, meslek unvanı ve fiilen yaptığı iş bildirilerek ilgili işçi ve işveren kuruluşlarından emsal ücretin ne olabileceği araştırılmalı, ayrıca davacının çalıştığı işyerinin faaliyet gösterdiği alanda uzman bir bilirkişiden de görüş alınarak davacının fesih tarihindeki gerçek ücreti saptanmalı ve tüm deliller birlikte değerlendirilerek bir sonuca gidilmelidir.
Mahkemece, Türkiye İstatistik Kurumunun resmi internet sitesindeki “kazanç bilgisi sorgulama” kısmından da faydalanılması ve emsal ücret araştırması sonucunda elde edilen verilerle birlikte, anılan Kurumun resmi internet sitesindeki bilgiler de dikkate alınarak emsal ücretin belirlenmesi mümkündür.
Somut olayda; davacı vekili dava dilekçesinde davacının vinç operatörü olduğunu belirtmiş ancak ne kadar ücret aldığı somut olarak açıklanmamış, yaptığı işin niteliği, zorluğu ve işteki kıdem ve tecrübesi göz önünde bulundurulduğunda ücretinin asgari ücretin çok üzerinde olacağı, Esnaf ve Sanatkarlar Odasından ücret araştırıldığında bunun ortaya çıkacağı açıklanmış, davalının cevaplarına karşı beyan dilekçesinde ise davacının ücretinin 2.500,00 TL olduğu iddia edilmiştir. Yapılan emsal araştırmasına verilen cevapta emsal ücret bildirilmemiştir. Davacı tanıkları davacının makine operatörü olduğunu belirtmişlerdir. Bu durumda dosya kapsamından makine operatörü olarak çalıştığı anlaşılan davacının ne kadar ücret aldığı hususu usulüne uygun olarak araştırılmadığı halde karara dayanak raporda, tanık beyanlarına göre davacının net 2.500,00 TL ücretle çalıştığının kabul edilmesi isabetli olmamıştır.
Mahkemece, davacının yaptığı işe göre anılan ilke kararlarımız doğrultusunda emsal ücret araştırması yapılmalı, dosya kapsamı diğer deliller ile birlikte yapılacak değerlendirme ile belirlenecek ücret esas alınarak alacaklar hesaplattırıldıktan sonra oluşacak sonuca göre dava konusu edilen alacak hakkında bir karar verilmelidir.
Mahkemece belirtilen husus gözetilmeden eksik inceleme ile verilen karar hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı nedenle BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 04.03.2020 tarihinde oybirliği ile karar verildi.