1. Hukuk Dairesi Esas No: 2009/4554 Karar No: 2009/5276
Yargıtay 1. Hukuk Dairesi 2009/4554 Esas 2009/5276 Karar Sayılı İlamı
Özet:
Davacı, mirasbırakanının mirasçılardan mal kaçırmak amacıyla ve muvazaalı olarak taşınmazlarını davalı oğluna temlik ettiğini iddia ederek tapu iptali ve tescil istemiyle dava açmıştır. Davalı yetkisizlik itirazında bulunmuştur. Mahkeme yetki yönünden davanın reddine karar vermiştir. Ancak mahkemenin yetki belirlemede taşınmazın tapuda kayıtlı olduğu yer yerine fiilen içinde bulunduğu idari sınırın esas alınması gerektiğini göz önünde bulundurması gerektiğinin altı çizilmiştir. Bu nedenle, mahallinde keşif yapılması, ehil bilirkişiler aracılığıyla idari sınırların tespit edilip, buna göre karar verilmesi gerektiği vurgulanmıştır. Davacı vekilinin temyiz itirazları yerinde görülmüş ve mahkeme kararı bozulmuştur. HUMK'nun 13. maddesi yetki kuralı kamu düzeniyle ilgilidir ve re'sen gözetilmesi gerekmektedir. HUMK'nun 428. maddesi gereğince hüküm bozulmuştur.
Taraflar arasında görülen davada; Davacı, mirasbırakanı G.. H..."nın mirasçıdan mal kaçırmak amacıyla ve muvazaalı olarak 2,6,14 parsel sayılı taşınmazlarını davalı oğluna temlik ettiğini ileri sürerek miras payı oranında tapu iptali ve tescili isteğinde bulunmuştur. Davalı, taşınmazların Koçarlı İlçesi sınırları içerisinde kaldığını belirterek yetkisizlik itirazında bulunmuştur. Mahkemece, yetki yönünden davanın reddine karar verilmiştir. Karar, davacı vekili tarafından süresinde temyiz edilmiş olmakla; Tetkik Hakimi raporu okundu, düşüncesi alındı. Dosya incelendi, gereği görüşülüp, düşünüldü. Dava, muris muvazaası hukuksal nedenine dayalı tapu iptal ve tescil isteğine ilişkindir. Mahkemece, yetki yönünden davanın reddine karar verilmiştir. Dosya içeriğinden ve toplanan delillerden; çekişme konusu 186 ada 2, 187 ada 14, 192 ada 6 parsel sayılı taşınmazların Koçarlı İlçesi tapu sicilinde kayıtlı olduğu anlaşılmaktadır. Hemen belirtilmek gerekirki, HUMK"nun 13. maddesinde öngörülen yetki kuralı kamu düzeni ile ilgili olup, mahkemece re"sen gözetilmesi gerektiği kuşkusuzdur. Bilindiği üzere, bir mahkemenin yetkisinin belirlenmesinde, taşınmazın tapuda kayıtlı olduğu yerin değil, fiilen içinde bulunduğu idari sınırın esas alınacağı, hangi il veya ilçe idari sınırı içerisinde kalıyorsa o yer mahkemesinin yetkili olacağı tartışmasızdır. Bunun ise, mahallinde keşif yapılmak suretiyle belirleneceğinde kuşku yoktur. O halde, gerek Koçarlı ilçesi, gerekse Germencik ilçesi idari sınırnamalerinin merciinden getirtilmesi, ehil bilirkişiler aracılığıyla mahallinde uygulanması, buna göre çekişme konusu taşınmazların hangi ilçe idari sınırları içerisinde kaldığının duraksamaya yer vermeyecek şekilde saptanması, ondan sonra bir karar verilmesi gerekirken, taşınmazların Koçarlı ilçesi tapu sicilinde kayıtlı bulunduğu gerekçesiyle yazılı olduğu üzere hüküm kurulmuş olması doğru değildir. Davacı vekilinin temyiz itirazları yerindedir. Kabulüyle hükmün açıklanan nedenden ötürü HUMK"nun 428.maddesi gereğince BOZULMASINA, alınan peşin harcın temyiz edene geri verilmesine, 6.5.2009 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.