Yargıtay 1. Hukuk Dairesi 2009/2433 Esas 2009/4255 Karar Sayılı İlamı

Taraflar arasında görülen davada;
 Davacı ,Hazine tarafından belediye  aleyhine  açılan Karaburun Asliye Hukuk Mahkemesinin 2002/94 esas-2004/ 35 karar  sayılı davada 4 parsel  sayılı taşınmazın kıyı kenar çizgisi içinde   kaldığından bahisle  tescil  harici  bırakılmasına karar verilerek kararın  kesinleştiğini, yargılama sırasında  dosyaya gönderilen  tapu kayıtlarının  eksik  olması nedeniyle  ilk  tesisi  hakkında bilgi sahibi  olunamadığını, ancak  taşınmazın  Karaburun Asliye  Hukuk  Mahkemesinin  1964/ 33 esas-1964/ 85 karar sayılı ilamı ile  köy tüzel  kişiliği adına  tescil  edildiğini, belediyenin  kurulmasıyla  Mordoğan Belediyesine  geçtiğini, çekişmeli  taşınmaz yönünden  birbirlerine aykırı  iki hüküm  oluştuğunu  ileri sürüp  yargılamanın  yenilenmesi  suretiyle  adı geçen  kararın  kaldırılarak  davanın  reddine  karar  verilmesini istemiştir.
Davalı, olayda HUMK"nun 445. maddesi sayılan yargılamanın  yenilenmesi koşullarının  bulunmadığını, sonradan  ortaya  çıkmış   yeni  bir delil  olmadığını, yargılamanın  yenilenmesi istenen kararın  Yargıtay  denetiminden  geçerek  kesinleştiğini ve hükmün kısmen infaz  edildiğini,  bu davanın  açılmasına  idarenin sebebiyet vermediğini bildirip  davanın reddini  savunmuştur.
Mahkemece, HUMK"nun 445/10 maddesi gereğince  tarafları, sebebi konusu  aynı olan kesinleşmiş ve birbirlerine  aykırı iki  hüküm  bulunduğu gerekçesiyle  yargılamanın iadesi  isteğinin kabulüne karar verilmiştir.
Karar, davacı ve davalı vekilleri tarafından süresinde temyiz edilmiş olmakla; Tetkik Hakimi .raporu okundu, düşüncesi alındı. Dosya incelendi, gereği görüşülüp, düşünüldü.
Dava, yargılamanın yenilenmesi istemine ilişkindir.Mahkemece, davanın kabulüne  karar verilmiştir.                                         
Dosya içeriği ve toplanan delillerden, HUMK"nun  445/10.maddesi hükmü  gözetilerek  yargılamanın  yenilenmesi isteğinin  kabulüne  karar verilmiş  olmasında bir  isabetsizlik yoktur. Davalının temyiz  itirazları yerinde değildir. Reddine. Davacının temyiz itirazlarına gelince; yargılamanın  yenilenmesi istemine  ilişkin dava, HUMK"nun 445. ve sonraki  maddelerinde  açıklandığı  üzere bağımsız  bir dava  niteliğinde  olup, yargılamanın  iadesi  yoluyla iptali istenen  ilamın, taşınmazın  aynına  yönelik  bulunduğu ve konusunu  oluşturan  hakkın  değerinin  belirlenebilir  olduğu açıktır.Bu durumda davanın nispi  harca tabi  tutulması zorunludur.
Bilindiği gibi, Harçlar Yasası harcın  alınmasını veya  tamamlattırılmasını yanların  isteklerine  bırakmamış, bu yönün  mahkemece  kendiliğinden  gözetileceğini hükme  bağlamıştır.Harçlar Yasasının  buyurucu  nitelikteki  32.  maddesinde yargı işlemlerinden  alınacak  harçlar  ödenmedikçe  müteakip  işlemlerin  yapılamayacağı öngörülmüştür.
Hal böyle olunca, çekişme  konusu taşınmazın dava tarihindeki  değerinin  saptanması  ancak  Hazine  harçtan  muaf  olduğundan  harcın  tamamlatılmasına gerek  bulunmadığından, belirlenecek değer  üzerinden davacı yararına  nispi  vekalet  ücreti tayini , istek  halinde de  davacı  tarafça yatırılan  harcın  iadesine karar verilmesi gerekirken  aksine  düşüncelerle  yazılı olduğu biçimde  karar verilmesi doğru değildir.
Davacının  bu yöne değinen temyiz  itirazları yerindedir. Kabulüyle  hükmün  açıklanan nedene hasren HUMK."nun 428. maddesi uyarınca  BOZULMASINA,  alınan peşin harcın  temyiz edene geri verilmesine, 8.4.2009 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.