Yargıtay 4. Hukuk Dairesi 2012/2723 Esas 2012/6458 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Davacı ... ve diğerleri vekili Avukat ... tarafından, davalı ... aleyhine 02/02/2011 gününde verilen dilekçe ile maddi tazminat istenmesi üzerine mahkemece yapılan yargılama sonunda; davanın kısmen kabulüne dair verilen 24/11/2011 günlü kararın Yargıtay’ca incelenmesi davalı vekili tarafından süresi içinde istenilmekle temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra tetkik hakimi tarafından hazırlanan rapor ile dosya içerisindeki kağıtlar incelenerek gereği görüşüldü.
1-Dava, davalı tesisinden kaynaklanan taşınmaz değer kaybı tazminatı istemine ilişkindir. Mahkemece, davanın kısmen kabulüne karar verilmiş; karar, davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Yargılama sırasında keşif yapılmış, alınan ...... örnekleri analiz edilmiş ve bilirkişi kurulu raporu esas alınarak hüküm kurulmuştur.
Karara dayanak yapılan bilirkişi kurulu raporunda, bölge ......larındaki jeolojik oluşum itibarı ile doğal yapılarındaki krom ve nikel maddelerinin yüksek değerlerde bulunduğu, termik santral kaynaklı bazı kirleticilerin santrale yakın mesafelerde yüksek olduğu, uzaklaştıkça düştüğü açıklanmıştır. Genel olarak, dava konusu taşınmazlar ile kirlenmenin bulunmadığı şahit ...... örnekleri arasında kirletici maddeler yönünden önemli bir farklılık olmadığı anlaşılmaktadır. Bu belirlemelere rağmen taşınmazlarda değer kaybı olabileceği, soyut gerekçelerle ifade edilip zarar hesaplanmıştır. Öte yandan dava konusu arazilerden yalnızca ...... örnekleri alınmış, üzerlerinde yetişen bitki örnekleri ihmal edilmiş, gözlem yapılmamıştır. İnceleme ve rapor bu haliyle yetersiz olup hükme esas alınamaz.
Davalı tarafından işletilen termik santralden çevreye yayılan atıklar nedeniyle, dava konusu taşınmazların tarım toprağı özelliğini kaybettiği ve verim kaybına neden olduğu ileri sürüldüğüne göre, uyuşmazlığın çözümünde sağlıklı bir sonuca varılabilmesi için ...... Fakülteleri"nin ......, bitki ve tarım ekonomisi bölümlerinden seçilen uzman akademisyenler ile çevre mühendisi ve ...... odasının dava konusu yerlerle ilgili bilgi ve deneyimi bulunan temsilcilerinden oluşacak beş kişilik bilirkişi kurulu aracılığı ile taşınmazlar üzerinde keşif yapılmalıdır.
...... Enstitüsü Müdürlüğü"nün ...... incelemeleri için belirlediği örnek rapor ışığında, dava konusu taşınmazlardan analiz için yeterince ...... ve bitki örnekleri alınmalıdır. Taşınmazların en üst tabakasındaki bitki örtüsü sıyrılarak karma (paçal) ...... örnekleri ile ekili arazilerdeki gelişen bitkilerden örnek toplanmalıdır. Yine etki alanı dışındaki arazi ve tarlalardan şahit ...... numuneleri ile santrale komşu arazi ve tarlalardan ...... ve bitki örnekleri analiz için alınmalıdır.Bitkilerin başak, yaprak ve kökleri yerinde incelenmeli, fitotoksik belirti olup olmadığı gözlemlenmelidir.
Taşınmazların yol, yerleşim yeri ile santrale olan uzaklıkları ve hakim rüzgar etkisi belirlenmelidir.
...... ve bitki analizi ile gözlem sonucuna göre düzenlenecek bilirkişi kurulu raporunda, ......taki maddelerin çeşitli bitkiler tarafından maksimum alınabilirlik miktarı literatüre göre belirlenen miktarlar gözetilerek açıklanmalıdır.
Santralden salınan maddelerin ......taki zararlı maddeleri arttırıp arttırmadığı, arttırmış ise bu artışın bitkiler tarafından özümleme kapasitesi, ......taki maddelerin toprağın doğal yapısı gereği yüksek olup olmadığı her taşınmaz için somut ve denetime elverişli şekilde açıklanmalı ve sonucuna göre toprağın verimsiz hale gelip gelmediği, tarım vasfını kaybedip etmediği belirlenmelidir.
Mahkemece, açıklanan yönler gözetilmeyerek, eksik inceleme ve araştırma ile yetersiz bilirkişi raporuna göre karar verilmiş olması usul ve yasaya uygun düşmediğinden kararın bozulması gerekmiştir.
2-Öte yandan dava konusu taşınmazlardan 1555 ve 1610 parsel taşınmazların kamulaştırıldığı dosyadaki karar örneklerinden anlaşılmaktadır. Mahkemece bu parseller yönünden davanın konusu kalmadığı gözetilmeksizin yazılı gerekçe ile onlar yönünden de davanın kabul edilmiş olması bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Temyiz olunan kararın yukarıda (1) ve (2) sayılı bentlerde gösterilen nedenlerle BOZULMASINA, bozma nedenine göre diğer yönlerin şimdilik incelenmesine yer olmadığına ve peşin alınan harcın istek halinde geri verilmesine 16/04/2012 gününde oybirliğiyle karar verildi.