Mahkemesi :Asliye Hukuk (İş) Mahkemesi

Dava, rucüan tazminat istemine ilişkindir.
Mahkemece, davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Hükmün, davacı Kurum, davalılardan ..., ...vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
Davanın yasal dayanağı 1479 sayılı ... Kanununun 63. maddesidir.
1479 sayılı Yasanın 63. maddesinin, ikinci fıkrasının, ikinci cümlesine göre; Kurumun sigortalıya veya hak sahiplerine yaptığı Kanunda sayılan yardımların tutarı için üçüncü kişilere, istihdam edenlere ve diğer sorumlulara rücu etme hakkı vardır.
Kurumun rücu hakkı 1479 sayılı Kanun’un “Üçüncü kişinin sorumluluğu” başlıklı 63. maddesinde düzenlenerek rücu edilecek kişilerin sorumlulukları, üçüncü kişinin suç sayılan hareketi ile Kanunda belirtilen yardımların yapılmasını gerektiren bir halin doğması ve sigortalı yada hak sahiplerine yardım yapılması koşuluna bağlanmıştır.
Somut olay incelendiğinde; 12.07.2008 tarihinde davalılardan ..."nın sevk ve idaresinde bulunan ve davalılardan ..."e ait...plakalı araç ile diğer davalılardan ... sevk ve idaresindeki davalılardan ..."e ait 37 ES 122 plakalı traktörün çarpışması sonucu meydana gelen trafik kazası sonucu bu araçlardan... plakalı araç içerisinde yolcu olarak bulunan kurum sigortalıs..."ın vefat ettiği anlaşılmaktadır.
Mahkemece, davacı kurumun 88.943,50 TL alacaklı olduğu kabul edilmiş, bu orandan %20 hatır taşıması, %20 birlikte kusur indirimi olmak üzere toplamda %40 indirim yapılarak hüküm tesis edildiği anlaşılmıştır.
Mahkemece, bu dosyada kusur raporu aldırılmamış, ATK"dan alınan raporda, birinci durumda davalı ..."nın %25 ...n %75 oranında, ikinci
durumda ise Mustafa"nın %100 kusurlu olduğu belirtilmiş, mahkemece davalı ..."nın %100 kusurlu olduğu kabul edilerek %40 indirim yaparak bakiye alacaktan tüm davalıların sorumlu tutulmak suretiyle hüküm tesis edildiği anlaşılmıştır.
Öğretide hatır taşıması konusunda bir kavram birliği olmadığı gözlemlenmekte, ancak "hatır için ücretsiz taşıma" ve "aracı hatır için ücretsiz kullandırma" tanımlamalarının benimsendiği görülmektedir. (BİLGE, Emin M.“Hatır İçin Taşınanın Uğradığı Zararların Trafik Sigortası Kapsamında Olup Olmadığı Sorunu ve Yargıtay Uygulaması”, EHFD 2001, C.V, S.1-4, s. 331-347.) 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanununun “Genel hükümlerin uygulanması” başlığını taşıyan 87. maddesinde; yaralanan veya ölen kişi, hatır için karşılıksız taşınmakta veya motorlu araç, yaralanan veya ölen kişiye hatır için karşılıksız verilmiş bulunuyorsa, işletenin veya araç işleticisinin bağlı olduğu teşebbüs sahibinin sorumluluğunun, genel hükümlere tabi olacağı belirtilmiş olup, hatır taşımasında araç sahibini borç altına sokmaya matuf bir irade mevcut olmadığı için bu taşımalarda ne bir taşıma sözleşmesi ne de başka bir akit vücut bulur. Hatır taşımacılığında yalnız yolcunun yararı söz konusu olduğu ve araç sahibi ivazsız bir şekilde hareket ettiği cihetle bu gibi hallerde 818 sayılı Borçlar Kanunu’nun 43-44. maddeleri (6098 Sayılı Türk Borçlar Kanununun 51-52. maddeleri) uyarınca uyarınca tazminattan uygun bir indirim yapılması, gerek öğretide gerekse Yargıtay içtihatlarında benimsenmiş ve yerleşmiş bulunmaktadır. Hakim, hatır taşımacılığının sabit olması halinde, tazminattan mutlaka belli bir oranda indirim yapma zorunda değilse de; bunun dahi gerekçesini kararında tartışması ve nedenlerini göstermesi gerekir.
Somut olaya bakıldığında, davalı ...’nın %100 sorumlu olduğu kabul edilmesine karşılık, hem hatır taşımacılığı hem de müterafik kusur indiriminin birlikte yapılması yerinde görülmemiştir. Zira, müterafik kusur; zarara uğrayanın, zararın doğumuna veya zararın artmasına yardım (etki) etmesi anlamına gelmekle birlikte, hak sahibi tazminat dosyası ile Kurumun açmış olduğu işbu rücuan tazminat davası birbirinden farklı davalar olup Kurum alacağı yönünden sadece hatır taşımacılığı indirimi yapılması gereklidir. Mahkemece yukarıda anlatılanlar ışığında sadece hatır taşımacılığı oranı yönünden gerekçeli değerlendirme yapılması gerekirken yazılı şekilde hüküm kurulması yerinde görülmemiştir...ve bu aracın sigorta şirketi... yönünden kabulüne bir isabetsizlik bulunmamaktadır. Ne var ki; mahkemece davalı ... "nın % 100 kusurlu olduğu kabul edilmişse , diğer araç maliki, araç sürücüsü ve o aracın sigorta şirketi olan... yönünden davanın reddine karar verilmesi gerekirken, bu davalılar yönünden davanın kabulüne karar verilmesi, usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
Kabule göre de; Sigorta Şirketi yönünden faiz başlangıç (temerrüt) tarihi belirlenirken; ilgililerce gerekli belgeler de ibraz edilerek 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanununun 98, 99 ve 108. maddeleri ile 03.05.1997 gün ve 22978 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan ...
maddelerinde yazılı şekilde sigorta şirketine başvurulduğu halde gerekli ödeme yapılmamışsa başvuru tarihinden itibaren 8 işgünü geçtikten sonra sigorta şirketinin temerrüde düştüğünün kabulü gerekir. Gerekli belgeler ibraz edilmeksizin başvuruda bulunulmuş veya hiç müracaat edilmemişse sigorta şirketinin temerrüdünden bahsedilemez. Bu durumda faiz başlangıcının; sigorta şirketi aleyhine icra takibine girişilmişse takip tarihi, dava açılmışsa dava tarihi olarak kabul ve tespiti gerekmekte olup, sigorta şirketleri yönünden bu yönde değerlendirme yapılmamış olması isabetsizdir.
Ayrıca..."nin poliçe limiti ile sorumluluğu nazara alınmadan yazılı şekilde karar verilmiş olması, usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
Bu maddi ve hukuki olgular göz önünde bulundurulmaksızın, mahkemece eksik inceleme ve yanılgılı değerlendirme sonucu, usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O hâlde, davacı Kurum, davalılardan ..., ..., ...ve... vekillerinin, bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
S O N U Ç : Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davalılar ..., "ye iadesine, 26.04.2016 gününde oybirliğiyle karar verildi.