Yargıtay 1. Hukuk Dairesi 2009/5118 Esas 2009/6045 Karar Sayılı İlamı

Taraflar arasında görülen davada;
Davacı, davalılar adına kayıtlı 5 ada 7 parsel sayılı taşınmazın bir kısmının kıyı kenar çizgisi içinde kaldığını ileri sürüp tapu kaydının iptali ile tescil harici bırakılmasını istemiştir.
Davalılar, tapu kaydına güvenilerek taşınmazın satın alındığını, başka bir yerle trampa edilmesi gerektiğini, bildirip, davanın reddini savunmuşlar   olmazsa kıyı çizgisi nedeniyle uğradıkları zararın tazminine  karar verilmesini istemişler, dahili davalı O... M... B... ,  davaya yanıt verememiştir.
Mahkemece, çekişmeli taşınmazın bir kısmının kıyı kenar çizgisi içinde kaldığının keşfen belirlendiği gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
Karar, davalı Ümit Acar vekili  tarafından süresinde temyiz edilmiş olmakla; Tetkik Hakimi  raporu okundu, düşüncesi alındı. Dosya incelendi, gereği görüşülüp, düşünüldü.
Dava,  3621 Sayılı Yasadan kaynaklanan tapu iptali ve terkin isteğine ilişkindir.         
Mahkemece, çekişmeli taşınmazın kıyı kenar çizgisi içerisinde kalan bölümleri yönünden davanın kabulüne karar verilmiştir.Hükmü davalı kabul kapsamına giren bölüm yönünden temyiz etmiştir..
Dosya içeriğine ve toplanan delillerden çekişme konusu taşınmazın kadastro tespitinin 5.3.1967 tarihinde kesinleştiği davanın ise 15.9.2005 tarihinde açıldığı  anlaşılmaktadır.
Her nekadar, nizalı taşınmazların kıyı kenar çizgisi içinde kalan bölümlerinin  devletin hüküm ve tasarrufu altında ve kamu malı niteliğinde özel mülkiyete konu olamayacak  (Anayasanın 43, 3402 Sayılı Kadastro Yasasının 16/C  maddesi gereğince) yerlerden  olduğu  keşfen saptanmış ise de; 25.2.2009  tarihinde  kabul edilip, 14.3.2009 tarihinde yürürlüğe giren  5841 Sayılı Yasanın 2.  maddesi ile  3402 Sayılı Yasanın 12.  maddesinin 3. fıkrasına  eklenen  "bu hüküm iddia ve taşınmazın  niteliğine  yahut  Devlet ve  diğer kamu tüzel kişileri  dahil  tarafların sıfatına  bakılmaksızın  uygulanır" ve 3. maddesi ile eklenen geçici 10. maddesinin  "bu kanunun 12.  maddesinin 3. fıkrası hükmü devletin hüküm ve tasarrufu altında olduğu iddiası ile yürürlük tarihinden önce açılmış ve henüz hükme bağlanmamış olan davalarda dahi uygulanır"  ve 3.maddesi ile ile eklenen geçici 10.maddesinin " bu kanunun 12.maddesinin 3.fıkrası hükmü devletin hüküm ve tasarrufu altında olduğu iddiası  ile yürürlük tarihinden önce açılmış ve henüz hükme bağlanmamış olan davalarda dahi uygulanır" şeklindeki hükmü gözetildiğinde kadastro tespitinin kesinleştiği tarih olan 5.3.1967 ile davaların açıldığı tarihler arasında   3402 Sayılı Yasanın 12.  maddesinde  sözü edilen  10 yıllık  hak düşürücü sürenin  geçmiş  olduğu sabittir.
Hemen belirtilmelidir ki; kural olarak sonradan yürürlüğe giren yasa hükümlerinin ve İçtihadı Birleştirme Kararlarının kazanılmış hak (usulü müktesep hak) ilkesinin 28.6.1960 tarih, 21/9 Sayılı İçtihadı Birleştirme Kararı gereğince istisnai niteliği gereği kesin hüküm halini almamış eldeki davalarda da gözetilmesi ve uygulanması gerekeceği tartışmasızdır.Öte yandan, yürürlüğe konulan hükümler kamu düzeniyle ilgili bulunduğundan ve re"sen gözetilmesi gerektiğinden somut olayda, aleyhe bozma yasagı ilkesinin de uygulanma yeri bulunmadığı izahtan varestedir.
Hal böyle olunca, yukarıda belirtilen yasal düzenlemeler karşısında davanın hak düşürücü süreden dolayı reddine karar verilmesi için karar bozulmalıdır.
Davalının temyiz itirazları yerindedir. Kabulü ile hükmün açıklanan nedenden ötürü HUMK."nun 428.maddesi gereğince BOZULMASINA, alınan peşin harcın temyiz edene geri verilmesine, 27.5.2009 tarihinde oybiriğiyle karar verildi.