
Esas No: 2016/4952
Karar No: 2016/6670
Karar Tarihi: 26.04.2016
Yargıtay 10. Hukuk Dairesi 2016/4952 Esas 2016/6670 Karar Sayılı İlamı
"İçtihat Metni"
Mahkemesi :İş Mahkemesi
Dava, hizmet tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece, ilâmında belirtildiği şekilde isteğin kabulüne karar verilmiştir.
Hükmün, davalılar vekilleri tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteklerinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
Davanın yasal dayanağı 506 sayılı Kanunun 79/10. maddesi olup anayasal haklar arasında yer alan sosyal güvenliğin yaşama geçirilmesindeki etkisi gözetildiğinde, sigortalı konumunda geçen çalışma sürelerinin saptanmasına ilişkin bu tür davalar kamu düzeni ile ilgili olduğundan özel bir duyarlılıkla ve özenle yürütülmeleri zorunludur. Bu bağlamda, hak kayıplarının ve gerçeğe aykırı sigortalılık süresi edinme durumlarının önlenmesi, temel insan haklarından olan sosyal güvenlik hakkının korunabilmesi için, tarafların gösterdiği kanıtlarla yetinilmeyip gerek görüldüğünde kendiliğinden araştırma yapılarak delil toplanabileceği açıktır.
Eldeki dosyada, davacı 01.03.1989-31.12.1995 tarihleri arasındaki hizmetlerinin tespiti istemli açmış olduğu davada mahkemece, istem aynen hüküm altına alınmıştır. Mahkemece verilen kabul kararı eksik araştırma ve inceleme nedeniyle isabetsizdir. Mahkemece yapılacak iş, dosya içerisinde yer alan... kayıtları arasında çelişki giderilmeli, Elçilik yazısında davacının yurt dışında çalıştığı süreler bildirilmiş olması nedeniyle bunun davalı şirketle ilişkisi ve niteliği belirlenmeli, davalı işverene ait işyerinde şoför olarak çalışıldığı ileri sürüldüğünden, davacının çalıştığı araç/araçların plakası, kimin adına kayıtlı olduğu, araç/araçların bakımlarının, muayenesinin kim tarafından yapıldığı araştırılmalı, araç/araçlar üçüncü kişiler üzerine kayıtlı ise gerekirse araç sahiplerinin beyanlarına başvurulmalı, davacı adına çalışma dönemlerini kapsar şekilde trafik cezası bulunup bulunmadığı ve davacının ehliyetinin olup olmadığı veya ehliyetine herhangi bir nedenle el konulup konulmadığı araştırılmalı, resen araştırma ilkesi
doğrultusunda, davacının çalışmalarını bilebilecek durumda olan, çalışmaları kayıtlara geçmiş ve bordrolu çalışanlar belirlenerek beyanlarına başvurulmalı, varsa çelişki giderilmeli, davacının kayıtlarda görünmeyen çalışmalarının hangi nedenlerle kayıtlara geçmediği ya da bildirim dışı kaldığı hususu, çalışmanın varlığı ve kesintili olup olmadığı toplanan tüm kanıtlar birlikte değerlendirildikten sonra elde edilecek sonuca göre bir karar verilmelidir.
Mahkemece, açıklanan maddi ve hukuki ilkeler gözetilmeksizin eksik araştırma ve yanılgılı değerlendirme ile yazılı şekilde karar verilmiş olması, usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
O halde, davalılar vekillerinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davalı ... Tur. A.Ş."ye iadesine, 26.04.2016 gününde oybirliğiyle karar verildi.