Abaküs Yazılım
5. Ceza Dairesi
Esas No: 2019/9216
Karar No: 2020/11727
Karar Tarihi: 30.06.2020

TAN ZARAR GÖREN Hazine - Yargıtay 5. Ceza Dairesi 2019/9216 Esas 2020/11727 Karar Sayılı İlamı

Özet:


Hakkari İl Özel İdaresi'nde elektrik mühendisi olarak görev yapan sanık, ihaleyi kazanan şirket yetkilisini baskı altına alarak boş senetler ve ödemeler aldığı iddiasıyla ceza almıştır. Ancak Yargıtay Ceza Genel Kurulu, sanığın icbar veya ikna boyutuna varan bir davranışının bulunmadığı, dolayısıyla irtikap suçunun yasal unsurlarının oluşmadığı sonucuna varmıştır. Bu nedenle, mahkumiyet kararı bozulmuştur. Sanık hakkında hak yoksunluğu süresinin sonuç ceza miktarını geçmemesi koşuluyla uygulanması gereken TCK 53/5 maddesi de hataya düşülerek uygulanmamıştır. Kanun maddeleri: CMK 260/1, 3628 sayılı Kanunun 18, CMK 237/2, TCK 257/3, TCK 53/1-a ve TCK 53/5.
5. Ceza Dairesi         2019/9216 E.  ,  2020/11727 K.

    "İçtihat Metni"

    MAHKEMESİ :Ağır Ceza Mahkemesi
    SUÇTAN ZARAR GÖREN : Hazine
    SUÇ : İcbar suretiyle irtikap
    HÜKÜM : Mahkumiyet

    Mahalli mahkemece verilen hüküm temyiz edilmekle dosya incelendi;
    CMK"nın 260/1. maddesine göre irtikap suçundan katılan sıfatını alabilecek surette zarar görmüş olan Hazinenin kanun yoluna başvurma hakkının bulunması ve hükmün 29/12/2014 havale tarihli dilekçe ile vekili tarafından temyiz edilmesi karşısında, 3628 sayılı Kanunun 18 ile CMK"nın 237/2. maddelerinin verdiği yetkiye dayanılarak Hazinenin katılma isteminin KABULÜNE, incelemenin katılan Hazine vekilinin ve sanık müdafin temyiz itirazlarıyla sınırlı olarak yapılmasına karar verildikten sonra gereği düşünüldü:
    Cebri irtikap suçu kamu görevlisinin sıfat ve görevini kötüye kullanarak kişiyi tazyik etmesi ile başlayıp, bu sıkıştırma karşısında ferdin de memurun haksız işlemlerini önleme zorunluluğu duyarak ona menfaat temin ve vaat etmesi ile oluşur. Kamu görevlisi açıkladığı istekler yerine getirilmezse mağdurun işini yapmayacağını söylemek suretiyle onu manevi cebir altında bulundurmaktadır. Böyle haksız bir durumla karşılaşan ve haklı işinin kamu görevlisi tarafından yapılmayacağı veya geciktirileceği ya da haksız bir muameleye maruz kalacağı endişesine kapılan mağdur belli bir şiddete ulaşmış olan bu manevi cebirin etkisiyle ve hakkını elde etme zorunluluğu karşısında, haksız olarak istendiğini bildiği parayı ve sair menfaatleri kamu görevlisine vermekte ya da vaat etmektedir. Burada fert kural olarak meşru zeminde bulunmaktadır.
    Yargıtay Ceza Genel Kurulunun 30/03/2010 tarihli ve 2009/5-167-2010/70 sayılı Kararında da açıklandığı üzere, icbar suretiyle irtikap suçunda mağdurun iradesini baskı altında tutmaya elverişli olmak koşuluyla, doğrudan doğruya veya dolaylı biçimde yapılan her türlü zorlayıcı hareketin icbar kavramına dahil olduğu, manevi cebirin belli bir şiddete ulaşması, ciddi olması, mağdurun baskının etkisinden

    kolaylıkla kurtulma olanağının bulunmaması gerektiği, olay tarihinde Hakkari İl Özel İdaresinde elektrik mühendisi olarak görev yapan sanığın, idarenin gerçekleştirdiği yapım işine ait ihaleyi kazanan ve ihale konusu yeri bitirdiğine ilişkin geçici kabul işlemlerinin tamamlanmasıyla ilgili olarak şirket yetkilisi mağdur ..."u baskı altına alarak işlemlerin onayı karşılığında ondan boş senet ve buna ilişkin ödemeler aldığı iddia ve kabul edilen somut olayda; sanığın öğreti ve uygulamada kabul edildiği gibi yasanın öngördüğü anlamda icbar veya ikna boyutuna varan bir davranışının bulunmadığı, bu itibarla irtikap suçunun yasal unsurlarının oluşmadığı, geçici kabul tutanağında imzası bulunan tanıkların, geçici kabul tutanağını imzalamadan önce tutanakta da belirtildiği şekilde eksikliklerin bulunduğunu ve bunun için şirkete süre verildiğini, bu eksiklikler giderildikten sonra geçici kabul tutanağını imzaladıklarını beyan etmeleri ve geçici kabul tutanağına konu yapıda eksiklik olmadığının anlaşılması karşısında, sanığın görevinin gereklerine uygun davranmak için mağdurdan menfaat teminine yönelik eylemlerinin suç tarihinde yürürlükte bulunan TCK’nın 257/3. maddesinde düzenlenen görevinin gereklerine uygun davranmak için çıkar sağlama suçunu oluşturup oluşturmadığı da karar yerinde tartışılarak sonucuna göre hüküm kurulması gerektiği gözetilmeden, yanılgılı değerlendirme sonucu yazılı şekilde icbar suretiyle irtikap suçundan mahkumiyetine karar verilmesi,
    Kabule göre de;
    Anayasa Mahkemesinin TCK’nın 53. maddesinin bazı bölümlerinin iptaline ilişkin 24/11/2015 tarihinde yürürlüğe giren 08/10/2015 tarihli ve 2014/140 Esas, 2015/85 sayılı Kararının değerlendirilmesi lüzumu,
    Yüklenen suçu 5237 sayılı TCK"nın 53/1-a maddesindeki hak ve yetkileri kötüye kullanmak suretiyle işlediği kabul edilen sanık hakkında aynı Kanunun 53/5. madde ve fıkrasının uygulanması sırasında, bu bentteki hak ve yetkilerin tamamını kullanmaktan yasaklanmasına karar verilmesi ile hak yoksunluğu süresinin sonuç ceza miktarını geçmemesi gerektiğinin gözetilmemesi,
    Kanuna aykırı, katılan vekilinin ve sanık müdafin temyiz itirazları bu itibarla yerinde görülmüş olduğundan hükmün 5320 sayılı Yasanın 8/1. maddesi de gözetilerek CMUK"nın 321. maddesi uyarınca BOZULMASINA 30/06/2020 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.










    Sayın kullanıcılarımız, siteden kaldırılmasını istediğiniz karar için veya isim düzeltmeleri için bilgi@abakusyazilim.com.tr adresine mail göndererek bildirimde bulunabilirsiniz.

    Son Eklenen İçtihatlar   AYM Kararları   Danıştay Kararları   Uyuşmazlık M. Kararları   Ceza Genel Kurulu Kararları   1. Ceza Dairesi Kararları   2. Ceza Dairesi Kararları   3. Ceza Dairesi Kararları   4. Ceza Dairesi Kararları   5. Ceza Dairesi Kararları   6. Ceza Dairesi Kararları   7. Ceza Dairesi Kararları   8. Ceza Dairesi Kararları   9. Ceza Dairesi Kararları   10. Ceza Dairesi Kararları   11. Ceza Dairesi Kararları   12. Ceza Dairesi Kararları   13. Ceza Dairesi Kararları   14. Ceza Dairesi Kararları   15. Ceza Dairesi Kararları   16. Ceza Dairesi Kararları   17. Ceza Dairesi Kararları   18. Ceza Dairesi Kararları   19. Ceza Dairesi Kararları   20. Ceza Dairesi Kararları   21. Ceza Dairesi Kararları   22. Ceza Dairesi Kararları   23. Ceza Dairesi Kararları   Hukuk Genel Kurulu Kararları   1. Hukuk Dairesi Kararları   2. Hukuk Dairesi Kararları   3. Hukuk Dairesi Kararları   4. Hukuk Dairesi Kararları   5. Hukuk Dairesi Kararları   6. Hukuk Dairesi Kararları   7. Hukuk Dairesi Kararları   8. Hukuk Dairesi Kararları   9. Hukuk Dairesi Kararları   10. Hukuk Dairesi Kararları   11. Hukuk Dairesi Kararları   12. Hukuk Dairesi Kararları   13. Hukuk Dairesi Kararları   14. Hukuk Dairesi Kararları   15. Hukuk Dairesi Kararları   16. Hukuk Dairesi Kararları   17. Hukuk Dairesi Kararları   18. Hukuk Dairesi Kararları   19. Hukuk Dairesi Kararları   20. Hukuk Dairesi Kararları   21. Hukuk Dairesi Kararları   22. Hukuk Dairesi Kararları   23. Hukuk Dairesi Kararları   BAM Hukuk M. Kararları   Yerel Mah. Kararları  


    Avukat Web Sitesi