MAHKEMESİ : Bölge Adliye Mahkemesi . Hukuk Dairesi
MAHKEMESİ : . Asliye Ticaret Mahkemesi

Taraflar arasındaki asıl menfi tespit-birleşen istirdat davaları hakkında ... . Asliye Ticaret Mahkemesi’nden asıl ve birleşen davanın reddine yönelik olarak verilen 06/10/2016 gün, 2014/336 E.-2016/511 K. sayılı hükme karşı asıl-birleşen davada davacı vekilince istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine ... Bölge Adliye Mahkemesi . Hukuk Dairesi tarafından verilen istinaf kanun yolu başvurusunun esastan kabulüne yönelik kararın asıl -birleşen davada davalı vekilince duruşmalı olarak temyiz edilmesi üzerine ilgililere çağrı kağıdı gönderilmişti. Belli günde asıl ve birleşen davada davacı vekilleri Av...., Av. ... ile asıl ve birleşen davada davalı vekili Av.... ve birleşen davada davalı ... gelmiş olduğundan duruşmaya başlanarak hazır bulunan avukatların ve birleşen davada davalının sözlü açıklamaları dinlenildikten ve temyiz dilekçesinin süresinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
- K A R A R -
Davacı vekili asıl davada, davalı şirketin, davacının genel müdürlüğünü yaptığı ... Seramik San.ve Tic. AŞ"den komple seramik fırın ve pres makinesi satın aldığını,karşılığında 100.900 Euro bedelli çek ile birlikte 100.000 Euro bedelli kesin teminat mektubu verildiğini, malların ... Granit Seramik San.ve Tic. AŞ tarafından 31.12.2010 tarihli fatura kesilerek davalı şirkete teslim edildiğini, satış işleminin gerçekleşip malın tesliminden iki ay sonra ortaya çıkan ihtiyaç sonucunda satışı gerçekleşen makinelerin kısa bir süreliğine iadesinin kararlaştırıldığını, bu anlaşmaya göre davalı şirketin uğrayabileceği zararlar gözönünde bulundurularak davacıdan 250.000,00 EURO değerinde teminat çeki verilmesinin talep edildiği, malların iadesi gerçekleştiğinde davalı şirketin satış bedelini ödemeyerek verilen teminat çekini iade edeceğinin taraflar arasında yazılan maillerle sabit olduğunu, bunun üzerine davacının bu anlaşma doğrultusunda 436.000,00 TL bedelli şahsi çeki makinelerin iade edildiğinde geri verilmesi koşuluyla davalı şirkete teslim ettiğini, makinelerin davalı şirkete alındığı gibi teslim edilmesine rağmen teminat olarak verilen çekin iade edilmediğini, bu sebeplerle 03.07.2011 keşide tarihli, 436.000,00 TL bedelli çekten dolayı davalıya borçlu olmadığının tespitine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Asıl davada davalı vekili,yetkili mahkemenin ... Mahkemeleri olduğunu, davalı şirketin dava konusu çekin hamili olan ..."in ... . İcra Müdürlüğü"nün 2011/17296 takip sayılı dosyaları ile çek borçlusu davacı aleyhine icra takibine geçtiğini, çek borçlusu davacı ile davalı şirketin ticari bir ilişkisi olmadığını, ... Granit Seramik San.ve Tic. AŞ ile ticari ilişkisi olup, söz konusu şirketten fırın satın aldığını, davacı ile diğer davalı ... arasındaki şahsi borç ilişkisinden davalı şirketin sorumlu tutulamayacağını savunarak davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
Birleşen davada davacı vekili,davacı ... asıl davadaki gerekçe ile 03.07.2011 tarih ve 436.000 TL"lik çekin iptalini, ödenmesi halinde istirdadını talep etmiştir.
Birleşen davada davalı vekili, çekin davalının kendisine satacağını vaad ettiği ev için almış olduğunu ve evin satın alınmasından vazgeçilmesi üzerine çekin icraya konulduğunu savunmuştur.
Mahkemece yapılan yargılama neticesinde, davacının yöneticisi olduğu şirket ile davalı ... arasında satışa konu olan fırının modüllerinden birinin dava dışı ... AŞ"ye gönderildiği ve tekrar davalı ... AŞ "ye teslim edildiği anlaşılmakta ise de, davacısının keşidecisi olduğu uyuşmazlık konusu çekin ödünç ilişkisinin teminatı olduğunun tek başına posta mesajlarından, tanık anlatımlarından ve defter kayıtlarından anlaşılamadığı, davacının keşide ettiği çekin teminat çeki olduğunu ispat edemediği gerekçesiyle asıl ve birleşen davanın reddine karar verilmiş hüküm asıl-birleşen davada davacı vekili tarafından istinaf edilmiştir.
Bölge adliye mahkemesince yapılan yargılama neticesinde, taraflar arasındaki uyuşmazlığın, dava konusu çekin teminat olarak verilip verilmediği hususu olduğu, fırının iadesi ile ilgili olarak taraflar arasında e-mail yazışmalarından önce muhtelif görüşmeler olduğu ve ilk e-mailin de görüşmelerin sonucu olarak davacıya gönderildiği ,bu mailin fırının geri gönderme koşullarına ilişkin olan bu icap teklif mahiyetinde olduğu, davacının cevabi e-maili ile teminat miktarı dışındaki bütün konularda davalının e-mailindeki teklifleri kabul etmesi, davacının dip notuna rağmen davalı tarafından ret cevabı göndermemesi, takip eden süreçte önerilerin tamamının icra edilmiş olması nedeniyle taraflar arasında e -mail içerikleriyle mutabakat sağlandığı, çekin teminat çeki olduğunun HMK’nın 202. maddesine göre de kanıtlandığı, emlakçı veya inşaatçı olmayan davacının ileride satmayı vaad ettiği bir ev için davalıdan 436.000 TL"yi elden alıp karşılığında çek vermiş olmasının da inandırıcılığının olmadığı, dava konusu çekin satılan fırının satıcı şirkete bir süreliğine iade edilip kullanıldıktan sonra tekrar alıcıya gönderilmesinin teminatı olarak verildiği ve fırının anlaşmaya uygun olarak tekrar alıcıya iade edilmesine rağmen çekin anlaşmaya aykırı olarak geri verilmediği hususunun davacı tarafça kanıtlandığı gerekçesiyle davacı vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile ilk derece mahkemesinin kararının kaldırılmasına, asıl ve birleşen davaların kabulüne karar verilmiş, hüküm asıl ve birleşen davada davalılar vekilince temyiz edilmiştir.
1- Asıl ve birleşen davanın konusu aynı çektir.Bu çek hamiline yazılmış olup keşidecisi davacı ...’dır.Çekin 1. cirantası ..., bankaya ibraz eden son hamil ... Yapı Kimyasalları Madencilik ve TAŞ. San. A.Ş olup muhatap banka tarafından çekin karşılığının olmadığı çek arkasına yazılmıştır.Asıl davada davacı ... davalı ... Yapı Kimyasalları Madencilik ve TAŞ. San.A.Ş aleyhine bu çekten dolayı borçlu olmadığı iddiasıyla menfi tespit istemiş ise de davalı bankaya ibraz ettiği çekin karşılıksız çıkması üzerine çeki TTK’nın 818/1-k maddesi yollamasıyla TTK’nın 724 . maddesi gereğince çeki kendisine ciro eden ...’e iade edip, ... tarafından da davacı aleyhine takibe geçildiği, bu davalının çekle ilgili alacak hakkı kalmadığından davalının pasif dava ehliyetinin bulunmadığı gözetilerek istinaf talebinin bu sebeple reddi gerekirken yazılı şekilde kabulüyle yerel mahkeme kararının kaldırılması doğru görülmemiş olup asıl davaya yönelik hükmün bozulması gerekmiştir.
2- Birleşen davada, dava konusu çekin 1. ... olan ...’in TTK’nın 818/1-k yollamasıyla TTK’nın 724. maddesi gereğince çeki ciro ettiği ... Yapı Kimyasalları Madencilik ve TAŞ. San. A.Ş’den geri almış ve çekin hamili olarak davacı aleyhine takip yapmıştır. ...’in yukarıda yazılı TTK hükümleri uyarınca çekin hamili olarak takip yapma hakkına sahip olduğu gözetilmeden çek zincirinde ismi olmayan kişilerle ilgili ve olayda uygulanma yeri olmayan 6102. sayılı TTK’nın 793/1(6762 sayılı TTK"nın 705) maddesinden bahisle davalı ...’in takip yapma hakkı olmadığı gerekçesiyle davacının istinaf talebinin kabulü ile yerel mahkeme kararının kaldırılıp davanın kabulüne karar verilmesi doğru görülmemiştir. Yerel mahkeme kararının doğru olduğu gözetilip istinaf talebinin reddi gerekirken kabulü bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Yukarıda yazılı (1) nolu bentte yazılı gerekçeyle asıl davaya (2) nolu bentte yazılı gerekçeyle de birleşen davaya ilişkin hükmün BOZULMASINA, dosyanın ... Bölge Adliye Mahkemesinin . Hukuk Dairesi"ne gönderilmesine, vekili Yargıtay duruşmasında hazır bulunan davalılar lehine takdiren 1.680,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalılara verilmesine, peşin harcın istek halinde asıl ve birleşen dava davacısına iadesine, 18/04/2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.