Yargıtay 1. Hukuk Dairesi 2009/3577 Esas 2009/4447 Karar Sayılı İlamı

Taraflar arasında görülen davada;
Davacı, 05.05.2000 Tarihinde davacı kurum ile Sağlık Bakanlığı arasında imzalanan protokol ile mülkiyeti davacı kurumu ait olan Van Merkez 213 ada 12 parsel sayılı  işhanı vasfındaki taşınmazın kullanım hakkının, Milas Hastanesinin kullanım hakkına karşılık olarak 30 yıl süre ile Sağlık Bakanlığı’na devredildiğini, 5283 Sayılı Yasa ile kuruma ait sağlık tesislerinin Sağlık Bakanlığı’na devredildiğini, böylece 05.05.2000 tarihli protokolün de sona ermiş olduğunu, 20.02.2005 tarihinden itibaren de Van Milli Eğitim İl Müdürlüğü tarafından kullanılmakta olduğunu ileri sürerek taşınmaza davalıların elatmasının önlenmesine, taşınmazdan çıkartılmalarına ve ecrimisile karar verilmesini istemiştir.
Davalılar, görev itirazında bulunarak davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, taraflar arasında kira sözleşmesinin bulunduğu ve tahliye ile birlikte açılan tazminat davalarında Sulh Hukuk Mahkemesi’nin görevli olduğu gerekçesiyle görevsizlik kararı verilmiştir.
Karar, davacı tarafından süresinde temyiz edilmiş olmakla, tetkik hakimi   raporu okundu. Düşüncesi alındı. Dosya incelendi. Gereği görüşülüp, düşünüldü.   Dava, elatmanın önlenmesi ve ecrimisil isteklerine ilişkindir.
Mahkemece taraflar arasında kiracılık ilişkisi bulunduğu gerekçesiyle görevsizlik kararı verilmiştir.
Dosya içeriği ve toplanan delillerden davacı ile davalı Sağlık Bakanlığı’nın 05.05.2000 tarihinde aralarında yapmış oldukları protokol uyarınca; kayden davacının sahibi olduğu çekişme konusu taşınmazın sağlık tesisi olarak kullanılması amacıyla 30 yıl süre ile davalıya devredileceği, keza 09.05.2000 tarihli protokol uyarınca da davalıya ait dava dışı hastane niteliğindeki taşınmazın da kullanımının davacı idareye bırakılacağı kararlaştırıldığı ve daha sonra yürürlüğe giren 5283 Sayılı Yasa gereğince davacı idareye bırakılan hastane niteliğindeki taşınmazın tekrar davalı idareye devredildiği anlaşılmaktadır.
Davacı, 5283 Sayılı Yasa’nın yürürlüğe girmesiyle birlikte taraflar arasındaki protokolün nihayete erdiğini ve davalı Sağlık Bakanlığı’nın kullanımına bırakılan taşınmazın protokol kapsamı dışındaki Milli Eğitim Bakanlığı’na devrederek kullandırdığını ileri sürerek eldeki davayı açmıştır.
Hemen belirtilmelidir ki; Bazı Kamu Kurum Ve Kuruluşlarına Ait Sağlık Birimlerinin Sağlık Bakanlığına Devredilmesine Dair 5283 Sayılı Yasa’nın yürürlüğe girmesiyle taraflar arasında düzenlenen protokol hükümlerinin geçerliliğini yitirdiği düşünülemez.
Taşınmazın davalı idare tarafından kullanımının hukuki dayanağını taraflar arasında düzenlenen bir kira sözleşmesi değil, protokol teşkil etmektedir. O halde taraflar arasında kira ilişkisi olduğu kabul edilemez. Zira, kira aktinin esaslı unsurlarından birisi de bedeldir. Oysa taraflar arasında bir bedel belirlenmiş değildir. Kullanımın karşılığı olarak bir başka taşınmazın kullanımının karşı tarafa verilmiş olması da kira akdi olarak nitelendirilemez.
 Öyleyse tarafların iddia ve savunmaları doğrultusunda delillerin toplanması ve işin esası bakımından bir karar verilmesi gerekirken yanılgılı değerlendirme ile yazılı olduğu üzere görevsizlik kararı verilmiş olması doğru değildir.
Davacının temyiz itirazları yerindedir. Kabulüyle hükmün açıklanan nedenlerle HUMK’nun 428. maddesi uyarınca BOZULMASINA, 13.4.2009 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.