(Kapatılan)16. Hukuk Dairesi 2019/2023 E. , 2021/5005 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Yargıtay bozma ilamında özetle; "Davacı tarafın dayandığı ve hükmen oluşan 21.09.1964 tarih ve 23 sıra numaralı tapu kaydının tescil dosyası ile birlikte varsa haritasının getirtilmediği ve teknik bilirkişiler marifetiyle yapılan keşifte tapu kaydına yöntemince kapsam tayin edilmediği, ayrıca yerel bilirkişi ve taraf tanıkları dinlenmeden karar verildiği açıklanarak, öncelikle davacı ... İdaresinin dayandığı tapu kaydının oluşumuna esas tescil dosyasının aslı, bulunamazsa ilam ve haritası getirtilip dosya ikmal edildikten sonra taşınmazlar başında, yaşlı, tarafsız, yöreyi iyi bilen ve davada yararı bulunmayan şahıslar arasından seçilecek yerel bilirkişiler, taraf tanıkları, jeolog bilirkişi ve fen bilirkişinin katılımıyla keşif yapılması; bu keşif sırasında, davacı tarafın dayandığı tapu kaydının, 3402 sayılı Yasa"nın 20. maddesinde belirtilen esaslar çerçevesinde yerel bilirkişi aracılığı ile öncelikle haritası yöntemince uygulanmak suretiyle, haritasının uygulama imkanı bulunmaması halinde ise sabit sınırlarından başlamak suretiyle uygulanarak kapsamının belirlenmesi, teknik bilirkişiye yerel bilirkişi ve tanıkların gösterdiği hudutların haritasında işaretlettirilmesi, dayanak tapu kaydının ve varsa haritasının kapsadığı alanı gösterir ve keşfi takibe imkan verir kroki düzenlettirilmesi, davaya konu taşınmaz bölümlerinin kayıt kapsamında kalıp kalmadığı değerlendirilerek sonucuna göre karar verilmesi" gereğine değinilmiştir. Mahkemece, bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonunda davanın reddine karar verilmiş; hüküm, davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Dava, tapusuz taşınmazın tescili istemine ilişkindir. Kadastroca tescil harici bırakılan yerler için açılan tescil davalarında 4721 sayılı TMK"nın 713/3. maddesi uyarınca davanın yasal hasım konumunda olan Hazine ve ilgili Kamu Tüzel Kişiliğine birlikte yöneltilmesi zorunludur. Yasal hasım konumundaki tüzel kişiler davaya dahil edilmeden yargılamaya devamla hüküm kurulması mümkün değildir. Somut olayda dava, Hazine hasım gösterilerek açılmış olup, yasal hasım konumunda bulunan ... Köyü Tüzel Kişiliğininde ilgili kamu tüzel kişisi olarak davada yer alması gerektiği gözden kaçırılmıştır. Bu nedenle davada taraf teşkilinin sağlandığından söz edilemez. Oysa ki, taraf teşkilinin sağlanması dava şartlarından olup, bu koşul yerine getirilmeden davanın esasına girilemez. Öte yandan tescil davalarında TMK"nın 713/4. ve 5. fıkraları gereğince, keşif sonucu elde edilen bilirkişinin rapor ve krokisine göre gerekli yerel ve gazete ilanlarının yöntemine uygun bir biçimde yapılması, ilanın yapıldığı gazete ile ilan tutanaklarının dosya arasına konulması ve yasal 3 aylık sürenin dolmasının beklenilmesi gerektiği halde, yasal ilanlar da yaptırılmaksızın hüküm kurulması cihetine gidilmiştir.
Hal böyle olunca, Mahkemece öncelikle davacıya, davasını ... Köyü Tüzel Kişiliği’ne yöneltmesi için süre ve imkan tanınmalı, bu şekilde taraf teşkilinin sağlanması halinde sözü edilen davalıdan savunma ve delilleri sorulmalı, bildirdiği takdirde delilleri toplanmalı ve bundan sonra TMK"nın 713/4 ve 5. maddeleri uyarınca yasal ilanlar da yaptırılmak suretiyle, tarafların iddia ve savunmaları doğrultusunda toplanacak tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre karar verilmelidir. Mahkemece, bu hususlar gözetilmeksizin, yöntemince taraf teşkili sağlanmadan ve yasal ilanlar yapılmadan, yazılı olduğu şekilde davanın esası hakkında karar verilmesi isabetsiz olup, temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde bulunduğundan kabulüyle sair yönler incelenmeksizin hükmün BOZULMASINA, yasal koşullar gerçekleştiğinde kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 08.06.2021 gününde oybirliği ile karar verildi.
