Danıştay 10. Daire 2016/4788 Esas 2020/6598 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONUNCU DAİRE
Esas No : 2016/4788
Karar No : 2020/6598

KARAR DÜZELTME İSTEMİNDE BULUNAN (DAVALI) : … Büyükşehir Belediye Başkanlığı
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVACI) : … Petrol Nak. ve İnş. San. Tic. Ltd. Şti.
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN_KONUSU : ... İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının onanmasına ilişkin Danıştay (Kapatılan) Onyedinci Dairesinin 08/02/2016 tarih ve E:2015/6991, K:2016/677 sayılı kararının; 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen 3622 sayılı Kanun ile değişik 54. maddesi uyarınca düzeltilmesi istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Kayseri ili, Kocasinan ilçesi, … Yolu üzerinde bulunan ve davacı şirket tarafından işletilen akaryakıt ve LPG otogaz satış istasyonunun içinde bulunan lokantanın 5307 sayılı Kanun'un 7. maddesi uyarınca kapatılmasına ilişkin Kayseri Büyükşehir Belediye Encümeninin ... tarih ve ... sayılı kararının iptali istenilmektedir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: ... İdare Mahkemesinin ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararı ile davalı idarece, lokantanın kapatılması için gerekli olan kamu can ve mal güvenliği açısından konulmuş kriterlerin ortaya konulmadığı, söz konusu lokantanın kamu can ve mal güvenliğini tehlikeye düşürdüğüne ilişkin herhangi bir tespitin yapılmadığı hususları dikkate alındığında, sadece zabıta ihbarnamesiyle, 5307 sayılı Kanun'un 7. maddesi uyarınca yedi gün içinde kapatılması istenilen lokantanın, verilen sürenin sonunda davalı idarece kapatılmasında hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.
Daire kararının özeti: Davalı idarenin temyiz başvurusu üzerine Danıştay (Kapatılan) Onyedinci Dairesince; temyize konu karar hukuk ve usûle uygun bulunmuş ve kararın onanmasına karar verilmiştir.

KARAR DÜZELTME TALEP EDENİN İDDİALARI : Davalı tarafından, kamu can ve mal güvenliğinin korunması amacıyla tesis edilen işlemin hukuka uygun olduğu, onama kararı kaldırılarak, İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Düzeltilmesi istenen kararın usûl ve yasaya uygun olduğu, ileri sürülen nedenlerin 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 54. maddesine uymadığı, bu nedenle istemin reddi gerektiği savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ : …
DÜŞÜNCESİ : Karar düzeltme isteminin kabulü ile onama kararı kaldırılarak, İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onuncu Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü.
Kararın düzeltilmesi dilekçesinde ileri sürülen nedenler, 2577 sayılı Kanun'un geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen 3622 sayılı Kanun ile değişik 54. maddesi hükmüne uygun bulunduğundan, karar düzeltme isteminin kabulü ile Danıştay (Kapatılan) Onyedinci Dairesinin 08/02/2016 tarih ve E:2015/6991, K:2016/677 sayılı kararı kaldırılarak uyuşmazlık yeniden incelendi:

İNCELEME VE GEREKÇE :

MADDİ OLAY:
Kayseri ili, Kocasinan ilçesi, ... Yolu üzerinde bulunan iş yeri için Kayseri Valiliği İl Sağlık Müdürlüğü tarafından, davacı şirket adına ... tarih ve ... sayılı, "akaryakıt ve LPG otogaz satış istasyonu" faaliyet konulu açılma ruhsatı düzenlenmiştir.
Kayseri Büyükşehir Belediye Başkanlığı Zabıta Müdürlüğünce düzenlenen 26/01/2012 tarihli zabıta ihbarnamesi ile 5307 sayılı Kanun'un 7. maddesi gereğince istasyonda bulunan lokantanın kapatılması için yedi gün süre verilmiş, aksi takdirde istasyonun LPG bölümünün faaliyetten men edileceği davacı şirkete bildirilmiştir.
Verilen süre sonrasında, Kayseri Büyükşehir Belediye Encümeninin ... tarih ve ... sayılı kararı ile istasyon içerisinde bulunan lokantanın 5307 sayılı Kanun'un 7. maddesi uyarınca kapatılmasına karar verilmiş, LPG faaliyetine yönelik bir işlem tesis edilmemiştir.
Bunun üzerine bakılan dava açılmıştır.

İLGİLİ MEVZUAT:
13/03/2005 tarih ve 25754 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan 5307 sayılı Sıvılaştırılmış Petrol Gazları (LPG) Piyasası Kanunu ve Elektrik Piyasası Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun'un "Otogaz bayileri" başlıklı 7. maddesinde; " ... Otogaz istasyonları ile içinde otogaz tesisi bulunan akaryakıt istasyonlarının sahası içinde, teknik düzenlemelere uygun olarak tesis edilmiş idarî büro, araç yıkama ve yağlama tesisleri, müşterilerin acil ihtiyaçlarının giderilmesi için kurulan küçük market gibi tesislerin dışında lokanta, ticari ve sosyal amaçlı tesisler kurulması, kamu can ve mal güvenliği açısından konulmuş kriterleri ihlâl edemez..." hükmüne yer verilmiştir.
17/06/1989 tarih ve 20198 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan 3572 sayılı İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına Dair Kanun Hükmünde Kararnamenin Değiştirilerek Kabulüne Dair Kanun'un 4. maddesinde; "3 üncü maddede belirtilen merciler, iznin verilmesi için yapılacak beyan ve incelemelerde aşağıda öngörülen genel kriterlere göre düzenlenecek yönetmeliği esas alırlar. a) İnsan sağlığına zarar vermemek, b) Çevre kirliliğine yol açmamak, c) Yangın, patlama, genel güvenlik, iş güvenliği, işçi sağlığı, trafik ve karayolları, imar, kat mülkiyeti ve doğanın korunması ile ilgili düzenlemelere aykırı davranmamak." hükmü yer almıştır.
10/08/2005 tarih ve 25902 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmelik'in "Tanımlar" başlıklı 4. maddesinde; "a) Yetkili idare: Belediye sınırları ve mücavir alanlar dışı ile kanunlarda münhasıran il özel idaresine yetki verilen hususlarda il özel idaresini; büyükşehir belediyesi sınırları ve mücavir alanlar içinde büyükşehir belediyesinin yetkili olduğu konularda büyükşehir belediyesini, bunların dışında kalan hususlarda büyükşehir ilçe veya ilk kademe belediyesini; belediye sınırları ve mücavir alanlar içinde belediyeyi ve organize sanayi bölgesi sınırları içinde organize sanayi bölgesi tüzel kişiliğini, ... ifade eder.", "İşyeri açılması" başlıklı 6. maddesinin 1. fıkrasında; "Yetkili idarelerden usulüne uygun olarak işyeri açma ve çalışma ruhsatı alınmadan işyeri açılamaz ve çalıştırılamaz... İşyeri açma ve çalışma ruhsatı alınmadan açılan işyerleri yetkili idareler tarafından kapatılır." ve "Birden fazla faaliyet konusu bulunan işyerleri" başlıklı 10. maddesinin 1. fıkrasında; "Adresi ve işleticisi aynı olan ve birden fazla faaliyet konusu bulunan işyerlerine, ana faaliyet dalı esas alınarak tek ruhsat düzenlenir. Talî faaliyet konuları ruhsatta ayrıca belirtilir." düzenlemesine yer verilmiştir.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Akaryakıt ve LPG istasyonlarında idari büro, market, araç yıkama vb. tesislerin istasyonun eklentisi olduğu ve bu yerlerin istasyona ait iş yeri açma ve çalışma ruhsatının kapsamına girdiği söylenebilirse de istasyonun bulunduğu alanda lokanta, sosyal tesis alanı, eğlence merkezi gibi yerlerin bulunması hâlinde, bu yerlerin ayrıca ruhsatlandırılması ya da istasyona ait ruhsata tali faaliyet konusu olarak eklenmesi gerekmektedir.
Bakılan uyuşmazlıkta ise İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmelik'in yürürlük tarihinde önce dönemin yetkili idaresi tarafından davacı şirket adına "akaryakıt ve LPG otogaz satış istasyonu" faaliyet konulu açılma ruhsatı düzenlendiği, ruhsat düzenlenirken "lokanta" faaliyetini de kapsadığına yönelik bir belirtmede bulunulmadığı, yapı ruhsatı ve yapı kullanma izin belgesi olsa da lokantanın açılma ruhsatına sahip olmadığı, mevcut Yönetmelik uyarınca da "lokanta" faaliyetine yönelik ayrı bir ruhsatın olmadığı ya da mevcut ruhsatta buna yönelik tali faaliyeti gösteren ekleme yapılmadığı anlaşılmaktadır.
Bu durumda, davacı şirket tarafından işletilen istasyonda yer alan lokantanın ruhsatsız olarak işletildiği, İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmelik hükümleri uyarınca iş yeri açma ve çalışma ruhsatı olmadan faaliyet gösteren iş yerlerinin de yetkili idarelerce her zaman kapatılabileceği dikkate alındığında, davacı şirkete ait istasyonda yer alan lokantanın kapatılmasına ilişkin dava konusu işlemde sonucu itibarıyla hukuka ve mevzuata aykırılık bulunmamaktadır.
Öte yandan, 5307 sayılı Kanun uyarınca kamu can ve mal güvenliği açısından konulmuş kriterlerin ihlâl edilmediğinin tespit edilmesi ve mevzuatın aradığı diğer şartların sağlanması hâlinde, lokantanın ruhsata bağlanarak işletilmesinde sakınca bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davalı idarenin temyiz isteminin kabulüne,
2. Dava konusu işlemin iptaline ilişkin ... İdare Mahkemesinin ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Mahkemeye gönderilmesine, 21/12/2020 tarihinde oy birliğiyle kesin olarak karar verildi.