Abaküs Yazılım
1. Hukuk Dairesi
Esas No: 2009/4844
Karar No: 2009/5625

Yargıtay 1. Hukuk Dairesi 2009/4844 Esas 2009/5625 Karar Sayılı İlamı

Özet:


Davacılar, miras bırakanın maliki olduğu taşınmazları satış suretiyle davalı N'ye temlik ettiğini ve bu işlemde mirasçıdan mal kaçırma amaçlı ve muvazaalı işlem olduğunu ileri sürerek tapu iptal ve tescil ya da tenkis istemişlerdir. Mahkeme davalı N yönünden iddianın kanıtlanamadığı, diğer davalılar yönünden ise feragat nedeniyle davanın reddine karar vermiş, bu karar davacılar tarafından temyiz edilmiştir. Temyiz incelemesi sonucunda, mahkemenin delil için verilen sürenin yasal olmadığı gerekçesiyle eksik inceleme ile hüküm kurduğu belirlenmiştir. Bu nedenle karar bozulmuştur.
HUMK'nun 159. maddesi, kanunun tayin ettiği sürelerin hakim tarafından azaltıp çoğaltılamayacağını, 163. maddesi ise hakimin belirlediği sürelerin kural olarak kesin olmadığını belirtmektedir. Kesin sürenin kaçırılması halinde kaybedilmiş hak oluşacağı ancak kesin sürenin dışındaki sürelerin hakim tarafından verilmesi ya da uzatılması halinde yeni bir sürenin tanınabileceği ifade edilmektedir.
1. Hukuk Dairesi         2009/4844 E.  ,  2009/5625 K.

    "İçtihat Metni"

    MAHKEMESİ : KEPSUT ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
    TARİHİ : 14/01/2009
    NUMARASI : 2007/18-2009/3

    Taraflar arasında görülen davada;
    Davacılar, miras bırakanın maliki olduğu 1493,1578 ve 1954 parsel sayılı taşınmazlarını tek erkek oğlu olan davalı N...’ye satış suretiyle temlik ettiğini, yapılan işlemin mirasçıdan mal kaçırma amaçlı ve muvazaalı olduğunu ileri sürerek mirasçılar adına tapu iptal ve tescil ya da tenkise karar verilmesini istemişlerdir.
    Davalı N...’, taşınmazları miras bırakandan satın aldığını, bedelini ödediğini belirtip davanın reddini savunmuştur.
    Mahkemece, miras bırakanın muvazaa ve saklı payı ihlal etme kastının kanıtlanamadığı gerekçeleri ile davalı N...’ yönünden davanın reddine, diğer davalılar yönünden ise feragat nedeniyle davanın reddine karar verilmiştir.
    Karar, davacılar vekilince süresinde temyiz edilmiş olmakla Tetkik Hakimi   raporu okundu. Düşüncesi alındı. Dosya incelendi. Gereği görüşülüp, düşünüldü.
    Dava, muris muvazaası hukuksal nedenine dayalı tapu iptal ve tescil ya da tenkis isteğine ilişkindir.
    Mahkemece, davanın reddine karar verilmiştir.
    Dosya içeriği ve toplanan delillerden; çekişme konusu taşınmazlar miras bırakan adına kayıtlı iken 4.12.1996 tarihli resmi akitle satış suretiyle davalı N...’ye temlik edildiği anlaşılmaktadır.
    Davacılar, anılan temliki işlemin mirasçıdan mal kaçırma amaçlı ve muvazaalı olduğunu ileri sürerek eldeki davayı açmışlar, mahkemece davalı N...yönünden iddiaların kanıtlanamadığı, diğer davalılar yönünden ise feragat nedeniyle davanın reddine karar verilmiştir.
    Bilindiği gibi; davaların kısa zamanda sonuçlandırılması, adaletin bir an önce tecellisi için, taraflarca veya Mahkemelerce yapılması gereken bir kısım adli işlemler sürelere bağlanmıştır. Bilindiği üzere bu sürelerin bazılarını kanun bizzat belirlerken bir kısmını işin özelliğine, tarafların durumlarına göre belirlemesi için hakime bırakmıştır. Kanuni süreler açıkca belirtilen ayrıcalıklar dışında kesindir. Bu nedenle  HUMK.nun l59. maddesi açık hükmünde belirtildiği gibi kanunun tayin ettiği süreler hakim tarafından azaltıp çoğaltılamaz. Buna karşın, aynı yasanın l63. maddesine göre hakimin belirlediği süreler ise kural olarak kesin değildir. Hakim tayin ettiği süreyi henüz dolmadan azaltıp çoğaltacağı gibi, süre geçtikten sonra da tarafın isteği üzerine yeni bir süre tanıma yoluna da gidebilir. Bu takdirde verilen ikinci süre kesindir. Ancak, hakim kendi belirlediği sürenin kesin olduğuna da karar verebilir. Kesin sürenin tayin edilmesi halinde, karşı taraf yararına usulü kazanılmış hak doğacağı da kuşkusuzdur. 
    Hemen belirtmek gerekir ki, ister kanun, isterse hakim tarafından tayin edilmiş olsun kesin süre içerisinde yerine getirilmeyen bir işlemin bu süre geçtikten sonra yerine getirilmesine yasal olanak yoktur. Böylece kesin sürenin kaçırılması; o delile veya hakka  dayanamamak gibi ağır sonuçları birlikte getirmekte, bazen davanın kaybedilmesine dahi neden olmaktadır. Bu itibarla geciken adaletinde bir adaletsizlik olduğu düşüncesinden hareketle, davaların yok yere uzamasını veya uzatılmak istenmesini engellemek üzere konan kesin süre kuralı, kanunun amacına uygun olarak kullanılmalı, davanın reddi için bir araç sayılmamalıdır. Öncelikle, kesin süreye ilişkin ara kararı her türlü yanlış anlaşılmayı önleyecek biçimde açık ve eksiksiz yazılmalı, yapılacak işler teker teker belirtilmelidir. Bunun yanında verilen süre yeterli, emredilen işler, gerekli ve yapılabilir nitelik taşımalı, ayrıca hakim süreye uyulmamanın sonuçlarını açıkca anlatmalı, tarafları uyarmalıdır. Öte yandan, kesin süre tarafların yanında hakimi de bağlayacağından uyulmaması halinde gereği hakim tarafından hemen yerine getirilmelidir. 
    Somut olaya gelince; mahkemece, 6.6.2007 tarihli ikinci oturumda taraflara tanık v.s. delilleri için süre verildiği, bir sonraki oturumda ise davacılar vekilinin tanık listesi için ek süre istediği, ancak bu isteme yönelik olumlu ya da olumsuz yönde bir karar verilmediği  görülmektedir. Bu durumda, mahkemece delil için verilen sürenin yasal olduğunu söyleyebilme olanağı yoktur.
    Hal böyle olunca; mahkemece, yukarıda açıklanan ilkeler doğrultusunda davacılara delillerini bildirmesi için usulüne uygun süre verilmesi, toplanan delillerin değerlendirilmesi, hasıl olacak sonuca göre bir karar verilmesi gerekirken, eksik inceleme ile yazılı olduğu şekilde hüküm kurulması doğru değildir.
    Davacıların temyiz itirazları yerindedir. Kabulüyle, hükmün açıklanan nedenlerle HUMK."nun 428.maddesi gereğince BOZULMASINA, alınan peşin harcın temyiz edene geri verilmesine,  13.5.2009  tarihinde oybirliğiyle karar verildi.

    Sayın kullanıcılarımız, siteden kaldırılmasını istediğiniz karar için veya isim düzeltmeleri için bilgi@abakusyazilim.com.tr adresine mail göndererek bildirimde bulunabilirsiniz.

    Son Eklenen İçtihatlar   AYM Kararları   Danıştay Kararları   Uyuşmazlık M. Kararları   Ceza Genel Kurulu Kararları   1. Ceza Dairesi Kararları   2. Ceza Dairesi Kararları   3. Ceza Dairesi Kararları   4. Ceza Dairesi Kararları   5. Ceza Dairesi Kararları   6. Ceza Dairesi Kararları   7. Ceza Dairesi Kararları   8. Ceza Dairesi Kararları   9. Ceza Dairesi Kararları   10. Ceza Dairesi Kararları   11. Ceza Dairesi Kararları   12. Ceza Dairesi Kararları   13. Ceza Dairesi Kararları   14. Ceza Dairesi Kararları   15. Ceza Dairesi Kararları   16. Ceza Dairesi Kararları   17. Ceza Dairesi Kararları   18. Ceza Dairesi Kararları   19. Ceza Dairesi Kararları   20. Ceza Dairesi Kararları   21. Ceza Dairesi Kararları   22. Ceza Dairesi Kararları   23. Ceza Dairesi Kararları   Hukuk Genel Kurulu Kararları   1. Hukuk Dairesi Kararları   2. Hukuk Dairesi Kararları   3. Hukuk Dairesi Kararları   4. Hukuk Dairesi Kararları   5. Hukuk Dairesi Kararları   6. Hukuk Dairesi Kararları   7. Hukuk Dairesi Kararları   8. Hukuk Dairesi Kararları   9. Hukuk Dairesi Kararları   10. Hukuk Dairesi Kararları   11. Hukuk Dairesi Kararları   12. Hukuk Dairesi Kararları   13. Hukuk Dairesi Kararları   14. Hukuk Dairesi Kararları   15. Hukuk Dairesi Kararları   16. Hukuk Dairesi Kararları   17. Hukuk Dairesi Kararları   18. Hukuk Dairesi Kararları   19. Hukuk Dairesi Kararları   20. Hukuk Dairesi Kararları   21. Hukuk Dairesi Kararları   22. Hukuk Dairesi Kararları   23. Hukuk Dairesi Kararları   BAM Hukuk M. Kararları   Yerel Mah. Kararları  


    Avukat Web Sitesi