MAHKEMESİ : İzmir 6. İş Mahkemesi
TARİHİ : 05/12/2012
NUMARASI : 2011/167-2012/629

Davacı, davalılardan işverene ait işyerinde geçen çalışmalarının tespitine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kısmen kabulüne karar vermiştir.
Hükmün, davalılardan Kurum vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tesbit edildi.
K A R A R

1-Dosyadaki yazılara, toplanan delillere, hükmün dayandığı gerektirici nedenlere göre davalı Kurumun aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazlarının reddine,
2- Dava, davacının 1991 yılı Ocak ayından 2004 yılı Nisan ayına kadar davalılara ait iş yerinde geçen ve Kuruma bildirilmeyen sigortalı çalışmalarının tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece, davanın kısmen kabulü ile hükümde yazılı şekilde karar verilmiş ise de bu sonuca eksik araştırma ve inceleme ile gidilmiştir.
Davanın yasal dayanağını oluşturan 506 sayılı Yasa"nın 79/10. ve 5510 sayılı Yasa"nın 86/9. maddeleri bu tip hizmet tespiti davaları için özel bir ispat yöntemi öngörmemiş ise de, davanın niteliği kamu düzenini ilgilendirdiği ve bu nedenle özel bir duyarlılık ve özenle yürütülmesi gerektiği Yargıtay"ın ve giderek Dairemizin yerleşmiş içtihadı gereğidir.
Bu tür davalarda öncelikle davacının çalışmasına ilişkin belgelerin işveren tarafından verilip verilmediği yöntemince araştırılmalıdır. Bu koşul oluşmuşsa işyerinin gerçekten var olup olmadığı kanun kapsamında veya kapsama alınacak nitelikte bulunup bulunmadığı eksiksiz bir şekilde belirlenmeli daha sonra çalışma olgusunun varlığı özel bir duyarlılıkla araştırılmalıdır. Çalışma olgusu her türlü delille ispat edilebilirse de çalışmanın konusu niteliği başlangıç ve bitiş tarihleri hususlarında tanık sözleri değerlendirilmeli, dinlenen tanıkların davacı ile aynı dönemlerde işyerinde çalışmış ve işverenin resmi kayıtlara geçmiş bordro tanıkları yada komşu işverenlerin aynı nitelikte işi yapan ve bordrolarına resmi kayıtlarına geçmiş çalışanlardan seçilmesine özen gösterilmelidir. Bu tanıkların ifadeleri ile çalışma olgusu hiçbir kuşku ve duraksamaya yer vermeyecek şekilde belirlenmelidir. Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 16.9.1999 gün 1999/21-510-527, 30.6.1999 gün 1999/21-549-555- 3.11.2004 gün 2004/21- 480-579 sayılı kararları da bu doğrultudadır.
Dosyadaki kayıt ve belgelerden; davalı işyerinin davalılardan A.. K.. adına 07/10/1991 tarihinden itibaren ve 26/02/2002-31/10/2002 tarihleri arasında; S.. K.. adına 16/04/1996 tarihinden itibaren; Ali T.. adına 10/03/2000-28/02/2002 tarihleri arasında; Alaattin E... adına 10/10/2002-31/10/2002 tarihleri arasında kanun kapsamına alındığı, davalı işyerinden davacı adına kısmi bildirim yapıldığı, davacının 20/01/2000-10/06/2000 ve 02/08/2000 tarihinden itibaren 40 gün dava dışı işyerinde çalışması olduğu, davalı işyerinin sadece bir kaç dönem bordrosunun dosyada olduğu anlaşılmaktadır.
Somut olayda, mahkemece davacının dava dışı işyerinde geçen çalışması dışlanmadan, davacının dava dışı işyerinde çalıştığı tarihlerde, davalı işyerinde de çalıştığının tespitine karar verilmiş olması, ayrıca davalı işyerinin davalılardan S.. K.. adına 16/04/1996 tarihinden itibaren kanun kapsamına alınmış olmasına rağmen, davacının davalı S.. K.. yanında bu tarihten önce; 17/01/1996 tarihinden itibaren çalıştığının tespitine karar verilmiş olması usul ve yasaya aykırı olup bozma sebebidir.
Yapılacak iş, davalı işyerinin hangi tarihlerde kimin adına kanun kapsamında olduğunu göz önüne almak, davacının dava dışı işyerinde geçen çalışmalarını dışlamak, davalı işyerinin ihtilaflı döneme ilişkin tüm dönem bordrolarını getirtmek, dönem bordrolarında kayıtlı ve tarafsız tanıklar saptanarak bunların bilgilerine başvurmak, bordolarda adı geçen kişilerin adreslerinin tespit edilememesi veya beyanları ile yetinilmediği takdirde, Sosyal Güvenlik Kurumu, zabıta, maliye, meslek odası aracılığı ve muhtarlık marifetiyle işyerine o tarihte komşu olan diğer işyerlerinde uyuşmazlık konusu dönemde çalıştığı tespit edilen kayıtlı komşu işyeri çalışanları; yoksa işyeri sahipleri araştırılıp tespit edilerek çalışmanın niteliği ile gerçek bir çalışma olup olmadığı yönünde yöntemince beyanlarını almak ve gerçek çalışma olgusunu somut ve inandırıcı bilgilere dayalı şekilde ortaya koyduktan sonra sonucuna göre karar vermekten ibarettir.
O halde, davalı Kurumun bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA 10/03/2014 gününde oybirliğiyle karar verildi.