21. Hukuk Dairesi 2013/3789 E. , 2014/4555 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ : Mersin 4. İş Mahkemesi
TARİHİ : 11/12/2012
NUMARASI : 2012/275-2012/80
Davacı, davalılardan işverene ait işyerinde geçen çalışmalarının tespitine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kabulüne karar vermiştir.
Hükmün davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tesbit edildi.
K A R A R
Dava; davacının davalı işyerinde 15.01.2005 – 15.03.2006 ve 01.02.2008 – 25.09.2010 tarihleri arasında geçen çalışmalarının tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece davanın kabulüne karar verilmiştir.
Dosyadaki kayıt ve belgelerden; davalı sitede bahçivanlık, kapıcılık gibi işler yaptığını beyan eden davacı adına davalı site tarafından düzenlenmiş işe giriş bildirgesi ve bildirilen çalışma bulunmadığı, davalı siteye ait gider pusulalarında davacıya merdiven temizliği, ilaçlama gibi işler yaptırılıp ücret ödendiğine dair 30.11.2009 – 06.09.2010 tarihleri arasında kayıtlar bulunduğu, söz konusu gider pusulalarındaki tarihlerde yer alan ay içinde davacıdan başka kişilere de gündelikçi olarak ödemeler yapıldığına dair kayıtlar bulunduğu, Mersin 2. Çocuk Mahkemesi"nde görülmekte olan bir davada; 13.02.2010 tarihinde meydana gelen kasten yaralama suçu ile ilgili olarak alınan ifadelerde davacının davalı sitede gece bekçisi olduğunu beyan ettiği, yine site yöneticisi olarak davaya katılan kişi ile başka bir tanığın da davacının bekçi olduğunu beyan ettikleri anlaşılmaktadır.
Uyuşmazlık; somut olayda fiili çalışma olgusunun ispatı konusunda, mahkemece yapılan inceleme ve araştırmanın hükme yeterli bulunup bulunmadığı noktasında toplanmaktadır.
506 sayılı Yasanın 79/10. maddesinde bu tür hizmet tespit davalarının kanıtlanması yönünden özel bir yöntem öngörülmemiştir. Kimi ayrık durumlar dışında resmi belge ve yazılı delillerin bulunması sigortalı sayılması gereken sürelerin saptanmasında güçlü delil olmaları itibariyle sonuca etkili olurlar. Ne var ki bu tür kanıtların bulunmaması salt bu nedene dayalı istemin reddine neden olmaz. Somut bilgilere dayanması koşuluyla, bordro tanıkları veya iş ilişkisini bilen veya bilmesi gereken komşu işyerleri kayıtlı çalışanları gibi kişilerin bilgileri ve bunları destekleyen kimi diğer kanıtlarla dahi sonuca gitmek mümkündür. Kamu düzenine dayalı bu tür davalarda hakim, görevi gereği doğrudan soruşturmayı genişleterek sigortalılık koşullarının oluşup oluşmadığını belirlemelidir. Bu yön Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 16.9.1999 gün 1999/21-510-527,30.6.1999 gün 1999/21-549-555,5.2.2003 gün 2003/21-35-64,15.10.2003 gün 2003/21-634-572,3.11.2004 gün 2004/21-480-579 ve 10.11.2004 gün 2004/21-629 sayılı kararlarında da vurgulanmıştır.
Somut olayda; mahkemece her ne kadar davacının talep ettiği sürelerin tamamı yönünden davanın kabulüne karar verilmişse de gerek dosya içerisindeki davalı siteye ait gider pusulalarındaki tarihlerden, gerekse Mersin 2. Çocuk Mahkemesi"nde görülen davadaki beyanlardan davacının 30.11.2009 tarihinden önceki çalışmalarına ilişkin tereddüte yer bırakmayacak şekilde deliller toplanmadan, sadece davacı tanıklarının beyanları esas alınarak sonuca gidilmesi isabetsiz olmuştur.
Mahkemece yapılacak iş; zabıta marifeti ve davalı sitenin bulunduğu mahalle muhtarından sorularak, davacının talep ettiği sürelerde davalı sitede oturan kişileri tespit ederek dinlemek, davalı sitenin davacının talep ettiği tüm sürelerdeki defter, kayıt ve belgelerini dosya arasına alarak site sakinlerinden toplanan aidatlardan davacıya yapılan herhangi bir ödeme olup olmadığını tespit etmek, ayrıca dosyada mevcut gider pusulalarında merdiven temizliği, bahçe bakımı gibi işler için ödeme yapılan kişiler de tespit edilerek bu kişilerden kendilerinin ve davacının çalışmalarının niteliğini, davcının davalı sitenin sürekli çalışanı olup olmadığını sormak, komşu işyerleri sahipleri ile bu işyerlerinin kayıtlara geçmiş çalışanlarını dinlemek, ayrıca davalı siteye komşu site veya apartmanlarda site görevlisi/kapıcı olarak çalışan kişileri de dinlemek ve Mersin 2. Çocuk Mahkemesi"nin 13.02.2010 tarihli olaya ilişkin dosyasındaki ifadeleri de dosya arasına alarak, toplanan deliller ışığında davacının talep ettiği tüm süredeki çalışmalarının kapsamını ve mahiyetini tespit ederek, gerekiyor ise davacının çalışmalarının part-time olup olmadığını da değerlendirerek varılacak sonuca göre hüküm kurmaktan ibarettir.
Mahkemece bu maddi ve hukuki olgular nazara alınmaksızın eksik araştırma ve inceleme ile yazılı şekilde karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde davalı Kurum vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 11.03.2014 gününde oybirliğiyle karar verildi.