MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Taraflar arasındaki itirazın iptali davası üzerine yapılan yargılama sonunda, kararda yazılı nedenlerle davanın reddine ilişkin verilen hüküm, davacı vekili tarafından süresi içinde temyiz edilmekle, dosya incelendi, gereği düşünüldü:
-K A R A R-

Davacı vekili, şirketleri tarafından zorunlu trafik sigortası ile sigortalanan davalı ..."a ait aracın 17.10.2011 tarihinde trafik kazası yaptığını, kaza anında aracı kullanan davalı sürücü ..."ın alkollü olduğunu ve kaza tespit tutanağına göre tam kusurlu olduğunu, kaza nedeniyle dava dışı 3. kişiye 34.048,00 TL. ödediklerini, bu bedelin rücuen tahsili için başlatılan takibe itiraz edildiğini belirterek fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla davalıların takibe itirazlarının iptalini, alacağın % 20"si oranında icra inkar tazminatının davalılardan tahsilini talep etmiştir.
Davalılar vekili, davalı sürücü ..."a ait Devlet Hastanesi"nden alınan doktor raporu ile davalıda 2,3 mg/dl etanol tespit edildiğini ve sürücünün alkollü olmadığını, olayla ilgili ceza davasında alınan raporla davalı sürücünün tali kusurlu bulunduğunu ve davalı hakkında hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararı verildiğini belirterek davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, toplanan deliller ve benimsenen Adli Tıp Kurumu Başkanlığı raporuna göre; kazanın münhasıran (salt) alkolün etkisi altında meydana geldiğinin ispat edilemediği gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş; hüküm, davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Dava, zorunlu mali sorumluluk sigorta poliçesi kapsamında ödenen tazminatın, rücuen tahsili amacıyla başlatılan icra takibine vaki itirazın iptali istemine ilişkindir.
2918 sayılı KTK"nun 48. maddesinde, alkollü içki alması nedeniyle güvenli sürme yeteneklerini kaybetmiş kişilerin karayolunda araç sürmelerinin yasak olduğu ifade edilmiştir.
Karayolları Trafik Yönetmeliği"nin "Uyuşturucu ve Keyif Verici Maddeler ile İçkilerin Etkisinde Araç Sürme Yasağı" başlıklı 97/1. maddesinde, alkollü içki almış olması nedeniyle güvenli sürme yeteneğini kaybetmiş kişilerin karayolunda araç sürmelerinin yasak olduğu açıklandıktan sonra, bu konu ile ilgili olan "b-2" bendinde, alkollü içki almış olarak araç kullandığı tesbit edilen diğer araç sürücülerinden kandaki alkol miktarı 0.50 promil üstünde olanların araç kullanamayacakları belirtilmiştir.
Öte yandan, Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartlarının B.4.d maddesinde, tazminatı gerektiren olay, işletenin veya eylemlerinden sorumlu olduğu kişilerin veya motorlu aracın hatır için karşılıksız olarak kendilerine verilen kişilerin uyuşturucu veya keyif verici maddeler almış olarak aracı sevk ve idare etmeleri esnasında meydana gelmiş veya olay yukarıda sayılan kişilerin alkollü içki almış olmaları nedeniyle aracı güvenli sürme yeteneklerini kaybetmiş bulunmalarından ileri geliyorsa sigortacının sigorta ettirene rücu hakkı olduğu açıklanmıştır.
Bununla birlikte, Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartlarının B.4.d maddesinin dayanağını teşkil eden KTK"nun 48. maddesinin yasaklamayı düzenleyen ilk fıkrasında, alkollü içki almış olması nedeniyle güvenli araç sürme yeteneklerini kaybetmiş kişilerin karayolunda araç sürmeleri yasaklanmış olup, aynı maddenin 2. fıkrasındaki yönetmelik düzenlenmesine olanak tanıyan hükümde, yasaklama yetkisi yönetmeliğe bırakılmış olmadığından, Karayolları Trafik Yönetmeliği"nin 97. maddesinde, yukarıda anılan yasa hükmü tekrarlandıktan ve müteakip, uyuşturucu veya keyif verici maddeler ile alkollü içkilerin oranlarının ne şekilde saptanacağı belirlendikten sonra, yasada yer alan hükmü dikkate almadan salt 0.50 promilin üstünde alınan alkol miktarına göre araç kullanma yasağı getirilmesinin yasal dayanağı bulunmadığından geçersiz bulunmaktadır. Geçersiz yönetmelik hükümlerinin yasaya aykırı bir şekilde genel şart olarak kabulü de mümkün değildir.
O halde, hasarın teminat dışı kalabilmesi için kazanın meydana geliş şekli itibariyle sürücünün salt (münhasıran) alkolün etkisi altında kaza yapmış olması gerekmektedir. Diğer bir anlatımla, sürücünün alkollü olması tek başına hasarın teminat dışı kalmasını gerektirmez. Üstelik, böyle bir durumda hasarın teminat dışı kaldığını ispat yükü, 6762 sayılı TTK"nun 1281. maddesi hükmü gereğince sigortacıya düşmektedir.
Yargıtay"ın yerleşik uygulamalarında; sürücünün aldığı alkolün oranının doğrudan doğruya sonuca etkisi bulunmadığından, mahkemece nöroloji uzmanı, hukukçu ve trafik konusunda uzman bilirkişilerden oluşan bilirkişi kurulu aracılığıyla olayın salt alkolün etkisiyle gerçekleşip gerçekleşmediğinin, alkol dışında başka unsurların da olayın meydana gelmesinde rol oynayıp oynamadığının saptanması, sonuçta olayın tek başına alkolün etkisiyle meydana geldiğinin belirlenmesi durumunda, oluşan hasarın poliçe teminatı dışında kalacağından davanın kabulüne aksi halinde reddine karar verilmesi gerekeceği ilkesi benimsenmektedir. (YHGK 23.10.2002 gün ve 2002/11-768-840; YHGK 7.4.2004 gün ve 2004/11-257-212; YHGK 2.3.2005 gün ve 2005/11-81-18; YHGK 14.12.2005 gün ve 2005/11-624-713; YHGK 10.12.2014 gün ve 2013/17-1199 E. 2014/1018 K. sayılı ilamları)
Somut olayda, davacının sigortaladığı aracın trafikte seyri sırasında yol kenarında ilerleyen bisikletli sürücüye çarptığı, alınan doktor raporuna göre araç sürücüsünde 2,3 mg/dl etanol tespit edildiği anlaşılmıştır. Kazanın, münhasıran (salt) alkolün etkisi altında meydana gelip gelmediği yönünden bilirkişi raporu alınmamış ; sadece olayın meydana gelmesinde davalı sürücü ile dava dışı 3. kişi konumunda olan bisiklet sürücüsünün kusur oranlarının saptanması ile yetinilmiştir. Kazada tarafların kusur durumlarının belirlenmesi ile kazanın oluşumunda karşı araç sürücüsünün kusurunun saptanması, kazanın münhasıran alkol etkisinde meydana gelmediğini kabul için yeterli olmayıp eksik inceleme ile karar verilemez.
Bu durumda mahkemece, İTÜ veya Karayolları Genel Müdürlüğü gibi kuruluşlardan seçilecek iki trafik uzmanı ve bir nörolog bilirkişisinden oluşan bilirkişi kurulundan, kazanın münhasıran alkolün etkisi altında gerçekleşip gerçekleşmediğinin, başka unsurların da etkili olup olmadığının tespiti hususlarında ayrıntılı, gerekçeli ve denetime elverişli rapor alınarak sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken, yazılı şekilde eksik inceleme ile hüküm kurulması doğru görülmemiştir.
Kabule göre de; davacı taraf, ZMSS Genel Şartları"na dayalı olarak rücuen tahsil amacıyla başlattığı icra takibine vaki itirazın iptali için dava açmış olup; davacının rücu hakkının doğumu için gereken şartların oluşup oluşmadığı, rücu şartları oluşmuş ise davacının talep edebileceği tazminatın miktarı ancak yargılama yapılarak bilirkişi incelemesi ile saptanabileceğinden, davanın dayanağını oluşturan icra takibinin başlatılmasında davacının kötüniyetli olduğunun kabulü mümkün değldir. Bu durum karşısında, davacı tarafın takip yapmada kötüniyetli olduğunun kabulü ile davalı yararına kötüniyet tazminatına hükmolunması da yerinde görülmemiştir.
SONUÇ:Yukarıda açıklanan nedenlerle, davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davacıya geri verilmesine, 25/01/2016 gününde oybirliğiyle karar verildi.