3. Hukuk Dairesi 2016/20309 E. , 2017/10777 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
Taraflar arasındaki menfi tespit davasının bozma ilamı üzerine mahkemece yapılan yargılaması sonucunda, davanın kısmen kabulüne yönelik olarak verilen hükmün, süresi içinde davalı vekilince temyiz edilmesi üzerine; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki kağıtlar okunup gereği düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı vekili ; davacının kaçak elektrik kullanmadığını ve davacı abone aleyhine tahakkuk ettirilen 65.189,66 TL bedelli kaçak elektrik faturasına ilişkin borçlu olunmadığının tespitine karar verilmesini talep ve dava edilmiştir.
Davalı, davanın reddini talep etmiştir .
Mahkemece; davanın kısmen kabulü ile ; davacının davalı kuruma 65.189,66 TL borçlu olmadığının tespitine, kaçak elektrik tüketim tahakkuku ve endeks esaslı ek tahakkuk sebebiyle işlenmiş ya da işlenecek faiz ve gecikme bedeli sebebiyle borçlu olmadığının tespitine yönelik talebin reddine karar verilmiş, hüküm davalı vekili tarafından temyiz edilmiş;Dairemizin 10.09.2015 Tarih 2014/16856 Esas , 2015/13892 karar sayılı ilamı ile ; Tutanak tarihinde davacının tarımsal sulama amaçlı kaçak elektrik kullandığı sabit olduğundan, Elektrik Piyasası Müşteri Hizmetleri Yönetmeliği hükümlerine göre kaçak elektrik bedeli hesabı yapılması gerektiği, sulama sezonuna göre belirlenen çalışma saatleri esas alınarak hesaplanma yapılamayacağı nazara alınarak ,sulama sezonu verilerine dayalı bilirkişi raporunun yetersiz olup hükme esas teşkil edemeyeceği belirtilerek dosyanın yeniden üçlü bilirkişi kuruluna tevdiiyle bilirkişi heyetinden davalı kurumun davacı taraftan isteyebileceği bedelin Elektrik Piyasası Müşteri Hizmetleri Yönetmeliği ve 622 sayılı kurul kararı hükümlerine göre hesaplanması konusunda denetime elverişli bir rapor alınması gerektiği gerekçesiyle bozma kararı verilmiştir
Mahkemece, bozma ilamına uyulmak suretiyle yapılan yargılama neticesinde,Davacının davasının kısmen kabulü ile;davacının 91320 no"lu tarımsal aboneliğine ilişkin kaçak olarak kullandığı tespit edilen elektrik tüketimi sebebi ile, davalı kurum tarafından 01.09.2010 tarih ve 67603 seri no"lu kaçak elektrik tutanağına ilişkin, davacının davalı kuruma tahakkuk tarihinden itibaren işleyen kanuni faizi ile birlikte 45.336,20 TL borçlu olmadığının, tahakkuk tarihinden itibaren işleyen kanuni faizi ile birlikte 3.181,24 TL borçlu olduğunun tespitine, karar verilmiş,hüküm davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1-)Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle kanuni gerektirici sebeplere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik görülmemesine göre, davalı vekilinin aşağıdaki bent kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazları yerinde değildir.
2-)Dava, kaçak elektrik kullanılmadığının tespiti ile kaçak elektrik kullanımı nedeniyle tahakkuk ettirilen fatura bedelinden borçlu olunmadığının tespiti istemine ilişkindir.
Somut uyuşmazlıkta bozma ilamı sonrası dosyanın tevdi olunduğu 3lü uzman bilirkişi kurulu opsiyonel bir rapor tanzim etmiş ; sözkonusu raporda kayıp kaçak , sayaç okuma , psh , iletim dağıtım bedelinin hesaba katılması halinde kaçak tahakkuk miktarının 3.977,36 Tl olması gerektiği , sözkonusu kalemler dikkate alınmazsa davalı kurumca yapılacak kaçak tahakkuk miktarının 3181, 24 Tl olması gerektiği görüşünü bildirmiştir .
Gelinen noktada ; çözülmesi gereken ön sorun ; kayıp kaçak , perakende satış hizmet bedeli , sayaç okula bedeli , iletim – dağıtım bedelinin kaçak tahakkuku hesaplamasında dikkate alınıp alınmayacağı noktasındadır .
Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 21.05.2014 tarih ve 2013/7-2454 Esas 2014/679 K. Sayılı kararı ve Dairemiz kararları ile Anayasanın Vergi ödevi Başlıklı 73. maddesindeki “... Vergi, resim, harç ve benzeri mali yükümlülükler kanunla konulur, değiştirilir veya kaldırılır..." şeklindeki düzenlemeye göre; kayıp-kaçak, sayaç okuma, dağıtım, perakende hizmet ve iletim bedeli uygulamasının ... Kararları ve tebliğleri çerçevesinde uygulama arz eden kanunlar ve ikincil mevzuat hükümleri çerçevesinde ... tarafından belirlenerek uygulandığı, bu tarihteki mevcut hukuki düzenlemenin ..."na sınırsız bir fiyatlandırma ve tarife unsuru belirleme hak ve yetkisi vermediği, özellikle kaçak (elektrik enerjisinin hırsızlanması) bedellerinin kurallara uyan abonelerden tahsili yoluna gitmenin hukuk devleti ve adalet düşünceleri ile bağdaşmadığı, bu faturalara yansıtılan diğer kalemlere ilişkin bedel miktarlarının şeffaflık ilkesi ile denetlenebilmesi ve hangi hizmetin karşılığında ne bedel ödendiğinin bilinmesininde şeffaf hukuk devletinin vazgeçilmez unsuru olduğu, ... kararları ile bu bedellerin mevcut mevzuat kapsamında tüketicilerden alınmasının hukuka uygun olmadığı kabul edilmiştir.
Ne var ki, uyuşmazlığın temyiz yolu ile Dairemize geldiği aşamada 17.06.2016 Tarih 29745 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren geçmişede etkili 6719 sayılı kanunun 21. maddesi ile 6446 Sayılı kanunun 17. maddesinin birinci, üçüncü ve dördüncü fıkraları ile altıncı fıkrasının (a), (ç), (d) ve (f) bentleri değiştirilmiş ve aynı maddeye eklenen 10. bend ile; "Kurum tarafından gelir ve tarife düzenlemeleri kapsamında belirlenen bedellere ilişkin olarak yapılan başvurularda ve açılan davalarda; tüketici hakem heyetleri ile mahkemelerin yetkisi, bu bedellerin, Kurumun düzenleyici işlemlerine uygunluğunun denetimi ile sınırlıdır." hükmü getirilerek Tüketici Hakem Heyetlerinin ve Mahkemelerin bu konularda açılacak davalarda inceleme ve araştırma yetkileri geçmişe de etkili olarak sadece bu dağıtım, sayaç okuma, perakende satış hizmeti, iletim ve kayıp-kaçak bedellerinin Kurumun bu konulardaki düzenleyici işlemlerine uygunluğunun denetimi ile sınırlanmış, bu bedellerin alınmasında esas olan ilgili tarifelerin düzenlenmesinde ....nun Kanundaki yetkileri genişletilerek yukarıda sözü edilen bedeller maliyet unsuru kapsamına dahil edilmiştir.
Yine, 6719 sayılı kanunun 26. maddesi ile 6446 sayılı Elektrik Piyasası Kanunu"na eklenen;
Geçici madde 19; "Bu maddeyi ihdas eden Kanunla öngörülen düzenlemeler yürürlüğe konuluncaya kadar, Kurul tarafından yürürlüğe konulan mevcut yönetmelik, tebliğ ve Kurul kararlarının bu Kanuna aykırı olmayan hükümlerinin uygulanmasına devam olunur." hükmünü,
Geçici madde 20; "Kurul kararlarına uygun şekilde tahakkuk ettirilmiş dağıtım, sayaç okuma, perakende satış hizmeti, iletim ve kayıp-kaçak bedelleri ile ilgili olarak açılmış olan her türlü ilamsız icra takibi, dava ve başvurular hakkında 17 nci madde hükümleri uygulanır." hükmünü içermektedir.
Hal böyle olunca, karar tarihinden sonra yürürlüğe girmiş bulunan bu yasa değişikliklerinin, yürürlük tarihi öncesi dönemde geçerli olan ... kararlarına dayanılarak alınmış olan ve dava konusu yapılan kayıp-kaçak dağıtım, sayaç okuma, perakende satış hizmeti ve iletim bedelleri ile ilgili olarak açılan ve halen devam eden davalarda da geçmişe etkili olacak şekilde (bu yasa değişikliği öncesinde açılan ve halen görülmekte olan davalar da) uygulanması gereken hükümler içerdiğinden, 6446 sayılı Elektrik Piyasası Kanunu"nun 17., geçici 19. ile 20. maddelerine uygun sonuca varan uzman bilirkişi kurulunun ilk opsiyonunda bildirdiği 3.977,36 TL kaçak tahakkuk miktarı nazara alınması gerekirken bilirkişi raporunda belirtilen 2. opsiyon üzerinden hüküm tesisi isabetsiz olup bozmayı gerektirmiştir .
SONUÇ: Yukarıda birinci bentte açıklanan nedenlerle davalı vekilinin sair temyiz itirazlarının reddine; ikinci bentte açıklanan nedenlerle hükmün davalı yararına BOZULMASINA ve peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 6100 sayılı HMK"nun geçici madde 3 atfıyla 1086 sayılı HUMK.nun 440.maddesi gereğince kararın tebliğinden itibaren 15 günlük süre içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 22.06.2017 arihinde oybirliğiyle karar verildi.