Yargıtay 20. Hukuk Dairesi 2015/8390 Esas 2015/11592 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ : ...1. İş (... ... ) Mahkemesi

Taraflar arasındaki davada ... 21. İş ve ... 1. İş (... ... ) Mahkemelerince ayrı ayrı yetkisizlik kararı verilmesi nedeni ile yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü:

K A R A R

Dava, hizmet süresinin güncellenmesi sonucunda prim borcu ödenmesine yönelik işlemin iptali ile emekliliğe hak kazandığının tesbiti istemine ilişkindir.
... 21. İş Mahkemesi, uyuşmazlığın ... ... ... Merkezi"nin işleminden kaynaklandığı gerekçesiyle yetkisizlik yönünde hüküm kurmuştur.
... 1. İş (... ... ) Mahkemesi ise, dava konusu işlemin ... ... ... Merkezi tarafından yapıldığı gerekçesiyle yetkisizlik kararı vermiştir.
5521 sayılı İş Mahkemeleri Kanununun 5. maddesinde iş uyuşmazlıklarında yer itibari ile yetkili iş mahkemeleri belirlenmiştir. Buna göre, “iş mahkemelerinde açılacak her dava, açıldığı tarihte dava olunanın Türk Medenî Kanunu gereğince ikametgâhı sayılan yer mahkemesinde bakılabileceği gibi, işçinin işini yaptığı iş yeri için yetkili mahkemede de bakılabilir. Bunlara aykırı sözleşme muteber sayılmaz.”
5510 sayılı Kanunun uygulanmasından doğan uyuşmazlıklarda anılan kanunda hüküm bulunmaması nedeni ile yetkili mahkemenin Hukuk Usûlü Muhakemeleri Kanununa ilişkin genel hükümlere göre belirlenmesi gerekir. Bu çerçevede, davanın, kural olarak Hukuk Usûlü Muhakemeleri Kanununun 9 ve 17. maddeleri gereğince davalı Sosyal Sigortalar Kurumu Başkanlığının bulunduğu Ankara veya işlemlerin yapıldığı şubenin bulunduğu yerde açılması gerekir. 01/10/2011 yürürlük tarihli 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 5 ve devamı maddelerinde yetki konusunda benzer düzenlemeler getirilmiş olup 14. maddesinin (1). paragrafında “bir şubenin işlemlerinden doğan davalarda, o şubenin bulunduğu yer mahkemesi de yetkilidir.” hükmü düzenlenmiştir.
Öte yandan, iş mahkemesinin yetkisi kamu düzeni ile ilgili olduğundan davalı tarafça süresinde yapılmasa da hakim tarafından kendiliğinden bu husus gözönünde bulundurulmalıdır. Bir başka anlatımla hâkim, davanın her aşamasında yetki itirazını dikkate alabileceği gibi, kendisi de re"sen yetkisizlik kararı verebilir.
Somut uyuşmazlıkta, hizmet süresinin güncellenmesi sonucunda davaya konu 23/08/2013 tarihli 97104950 sayılı prim borcu ödenmesine yönelik işlemin ... ... ... Merkezi tarafından yapıldığı ve davacı tarafından işlemin iptali ile emekliliğe hak kazandığının tesbiti istemini talep ettiği anlaşılmaktadır. Yukarıda açıklanan yasal düzenlemeler çerçevesinde; eldeki davada yetkili mahkeme ... ... ... Merkezi"nin bulunduğu yer mahkemesidir. Bu durumda, uyuşmazlığın ... 21. İş Mahkemesinde görülüp çözümlenmesi gerekir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle; HMK’nın 21 ve 22. maddeleri gereğince ... 21. İş Mahkemesinin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE 23/11/2015 gününde oy birliğiyle karar verildi.