Abaküs Yazılım
1. Hukuk Dairesi
Esas No: 2009/5002
Karar No: 2009/6504

Yargıtay 1. Hukuk Dairesi 2009/5002 Esas 2009/6504 Karar Sayılı İlamı

Özet:


Davalı oğluna muvazaalı olarak 1/2 pay temlik edildiğini iddia eden davacılar, tapu kaydının iptali ile miris adına tescil istemiyle mahkemeye başvurdular. Mahkeme, muvazaa olgusu sabit olduğu gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne karar verdi. Ancak, elbirliği halinde mülkiyet olduğundan, davaya katılmayan ortakların olurunun alınması veya miras şirketine atanacak temsilci aracılığıyla davaya devam edilmesi gerektiği belirtildi. Mahkeme kararı, T.M.K'nun 701-703, 702/2 ve M.K'nun 640. maddelerine uygun olarak bozuldu. Bu maddeleler, elbirliği mülkiyetinin ortaklar arasında zorunlu dava arkadaşlığı bulundurduğunu ve dava açma yetkisi olmayan ortakların olurunun alınması veya temsilci aracılığıyla davaya devam edilmesi gerektiğini belirtmektedir.
1. Hukuk Dairesi         2009/5002 E.  ,  2009/6504 K.

    "İçtihat Metni"

    MAHKEMESİ : BANDIRMA 2. ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
    TARİHİ : 20/11/2008
    NUMARASI : 2008/4-2008/337

    Taraflar arasında görülen davada;
     Davacılar, ortak miras bırakan babaları İ..K..124 ada .parsel sayılı taşınmazının 1/2  payını mirastan mal kaçırmak amacıyla muvazaalı olarak davalı oğluna temlik ettiğini ileri sürerek, tapu kaydının iptali ile muris adına tescili isteminde bulunmuşlardır.
     Davalı, davanın reddini savunmuştur.
    Mahkemece, muvazaa olgusunun sabit olduğu gerekçesiyle davanın  kısmen kabulüne   karar verilmiştir.
    Karar,  taraf vekilleri  tarafından süresinde temyiz edilmiş olmakla; Tetkik  Hakimi  raporu okundu, düşüncesi alındı. Dosya incelendi, gereği görüşülüp düşünüldü.
    Dava, tüm mirasçılar adına tescil isteği ile açılan muris muvazaası hukuksal nedenine dayalı tapu iptal ve tescil isteklerine  ilişkindir.
    Mahkemece, pay  oranında iptal ve tescile ilişkin olarak verilen karar taraflarca temyiz edilmiştir.   
    Hemen belirtilmelidir ki, 01.04.1974 tarih 1/2 sayılı İçtihadı Birleştirme kararı uyarınca, muris muvazaası nedeniyle  açılan davalarda pay oranında istekte bulunulabileceği gibi  taşınmazın terekeye döndürülmesi isteğinde de bulunulabilir.  Nitekim eldeki davada da bu yönde istekte bulunulmuştur. 
    Nevarki, miras bırakan İ..K.. terekesinin  elbirliği mülkiyetine  tabi olduğu ve dava dışı mirasçısının olduğu kayden  sabittir.
    Bilindiği üzere, Elbirliği (İştirak) halinde mülkiyet, yasa veya yasada belirtilen sözleşmeler uyarınca aralarında ortaklık bağı bulunan kişilerin, bu ortaklık nedeniyle bir mala veya hakka birlikte malik olma durumudur. 
    T.M.K.nun 701-703 maddelerinde düzenlenen bu tür mülkiyetin ( ortaklığın ) tüzel kişiliği olmadığı gibi eşya üzerinde ortaklardan herbirinin doğrudan doğruya bir hakkı da yoktur. Mülkiyet bir bütün olarak ortaklardan tümüne aittir. Başka bir anlatımla ortaklık tasfiye oluncaya kadar ortaklardan birinin ayrı mal veya hak sahipliği bulunmayıp, hak sahibi ortaklıktır. Değinilen mülkiyet türünde malikler  mülkiyet payları ayrılmadığından paydaş değil, ortaktır. Bu kural, M.K.nun 701 maddesinde (... Kanun ve kanunda öngörülen sözleşmeler uyarınca oluşan topluluk dolayısıyla mallara birlikte malik olanların mülkiyeti, elbirliği mülkiyetidir.Elbirliği mülkiyetinde ortakların belirlenmiş payları olmayıp her birinin hakkı, ortaklığa giren malların tamamına yaygındır.) biçiminde açıklanmıştır. Elbirliği (İştirak) halinde mülkiyetin bu özelliği itibariyle ortaklar arasında zorunlu dava arkadaşlığı bulunmaktadır. Şayet yasa veya elbirliği (iştirak) halinde mülkiyeti oluşturan anlaşmada ortaklık adına hareket etme yetkisinin kime ait olacağı belirtilmemişse, ortaklığın tasfiyesini isteme hakkı dışındaki tüm işlemlerde ortakların (iştirakçilerin) oybirliği ile karar almaları ve birlikte hareket etmeleri zorunluluğu vardır. 
    T.M.K.nun 702/2 maddesi bu yönde açık hüküm getirmiştir. Ancak, açıklanan kural yargısal uygulamada kısmen yumuşatılmış bir ortağın tek başına dava açabileceği, nevarki, davaya devam edebilmesi için öteki ortakların olurlarının alınması veya miras şirketine atanacak temsilci aracılığı ile davanın sürdürülmesi gerektiği kabul edilmiştir. (ll.l0.982 tarih l982/3-2 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararı) Nitekim bu görüş bilimsel alanda da aynen benimsenmiştir. 
    Somut olayda,elbirliği ( iştirak) halinde mülkiyet söz konusu olup, dava  dışı ortaklar bulunmaktadır. Hal böyle olunca, davaya katılmayan ortakların olurlarının alınması yada miras şirketine M.K.nun 640. mad. uyarınca atanacak temsilci aracılığı ile davanın sürdürülmesi gerekirken, davanın görülebilirlik koşulu gözardı edilerek yazılı olduğu üzere davanın esası hakkında hüküm kurulması doğru değildir.
    Tarafların bu yöne ilişkin temyiz itirazları yerindedir. Kabulüyle hükmün açıklanan nedenlerden ötürü HUMK.nun 428. maddesi gereğince BOZULMASINA, bozma nedenine göre diğer hususların incelenmesine şimdilik yer olmadığına, alınan peşin harcın temyiz edene geri verilmesine, 8.6.2009 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     

    Sayın kullanıcılarımız, siteden kaldırılmasını istediğiniz karar için veya isim düzeltmeleri için bilgi@abakusyazilim.com.tr adresine mail göndererek bildirimde bulunabilirsiniz.

    Son Eklenen İçtihatlar   AYM Kararları   Danıştay Kararları   Uyuşmazlık M. Kararları   Ceza Genel Kurulu Kararları   1. Ceza Dairesi Kararları   2. Ceza Dairesi Kararları   3. Ceza Dairesi Kararları   4. Ceza Dairesi Kararları   5. Ceza Dairesi Kararları   6. Ceza Dairesi Kararları   7. Ceza Dairesi Kararları   8. Ceza Dairesi Kararları   9. Ceza Dairesi Kararları   10. Ceza Dairesi Kararları   11. Ceza Dairesi Kararları   12. Ceza Dairesi Kararları   13. Ceza Dairesi Kararları   14. Ceza Dairesi Kararları   15. Ceza Dairesi Kararları   16. Ceza Dairesi Kararları   17. Ceza Dairesi Kararları   18. Ceza Dairesi Kararları   19. Ceza Dairesi Kararları   20. Ceza Dairesi Kararları   21. Ceza Dairesi Kararları   22. Ceza Dairesi Kararları   23. Ceza Dairesi Kararları   Hukuk Genel Kurulu Kararları   1. Hukuk Dairesi Kararları   2. Hukuk Dairesi Kararları   3. Hukuk Dairesi Kararları   4. Hukuk Dairesi Kararları   5. Hukuk Dairesi Kararları   6. Hukuk Dairesi Kararları   7. Hukuk Dairesi Kararları   8. Hukuk Dairesi Kararları   9. Hukuk Dairesi Kararları   10. Hukuk Dairesi Kararları   11. Hukuk Dairesi Kararları   12. Hukuk Dairesi Kararları   13. Hukuk Dairesi Kararları   14. Hukuk Dairesi Kararları   15. Hukuk Dairesi Kararları   16. Hukuk Dairesi Kararları   17. Hukuk Dairesi Kararları   18. Hukuk Dairesi Kararları   19. Hukuk Dairesi Kararları   20. Hukuk Dairesi Kararları   21. Hukuk Dairesi Kararları   22. Hukuk Dairesi Kararları   23. Hukuk Dairesi Kararları   BAM Hukuk M. Kararları   Yerel Mah. Kararları  


    Avukat Web Sitesi