Yargıtay 1. Hukuk Dairesi 2009/3288 Esas 2009/4449 Karar Sayılı İlamı

 Taraflar arasındaki davadan dolayı  Kocaeli  2. Asliye Hukuk Hakimliğinden verilen 15.4.2008 gün ve  415-136 sayılı  hükmün bozulmasına  ilişkin olan 12.1.2009 gün ve  12537-65 sayılı kararın düzeltilmesi süresinde  davacı vekili tarafından istenilmiş olmakla, dosya incelendi gereği görüşülüp düşünüldü:
 Dava, çekişme konusu  taşınmazın kıyı-kenar  çizgisine  göre kıyıda  kaldığı iddiasına dayalı tapu iptal isteğine ilişkindir.
Mahkemece, davanın kabulüne  karar verilmiştir.
Dosya içeriğine ve toplanan  delillere göre; çekişme  konusu taşınmazın  kadastro  tespitinin 06.08.1980 tarihinde yapıldığı, 31.03.1981 de kesinleştiği ve davanın 06.12.2005  tarihinde  açıldığı  anlaşılmaktadır.
Her nekadar,  nizalı  taşınmazın kıyı-kenar çizgisi içinde  kaldığı, devletin hüküm ve  tasarrufu  altında ve kamu malı niteliğinde  özel  mülkiyete  konu olamayacak  (Anayasanın 43, 3402 Sayılı  Kadastro Yasasının 16/C  maddesi gereğince)  yerlerden  olduğu  keşfen saptanmış ise de; 25.2.2009  tarihinde  kabul edilip 14.3.2009  tarihinde yürürlüğe giren  5841 Sayılı Yasanın 2.  maddesi ile  3402 Sayılı Yasanın 12.  maddesinin 3. fıkrasına  eklenen  "Bu hüküm iddia ve taşınmazın  niteliğine  yahut  Devlet ve  diğer kamu tüzel kişileri  dahil  tarafların sıfatına  bakılmaksızın  uygulanır" ve 3. maddesi ile eklenen geçici 10. maddesinin  " Bu kanunun 12.  maddesinin 3. fıkrası hükmü devletin hüküm ve  tasarrufu altında  olduğu iddiası  ile yürürlük  tarihinden önce  açılmış ve  henüz kesin   hükme  bağlanmamış olan davalarda  dahi  uygulanır"  şeklindeki  hükmü  gözetildiğinde  kadastro  tespitinin  kesinleştiği tarih olan  31.03.1981 tarihi  ile davanın açıldığı tarih arasında, 3402 Sayılı Yasanın 12.  maddesinde  sözü edilen  10 yıllık  hak düşürücü sürenin  geçmiş  olduğu sabittir.
Bilindiği üzere, hak düşürücü süre olumsuz dava şartlarından olup kamu düzeni ile ilgilidir. Mahkemece davanın her aşamasında res"en gözetilmesi gerekli bir kuraldır.
Hemen belirtmek gerekir ki; sonradan çıkan yasa ve İçtihadı Birleştirme Kararları kazanılmış hakkın (usuli müktesep hakkın) istisnasını teşkil eder. Bu durumda 14.03.2009 tarihinde yürürlüğü giren 5841 Sayılı Yasa’nın eldeki davada gözetilmesi gerekeceği ve somut olayda uygulanacağı tartışmasızdır.
Hal böyle  olunca, sonradan  yürürlüğe giren  ve kesin  hüküm  halini  almamış eldeki davalara da  uygulanacağı öngörülen  yukarıda  değinilen  5841 Sayılı Yasa  düzenlemeleri  karşısında; davacının karar düzeltme isteğinin açıklanan nedenlerle HUMK’nun 440. maddesi uyarınca kabulüne, Daire’nin 12.01.2009 tarih, 2008/12537 Esas, 2009/65 Karar  sayılı bozma  kararının gerekçesi itibariyle ortadan  kaldırılmasına, yukarıda değinilen ilkeler doğrultusunda değerlendirme yapılarak bir karar verilmesi bakımından yerel  mahkemenin  15.04.2008  tarih, 2005/415 E., 2008/136 Karar sayılı kararının HUMK."nun 428. maddesi uyarınca BOZULMASINA, 13.4.2009 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.