3. Hukuk Dairesi 2021/2967 E. , 2021/5391 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :SULH HUKUK MAHKEMESİ
Taraflar arasında görülen kira bedelinin tespiti davasının mahkemece yapılan yargılaması sonucunda, davanın kısmen kabulüne yönelik olarak verilen hükmün, süresi içinde davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı; davalının, 08.03.2011 başlangıç tarihli sözleşme ile kiracı olduğunu, son ödenen 1.200,00TL kira bedelinin rayiçlere göre düşük kaldığını belirterek 08.03.2015 günü başlayan dönemde kira bedelinin aylık 4.000,00TL olarak tespitine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı, ödenen kira bedelinin hak ve nesafete uygun olduğunu, beş yıllık süre dolmadığından endekse göre artış yapılması gerektiğini beyanla davanın reddini istemiştir.
Davalı; davanın reddini dilemiştir.
Mahkemece, davanın kısmen kabulü ile 08.03.2015 tarihinden geçerli olmak üzere aylık kira parasının hak nesafete göre davalının eski kiracı olduğu da dikkate alınarak takdiren aylık brüt 2.700,00TL olarak tespitine, fazlaya ilişkin talebin reddine dair verilen hükmün taraflarca temyizi üzerine; Dairemizin 05.12.2017 tarih,2017/4242 E-2017/17036 K. sayılı ilamı ile; Mahkemece, davalının Türk Ticaret Kanunu gereğince tacir olup olmadığının araştırılmadığı, davalının tacir olup olmadığı araştırılarak tacir olmadığının anlaşılması halinde, TBK"nun 344. maddesince getirilen yeni yasal düzenleme karşısında tespiti istenilen dönemin endeks dönemi olduğu kabul edilerek, ÜFE endeksine göre kira parasının tespitine karar verilmesi; davalının tacir olduğunun anlaşılması halinde ise hak ve nesafete göre kira bedelinin tespiti doğru olmakla birlikte, hükme esas alınan bilirkişi raporu denetime elverişli olmayıp hüküm kurmaya da yeterli görülmediği; mahkemece, tespiti istenen döneme yakın başlangıç tarihli emsal bildirmesi için taraflara yeniden fırsat verilerek ya da bilirkişi tarafından ya da mahkemece resen tesbit edilerek dava konusu kiralananın kira bedelinin tespiti yoluna gidilmesi gerekirken eksik araştırma ve inceleme ile karar verilmesinin doğru görülmediğinden bahisle hükmün, her iki taraf yararına bozulmasına karar verilmiştir.
Mahkemece, bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kısmen kabulü ile 08.03.2015 tarihinden geçerli olmak üzere mecurun aylık kira bedelini brüt 3.187,50 TL olarak tespitine, fazlaya ilişkin taleplerin reddine, karar verilmiş, hüküm davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1- Dosyadaki yazılara, kararın bozmaya uygun olmasına ve delillerin dayandığı bilgi ve belgelere göre, davalının sair temyiz itirazlarının reddi gerekir.
2- Taraflar arasında 08.03.2011 başlangıç tarihli bir yıl süreli kira sözleşmesinin varlığı hususunda bir uyuşmazlık bulunmamaktadır. Her ne kadar mahkeme gerekçesinde davalı kiracının esnaf işletmesi olarak kaydı bulunduğu, bu nedenle tacir sayılmadığı, TBK 344 maddesi gereğince 5 yıl endeks uygulaması suretiyle kira artışının yapılması gerektiği belirtilmiş ise de bozma ilamına uyulduktan sonra dosya kapsamına giren, İstanbul Esnaf ve Sanatkarlar Odaları Birliği tarafından verilen 06.07.2018 tarihli müzekkere cevabında, davalı ..."ın kaydının bulunmadığı belirtildiği gibi İstanbul Ticaret Sicil Müdürlüğü tarafından verilen 10.07.2008 tarihli müzekkere cevabında davalı ..."ın 11.10.2012 tarihinde tescil edilen .... ... ünvanlı gerçek kişi tacir ticari işletme kaydı bulunduğu ve firmanın halen müseccel olup sicil kaydının faal olarak devam ettiği bildirilmiştir. Bu itibarla; davalı kiracının tacir olduğu sabit olup TBK "nun 344. maddesinin uygulanmasının tacirler için ertelenmiş olması nedeniyle tespiti istenen dönemin hak ve nesafet dönemi olduğu anlaşılmaktadır. Mahkeme gerekçesinde davalı kiracının esnaf işletmesi olarak kaydı bulunduğu, bu nedenle tacir sayılmadığı TBK 344 maddesi gereğince 5 yıl endeks uygulamasıyla artışın yapılması gerektiğinin belirtilmesi karşısında dosya kapsamında aldırılan bilirkişi raporlarından dava konusu taşınmazın boş olarak kiraya verilmesi halinde getireceği aylık kira bedelinin brüt 3.750,00TL olabileceğinin belirtildiği,mahkemece de belirlenen bu kira bedeli üzerinden % 15 oranında hakkaniyet indirimi yapılmak suretiyle karar verildiği nazara alındığında, mahkeme gerekçesinde yer alan ""davalı kiracının esnaf işletmesi olarak kaydı bulunduğu, bu nedenle tacir sayılmadığı TBK 344 maddesi gereğince 5 yıl endeks uygulamasıyla artışının yapılması gerektiği"" şeklindeki ifadenin hata ile yazıldığı anlaşılmış olmakla hükmün gerekçesinden çıkartılmasına, yerine " davalı kiracının tacir olduğu,TBK 344. maddesinin uygulanmasının tacirler için ertelenmiş olması nedeniyle tespiti istenen dönemin hak ve nesafet dönemi olduğu" ifadelerinin yazılması suretiyle, hükmün gerekçesinin bu şekilde düzeltilmesine ve hükmün değiştirilen gerekçe ve düzeltilmiş bu şekli ile ONANMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 6100 sayılı HMK"nın Geçici Madde 3 atfıyla 1086 sayılı HUMK"nın 440. maddesi gereğince karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere, 25/05/2021 tarihinde oy birliği ile karar verildi.