Yargıtay 1. Hukuk Dairesi 2009/3504 Esas 2009/7002 Karar Sayılı İlamı

1. Hukuk Dairesi
Esas No: 2009/3504
Karar No: 2009/7002

Yargıtay 1. Hukuk Dairesi 2009/3504 Esas 2009/7002 Karar Sayılı İlamı

Özet:

Davacı, babasının mirasından payının muvazaalı işlemlerle davalı oğluna devredildiğini iddia ederek payın iptal tescilini talep etti. Mahkeme, davalı oğlunun muvazaalı olarak payı aldığını kabul etti ancak diğer davalının iyiniyetinin kanıtlanamadığı gerekçesiyle reddetti. Davacı temyiz etti ve Yargıtay, çekişmeli payın başka kişilere devredilmesine yönelik tazminat davası açılması gerektiğini belirtti. Mahkeme, HUMK'nun 186. maddesine göre, davanın devir alan kişiye karşı sürdürülmesi gerektiğini hatırlatmayı es geçerek hüküm vermişti. Bu nedenle Yargıtay, kararı bozdu ve davaya hangi kişi hakkında devam edileceğinin seçimlik hakkı sorulmadan esas hakkında karar verilmesinin yanlış olduğunu belirtti.
HUMK'nun 186. maddesi, dava konusunun taraflarca üçüncü kişiye devri halinde yapılacak usulü işlemleri düzenler. Buna göre, mahkeme diğer yana seçimlik hakkını hatırlatarak davaya hangi kişi hakkında devam edileceğinin sorulması ve o yönde işlem yapılması gerekmektedir. HUMK'nun 428. maddesi, kararın bozulmasını düzenler.

1. Hukuk Dairesi 2009/3504 E. , 2009/7002 K.

"İçtihat Metni"

MAHKEMESİ : ADANA 6. ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
TARİHİ : 27/03/2008
NUMARASI : 2006/104-2008/104

Taraflar arasında görülen davada;
Davacı, miras bırakan babası Ö..P...davaya konu 12 sayılı parseldeki payını mirastan mal kaçırmak amacıyla muvazaalı işlemlerle davalı oğlu A...aktardığını ileri sürerek payı oranında iptal tescil istemiş, yargılama sürerken taşınmazı devralan Ö..Ş..karşı davayı devam ettirmiştir.
Davalılar, davanın reddini savunmuşlardır.
Mahkemece, çekişmeli payın davalı A... . muvazaalı biçimde devredildiği anlaşılmış ise de diğer davalı Ö."in iyiniyetinin aksinin kanıtlanamadığı gerekçesiyle davalı A... yönünden husumetten davalı Ö.. yönünden ise esastan reddine karar verilmiştir.
Karar, davacı tarafından süresinde temyiz edilmiş olmakla; Tetkik Hakimi raporu okundu, düşüncesi alındı. Dosya incelendi, gereği görüşülüp, düşünüldü.
Dava, muris muvazaası hukuksal nedenine dayalı tapu iptali-tescil isteğine ilişkindir.
Mahkemece, davanın reddine karar verilmiştir.
Dosya içeriği ve toplanan delillerden, özellikle noksanın tamamlanması yoluyla getirtilen kayıtlardan, çekişme konusu payın 15.9.2008 tarihinde şufa davacısı O.. B... adına tescil edildiği, sonrasında da taşınmazın tamamının satış ve tevhit suretiyle 5.3.2009’da A.. Yapı İnşaat Ltd. Şirketi’ne geçtiği anlaşılmaktadır.
Bilindiği üzere, dava açıldıktan sonra da, sınırlayıcı bir neden bulunmadığı takdirde dava konusu malın veya hakkın üçüncü kişilere devredilebilmesi tasarruf serbestisi kuralının bir gereği, hak sahibi veya malik olmanın da doğal bir sonucudur. Usul Hukukumuzda da ayrık durumlar dışında dava konusu mal veya hakkın davanın devamı sırasında devredilebileceği kabul edilmiş, HUMK.nun l86.maddesinde dava konusunun taraflarca üçüncü kişiye devir ve temliki halinde yapılacak usulü işlemler düzenlenmiştir. Söz konusu madde hükmüne göre iki taraftan biri dava konusunu (müddeabihi) bir başkasına temlik ettiği takdirde diğer taraf seçim hakkını kullanmakta dilerse temlik eden ile olan davasını takipten vazgeçerek davayı devralan kişiye yöneltmekte, dilerse davasına temlik eden kişi hakkında tazminat davası olarak devam edebilmektedir.
Kendiliğinden (resen) gözetilmesi zorunlu bulunan bu usul kuralına göre,mahkemece diğer yana seçimlik hakkı hatırlatılarak davaya hangi kişi hakkında devam edeceğinin sorulması ve o yönde işlem yapılması kaçınılmazdır.
Somut olayda, çekişmeli payın el değiştirerek dava dışı O.....B....’ye ve ondan da dava dışı Şirkete intikal ettiği saptandığından, HUMK.’nun 186. maddesi uyarınca işlem yapılarak yargılamanın sürdürülmesi gerekirken, değinilen usul kuralı gözetilmeksizin esas hakkında karar verilmesi isabetsizdir. Davacının temyiz itirazı açıklanan nedenden ötürü yerindedir. Kabulüyle, hükmün HUMK.’nun 428. maddesi uyarınca BOZULMASINA,bozma nedenine göre diğer hususların şimdilik incelenmesine yer olmadığına, alınan peşin harcın temyiz edene geri verilmesine, 17.6.2009 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.