İcbar suretiyle irtikap - Yargıtay 5. Ceza Dairesi 2019/9043 Esas 2020/11792 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ :Ağır Ceza Mahkemesi
SUÇ : İcbar suretiyle irtikap
HÜKÜM : Değişen suç vasfına göre; rüşvet almaya teşebbüs suçundan mahkumiyet

Mahalli mahkemece verilen hükümler temyiz edilmekle dosya incelendi;
CMK"nın 260/1. maddesine göre icbar suretiyle irtikap suçundan açılan kamu davasında katılan sıfatını alabilecek surette zarar görmüş olan Hazinenin kanun yoluna başvurma hakkının bulunması ve vekili tarafından hükümlerin süresinde temyiz edilmesi karşısında, 3628 sayılı Yasanın 18. maddesinin verdiği yetkiye ve CMK"nın 237/2. maddesine dayanılarak Hazinenin katılma isteminin kabulüne, sonuç ceza miktarları itibarıyla yasal koşulları bulunmadığından sanıklar müdafilerin duruşmalı inceleme istemlerinin 5320 sayılı Yasanın 8/1. maddesi de gözetilerek CMUK"nın 318. maddesi gereğince ayrı ayrı reddiyle incelemenin duruşmasız yapılmasına karar verildikten sonra gereği düşünüldü:
Suç tarihinde gümrük muayene memuru olarak görev yapan sanık ..."un ithalat beyannamesine konu elektronik eşyalara ait kutuların üzerinde GLR marka kartların bulunmadığı gerekçesiyle bloke kaldırma işlemini gerçekleştirmediği, Gümrük Müşavirliğinde iş takipçiliği yapan tanık ..."nın işlemi elleçleme usulü yapıp yapamayacaklarını sorması üzerine tanığa bir müddet dışarıda beklemesini söylediği, daha sonra hesap makinesi üzerine 12.000 rakamını yazarak tanığa gösterdiği, tanığın TL"mi USD"de mi sorusu üzerine USD diyerek cevap verdiği ve kendisiyle aynı odayı paylaşan diğer gümrük muayene memuru sanık ..."e rakamı gösterdiği, sanık ..."in ise ""tamam, bu iş tamam yarın sabah erken gel, yoksa beyannamenin arkasını yazarız, bu iş bana düşseydi iş daha zor olurdu"" şeklinde sözler sarf ettiği, bunun üzerine tanığın işvereni gümrük müşaviri tanık ..."a durumu bildirdiği, ..."nin garanti belgelerinin kutuların içindeki broşürde olması nedeniyle yasal noksanlık bulunmadığı gerekçesiyle 04/08/2011 tarihinde sanıkların bulunduğu muayene kurulu odasına gittiği ve sanıklarla görüştüğü, adı geçenin talep edilen paranın fazla olduğunu bildirmesi üzerine sanıklardan ..."un ""sen ne takdir ediyorsun"" dediği, tanığın yasal olarak ödenmesi gereken vergiler dışında ödeme yapmayacağını söylemesi üzerine sanık ..."nın blokenin kaldırılması için 6.000 USD talep ettiğini söylediği, tanığın durumu iş sahibi müşteki firma yetkilisi ..."e iletmek üzere olay yerinden ayrıldığı, müşteki şirket yetkilisinin olaydan haberdar olması üzerine Gümrük Muhafaza Müdürlüğüne şikayette bulunduğu, bu kapsamda sanıkların suçüstü yakalanmasına yönelik seri numaraları alınmış 6.000 USD"nin tanık ... tarafından ertesi gün sanık ..."a elden verildiği, sanık ..."nın bu paranın içinden 300 USD"yi tanığa ""bu senin harçlığın"" diyerek verdiği ve beyannamedeki bloke kaldırma işlemini gerçekleştirdiği, müteakiben yapılan operasyonda sanıklar tarafından kullanılan odada karşılıklı ve masaları bitişik oturan sanıklardan Kaya"nın masası ile duvar arasında bulunan 5.700 USD paraya el konulduğu, bu suretle sanıkların iştirak iradesi içinde müştekinin iradesini baskı altında tutmaya elverişli zorlayıcı hareketler geliştirerek haksız yarar talebinde bulundukları anlaşılmakla, eylemlerinin icbar suretiyle irtikap suçunu oluşturduğu gözetilmeden yanılgılı değerlendirme sonucu rüşvet almaya teşebbüs suçundan yazılı şekilde hükümler kurulması,
Kabule göre de;
Kısa süreli hapis cezası ertelenen sanıklar hakkında 5237 sayılı Kanunun 53/4. maddesi gereğince aynı maddenin 1. fıkrasında belirtilen hakları kullanmaktan yoksun bırakılmalarına karar verilemeyeceğinin dikkate alınmaması,
Yüklenen suçu TCK"nın 53/1-a maddesindeki hak ve yetkileri kötüye kullanmak suretiyle işledikleri kabul edilen ve hapis cezası ile cezalandırılmalarına karar verilen sanıklar hakkında, aynı Kanunun 53/5. maddesi gereğince, ayrıca, hükmolunan cezanın yarısından bir katına kadar bu hak ve yetkinin kullanılmasının yasaklanmasına karar verilmesi gerektiğinin gözetilmemesi,
Kanuna aykırı, O yer Cumhuriyet savcısı, katılanlar vekilleri ve sanıklar müdafilerin temyiz itirazları bu itibarla yerinde görüldüğünden hükümlerin 5320 sayılı Kanunun 8/1. maddesi de gözetilerek CMUK"nın 321. maddesi uyarınca BOZULMASINA 02/07/2020 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.