MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Davacı vekili tarafından, davalı aleyhine 09.03.2011 gününde verilen dilekçe ile tapu iptali ve tescil veya alacak istenmesi üzerine yapılan muhakeme sonunda; tapu iptali ve tescil isteminin kabulüne dair verilen 19.04.2013 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davalı vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü:

-KARAR-
Davacı, davalı ile ... Noterliği’nde 03.09.2010 tarihinde düzenledikleri satış vaadi sözleşmesi uyarınca 26 parsel sayılı taşınmazın 44.500.00 TL bedelle satışının vaat edildiğini, bedelin 34.000.00 TL bölümünün peşin bakiye bedelin ise 04.10.2010 günü ödenerek tapu kaydının devredileceğini, davalının tapu kaydındaki tedbir nedeniyle mülkiyeti nakledemediğini, ihtarlara rağmen edimini yerine getirmekten kaçındığını ileri sürerek, taşınmazın adına tescilini veya ödenen 34.000.00 TL bedelin alınmasını istemiştir.
Davalı, bakiye bedelin süresinde ödenmediğini ve davacının sözleşmeyi tek taraflı feshettiğini belirterek bedel isteminin kabulünü istemiştir.
Mahkemece, tapu iptali ve tescil isteminin kabulüne karar verilmiştir.
Hükmü, bir kısım davalılar vekili temyiz ederek maddi durumunun elverişli bulunmadığından gerekli harç ve giderleri ödeyemeyeceğini belirterek adli yardım isteminde de bulunmuş,..Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 02.09.2015 günlü ve 2011/160 Esas, 2013/121 Karar sayılı ek kararı ile adli yardım isteminin kabulüne karar verilmiştir.
Bilindiği üzere adli yardıma ilişkin usul ve esaslar 6100 sayılı HMK’nın 334 ilâ 340.maddelerinde yer almaktadır. Anılan yasanın 336/3. maddesinde getirilen düzenleme ile de adli yardım talebinin kanun yollarına başvuru sırasında Yargıtay’a da yapılabileceği belirtilerek, duruşma yapılmaksızın istem hakkında bir karar verileceği HMK’nın 337/1. maddesinde hüküm altına alınmıştır. Dolayısıyla, temyiz edenin adli yardım talepleri hakkında temyiz incelemesini yapacak Daire tarafından bir karar verilecektir.

Diğer taraftan, 492 sayılı Harçlar Kanunu’na bağlı (I) sayılı tarifenin yargı harçları başlığını taşıyan kısmında, konusu belli bir değerle ilgili bulunan davalarda esas hakkında karar verilmesi halinde hüküm altına alınan anlaşmazlık konusu değer üzerinden tarifede gösterilen oranda nispi karar ve ilam harcı alınacağı hükme bağlanmış ve aynı kanunun 16. madde düzenlemesi ile de, temyize konu kararla ilgili davanın nispi harca tabi olacağı öngörülmüştür.
Öte yandan, HUMK’nın 434. maddesinde (6100 sayılı HMK’nın 366 maddesi yollamasıyla 344. maddesi), temyiz dilekçesi verilirken gerekli harcın tamamının ödenmesi gerektiği; 10.05.1965 tarih 1/1 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararıyla da peşin ödenmesi gerekli temyiz harcının hüküm altına alınan karar ve ilam harcının dörtte bir olacağı kabul edilmiştir. Ayrıca, HUMK’nın 434/III. maddesinde (6100 sayılı HMK’nın 368 ve 344. maddeleri), dörtte bir oranındaki harcın ödenmemesi halinde yapılacak işlemin usul ve esasları gösterilmiştir.
Açıklanan nedenlerle, bir kısım davalılar vekilinin adli yardım istemi hakkında HMK’nın 336/3 maddesi uyarınca Dairemizce bir karar verilmesi gerektiğinden mahkemenin 27.06.2015 günlü adli yardım talebi ve bu isteme dayanılarak verilen 02.09.2015 tarihli adli yardım isteminin kabulüne ilişkin kararının kaldırılmasına karar verilerek, adli yardım isteminin incelenmesine geçildi:
1-Davalı vekili 30.11.2012 tarihli oturumda imzalı beyanı ile taraflar arasında düzenlenen satış vaadi sözleşmesinde belirtilen satış bedelinin ödenmediği gerekçesiyle sözleşmenin feshedildiğini, kendilerine ödenen 34.000,00 TL bedeli iadeye hazır olduklarını belirtmiştir. Davalı vekilinin bu imzalı beyanı karşısında temyiz eden bir kısım davalıların kendisinin ve ailesinin geçimini önemli ölçüde zor duruma düşürmeksizin temyiz harç ve giderlerini kısmen veya tamamen ödeme gücünden yoksun olduğu kanaatine varılamadığı, başka bir deyişle HMK’nın 334/1. maddesinde öngörülen koşulların gerçekleşmediği anlaşılmakla, davalıların adli yardım istemlerinin reddine,
2-Karar ve ilam harcı tutarının 1/4 oranındaki nispi temyiz harcının tamamlanması bakımından HUMK’nın 434/III. maddesi uyarınca işlem yapılabilmesi için dosyanın MAHALLİNE İADESİNE, 22.12.2015 tarihinde oybirliği ile karar verildi.