MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : Tapu iptali ve tescil

... ile Hazine aralarındaki tapu iptali ve tescil davasının kısmen kabulüne dair .... Sulh Hukuk Mahkemesinden verilen 31.12.2009 gün ve 2098/1872 sayılı hükmün Yargıtay"ca incelenmesi davalı Hazine vekili tarafından süresinde istenilmiş olmakla dosya incelendi gereği düşünüldü:

K A R A R

Davacı, miras yoluyla intikal, taksim ve eklemeli kazanmayı sağlayan zilyetlik nedenlerine dayanarak 138 ada 149 nolu parsel kapsamında kalan taşınmaz bölümünün tapu kaydının iptaliyle adına tesciline karar verilmesini istemiştir.
Davalı Hazine vekili, Devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan “ham toprak” niteliğindeki yerlerden olduğunu, kazanma süresi ve koşullarının davacı lehine gerçekleşmediğini ileri sürerek davanın reddine karar verilmesini savunmuştur.
Mahkemece, davanın kabulüne, 138 ada 149 parsel kapsamında kalan ve teknik bilirkişi raporunda A harfiyle gösterilen 2062,14 m2 yerin tapu kaydının iptaliyle davacı adına tesciline karar verilmiştir. Hüküm, davalı Hazine vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Toplanan deliller, tüm dosya kapsamından; ham toprak niteliğindeki dava konusu 138 ada 149 sayılı parselin Devletin hüküm ve tasarrufu altındaki yerlerden olduğu, ileride ekonomik yarar sağlanmasının mümkün bulunduğu açıklanarak 09.09.1996 tarihinde Hazine adına tespit edilmiştir. Dava dışı kişiler tarafından taşınmazın farklı bölümlerine yönelik olarak açılan tespite itiraz davasının yargılaması sonunda Kayseri Kadastro Mahkemesinin 20.08.2003 tarih 1998/12 Esas 2003/98 Karar sayılı ilamının 26.04.2004 tarihinde kesinleşmesi üzerine hükmen Hazine adına tescil edilmiştir. Ne var ki, yapılan araştırma ve inceleme karar vermeye yeterli değildir. Şöyle ki, dava konusu taşınmaz ham toprak niteliğindedir. Böyle bir arazinin kullanım süresi ve niteliği ile üzerinde imar, ihya işlemlerinin tamamlandığı tarihi en iyi belirleme yöntemi hava fotoğrafları olup hava fotoğraflarının tespit tarihinden geriye doğru 20-30 yıl öncesine ait en az iki ayrı zamana ilişkin olması gerekir. Bu konuda sağlıklı bir yargıya ulaşmak için tespit tarihine göre 20 – 30 yıl öncesine ait (1965–1975 yılları arası) stereoskopik hava fotoğraflarının Harita Genel Komutalığından tarihleri ayrıca ve açıkça yazılmak suretiyle istenilmesi ve stereoskopla incelenmesi gerekir. Stereoskopik çift hava fotoğrafının stereoskop altında incelenmesi halinde, arazinin üç boyutlu olarak görülmesi, sınırlarının açıkça belirlenmesi ve bu amaçla ekilemeyen bakir alanların net bir biçimde tespitinin yapılabilmesi mümkündür. Mahkemece uyuşmazlığın çözüme kavuşturulabilmesi için gerekli hava fotoğraflarından yararlanılmamıştır.
Mahkemece, dava konusu taşınmazın yakın çevresinde bulunan 138 ada 87, 138, 139, 140, 141, 142, 143 ve 224 parsellere ait tapu kayıtları, kadastro tutanakları, varsa dayanak tapu ve vergi kayıtları ile hükmen oluşmuş ise hüküm dosyalarının bulundukları yerlerden getirtilmesi, dava konusu parselin hükmen Hazine adına tescil edilmiş olması dikkate alınarak hüküm dosyası ile Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı tarafından 09.03.2006 tarihinde taşınmazın tapu kaydı üzerine istimlak şerhi konulmuş olması nedeniyle kamulaştırmaya ilişkin harita ve belgelerin eksiksiz olarak istenilmesi, ziraat mühendisi, kadastro fen elemanı, jeodezi ve fotoğrametri mühendisinden oluşan üç kişilik uzman bilirkişi kurulu marifetiyle tespit tarihine göre 20 – 30 yıl öncesine ait (1965 – 1975 yılları arası) iki ayrı tarihte çekilmiş stereoskopik çift hava fotoğraflarının stereoskop aletiyle usulüne uygun olarak uzman bilirkişiler aracılığıyla taşınmaz başında uygulanması, taşınmazın niteliği ve kullanım süresinin ne zaman başladığı, hangi tarihli hava fotoğraflarında nasıl gösterildiğinin belirlenmesine çalışılması, tanık ve bilirkişi sözlerinin bilimsel esaslara göre hazırlanan uzman bilirkişi kurulu raporlarıyla denetlenmesi, taşınmaz üzerinde imar-ihya işlemlerinin başlandığı ve tamamlandığı tarih ile tarımsal amaçlı zilyetlik başlangıç tarihinin duraksamaya yol açmayacak şekilde ayrı ayrı belirlenmesi, yukarıda tarih ve numarası yazılı hüküm dosyasında dava konusu taşınmaz bölümünün nasıl gösterildiği ile önceki keşif sırasında çekilen ziraatçı uzman bilirkişi raporuna ekli fotoğraflarda dava konusu yerin yeni sürülmüş, sınırları belirsiz ve zayıf karakterli bir toprak yapısına sahip olarak gözüktüğünden temyiz incelemesi sırasında gözönünde tutulmak üzere HUMK.nun 366.maddesi (6100 sayılı HMK.nun 290 m.) hükmü uyarınca dava konusu yer ve çevresinin resimlerinin çektirilip mahkeme hakimi tarafından onaylandıktan sonra dosya arasına konulması, gerektiği takdirde kamulaştırmayı yapan kuruma davanın yöneltilmesi için davacı tarafa süre ve imkan verilmesi, ondan sonra iddia ve savunma çerçevesinde değerlendirilme yapılarak bir karar verilmesi gerekirken yetersiz araştırma ve eksik incelemeyle yetinilerek yazılı şekilde karar verilmesi doğru olmamıştır.
Davalı Hazine vekilinin temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerindedir. Kabulü ile 6100 sayılı HMK.nun Geçici 3. maddesi yollamasıyla HUMK.nun 428. maddesi uyarınca BOZULMASINA, 02.04.2012 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.