Mahkemesi : İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesi
No : 2020/714-2020/752
İlk Derece Mahkemesi : Manisa 3. İş Mahkemesi

Dava, 01.12.2015 tarihinden itibaren 5510 sayılı yasanın 4/1-a kapsamında ölüm aylığı bağlanması ve ödenmeyen aylıkların faiziyle tahsili istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesince, hükümde belirtilen gerekçelerle davanın kabulüne dair verilen karara karşı davalı Kurum vekilince istinaf yoluna başvurulması üzerine, İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesince istinaf isteminin esastan reddine dair karar verilmiştir.
İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesince verilen kararın temyizen incelenmesi davalı Kurum vekili tarafından istenmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
I-İSTEM:
Davacı, 12.11.2015 tarihinde vefat eden sigortalı eş ... üzerinden 01.12.2015 tarihinden itibaren 5510 sayılı yasanın 4/1-a kapsamında ölüm aylığı bağlanmasını ve ödenmeyen aylıkların faiziyle tahsilini talep etmiştir.
II-CEVAP:
Davalı Kurum vekili, davacının talebinin reddine dair Kurum işlemlerinde hukuka aykırı bir husus bulunmadığından davanın reddi gerektiğini savunmuştur.
III-MAHKEME KARARI:
A-İLK DERECE MAHKEME KARARI
İlk Derece Mahkemesince “...somut uyuşmazlıkta davacının eşi müteveffa ..."in 01/08/1995 - 30/09/1995, 01/04/1997 - 16.11.1997, 20/04/2000 - 30/05/2000, 01/06/2000 - 01/01/2001, 01/08/2002 - 31.12.2003, 26/08/2015 - 05/11/2015 tarihleri arasında 4/1-a sigortalılık kolundan 888 gün, 05/12/1997 - 31/12/1998, 01/05/2015 - 25/08/2015 ile 06/11/2015 - 12/11/2015 tarihleri arasında ise 1479 sayılı yasaya 4/1-b sigortalılık kolundan 508 gün hizmetinin bulunduğu ancak 06/11/2015 - 12/11/2015 tarihleri arasındaki bu hizmetinin prim borcu bulunması nedeniyle işlenmediği bu durumda davacının sigorta primleri ödenmiş son hizmetinin 26/08/2015 - 05/11/2015 tarihleri arasında 506 sayılı yasa 4-1/a sigortalılık kolundan geçtiğinin kabulünün gerekeceği, bu durumda davacının 5510 sayılı kanun madde 32. Gereğince ölüm aylığı bağlanması için gerekli koşulları sağladığı anlaşılmakla davacının müteveffa eşi ..."in vefat tarihini takip eden 01/12/2015 tarihi itibarıyle 5510 sayılı yasa 4-1/a sigortalılık kolundan ölüm aylığı bağlanmasına hak kazandığının tespiti ile aksine kurum işleminin iptaline karar vermek gerekmiş aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.” gerekçesi ile “...-Davanın kabulü ile, davacının müteveffa eşi ..."in vefat tarihini takip eden 01/12/2015 tarihi itibarıyle 5510 sayılı yasa 4-1/a sigortalılık kolundan ölüm aylığı bağlanmasına hak kazandığının tespitine, aksine Kurum işleminin iptaline,
Her bir aylık için ödenmesi gereken tarihten itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte ödenmesi gerektiğinin tespitine,...” karar verilmiştir.
B-BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ KARARI
Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesince, “...HMK 355. maddesindeki düzenleme uyarınca, istinaf dilekçesinde belirtilen nedenler ve kamu düzenine ilişkin aykırılık bulunup bulunmadığı yönü gözetilerek yapılan incelemede; dava dosyasındaki yazılara, kararın dayandığı delillerle kanuni gerektirici sebeplere, vakıa ve hukuki değerlendirme ile yukarıda belirtilen gerekçe kapsamında ve özellikle davacının müteveffa eşi ..."in 06.11.2015 - 12.11.2015 tarihleri arasındaki Bağ-Kur sigortalılığının herhangi bir dayanağı bulunmadığından son hizmetinin 26.08.2015 - 05.11.2015 tarihleri arasında 506 sayılı Yasa kapsamında geçtiği anlaşılmakla, delillerin takdirinde bir isabetsizlik görülmemesine göre, davanın kabulüne dair verilen kararın yerinde olduğu belirgin olup, ayrıca, kamu düzenine ilişkin konularda da kararın esasına etkili bir aykırılık bulunmadığı anlaşıldığından; istinaf başvurusunun esastan reddine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki hüküm fıkrası oluşturulmuştur.” gerekçesi ile “... 1-)Manisa 3. İş Mahkemesi"nin 24.10.2019 tarih, 2016/248 Esas ve 2019/291 Karar sayılı kararına yönelik davalı Kurum vekilinin istinaf başvurusunun Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 353/1-b.1 maddesi gereğince esastan reddine,...” karar verilmiştir.
IV-TEMYİZ KANUN YOLUNA BAŞVURU VE NEDENLERİ:
Davalı Kurum vekili, mahkeme kararının bozulmasını talep etmiştir.
V-İLGİLİ HUKUK KURALLARI VE İNCELEME:
Dosya kapsamı incelendiğinde, 12.11.2015 tarihinde yaşamını yitiren sigortalı eş ...’in, 01/08/1995 - 30/09/1995, 01/04/1997 - 16.11.1997, 20/04/2000 - 30/05/2000, 01/06/2000 - 01/01/2001, 01/08/2002 - 01.11.2003, 26/08/2015 - 05/11/2015 tarihleri arasında 506 sayılı yasa ve 4/1-a sigortalılık kolundan toplam 888 gün, 05/12/1997 - 31/12/1998, 01/05/2015 - 25/08/2015 ile 06/11/2015 - 12/11/2015 tarihleri arasında ise 1479 sayılı yasa ve 4/1-b sigortalılık kolundan 508 gün hizmetinin bulunduğu, 05.12.1997 tarihinden itibaren devam eden vergi kaydının bulunduğu ve davacı eşin 05.01.2016 tarihinde ölüm aylığı tahsisi için talepte bulunduğu, davalı Kurumun sigortalının devam eden 4/1-b kapsamında sigortalılığından dolayı borcu bulunduğundan ve ölüm aylığı tahsisi istenen dosyada 4/1-a kapsamında aylık bağlama koşulları oluşmadığından ölüm aylığı tahsis talebini reddi üzerine eldeki davanın açıldığı, Mahkemesince davanın kabulüne karar verildiği anlaşılmaktadır. Karar eksik araştırma ve incelemeye dayanmaktadır.
Davanın yasal dayanağı 5510 sayılı yasanın 32. maddesinin 2. fıkrası " Ölüm aylığı; a)En az 1800 gün malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi bildirilmiş veya 4"üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında sigortalı sayılanlar için, her türlü borçlanma süreleri hariç en az 5 yıldan beri sigortalı bulunup, toplam 900 gün malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi bildirilmiş, ...” olması gerektiğini düzenlemektedir.
Somut olayda, davacıya 5510 sayılı yasanın 4/1-a kapsamında ölüm aylığı bağlanması için, vefat eden sigortalı eş dosyasından her türlü borçlanma süreleri hariç en az toplam 900 gün malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi bildirilmiş olmadığından dolaysıyla dosyada aylık bağlama koşulları oluşmadığından davanın reddi gerekirken yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O hâlde, davalı Kurum vekilinin temyiz itirazları kabul edilmeli ve İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesinin istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin kararının kaldırılarak İlk Derece Mahkemesince verilen hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesi kararının HMK"nın 373/1 maddesi gereğince kaldırılarak temyiz edilen ilk derece mahkemesi hükmünün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine, bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, 23.03.2021 gününde oybirliğiyle karar verildi.