Mahkemesi : Varto Asliye Hukuk Mahkemesi

Dava, Kurumca iptal edilen 1479 sayılı Kanun kapsamında geçen sigortalı hizmetlerinin tespiti ile 6552 sayılı Kanun kapsamında yapılandırmadan faydalandırılması ve emeklilik hakkı tanınması istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesince, hükümde belirtilen gerekçelerle yargı yolunun caiz olmaması nedeniyle davanın usulden reddine dair verilen karara karşı davacı tarafından istinaf yoluna başvurulması üzerine, Erzurum Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesince davacının istinaf başvurusunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına, davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Erzurum Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesince verilen kararın, davacı ve davalı Kurum vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteklerinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
I-İSTEM
Davacı; 14/06/1983 tarihinde Bağ-Kur"a esnaflıktan vergi kaydı nedeniyle sigorta girişinin yapıldığını, sonradan yaş küçüklüğü nedeniyle Bağ-Kur girişinin 19.04.1985 olarak değiştirildiğini, sonrasında esnaf odası kaydına istinaden 15.02.1985 tarihinden sigortalılığının başlatıldığını, 6552 sayılı yasadan yararlanmak üzere başvurusu sonrasında oda kaydında tahrifat olduğu gerekçesiyle 29.12.1988 tarihinden oda kaydının başladığı kabul edilerek 1985 yılından itibaren prim ödemeleri olmasına rağmen 6552 sayılı yasadan faydalanarak yapılandırma ve emeklilik başvurusunun kabul edilmediğini belirterek, kurum işleminin iptali ile emeklilik hakkını kazandığının tespitini talep ve dava etmiştir.
II-CEVAP
Davalı SGK vekili, kurumca yapılan işlemlerin hukuka uygun olduğunu, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı Esnaf Odası cevap dilekçesi sunmamıştır.
III-MAHKEME KARARI
A-İLK DERECE MAHKEME KARARI
“HMK"nun 114/1-b, 115/2 maddesi gereğince yargı yolunun caiz olmaması nedeniyle davanın usulden reddine,
Davanın idari yargıda görülmesi gerektiğinin tespitine,” karar verilmiştir.
B-BAM KARARI
“A-)1-)Yerel mahkemenin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararının 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanun’un 353-(1)-b-2 maddesi uyarınca ortadan kaldırılmasına,
2-)Davanın kısmen kabulü ile, davalı SGK"nın davacının Bağkur sigortalılığı başlangıç tarihinin 29.12.1988 olarak tespitine dair işleminin iptali ile, davacının sigortalılık başlangıç tarihinin vergi kaydına ve ödenmiş primlere istinaden 19.04.1985 olarak tespiti ile, davacının prim borcu yapılandırma ve emeklilik başvurusunun bu tarihe göre kurumca değerlendirilmesi gerektiğinin tespitine,
Davanın davalı Muş Esnaf ve Sanatkar Odaları Birliği bakımından husumet yokluğu nedeniyle reddine,” karar verilmiştir.
IV-TEMYİZ KANUN YOLUNA BAŞVURU VE NEDENLERİ:
Davacı, davalı Kurum yararına vekalet ücreti takdir edilmesinin hatalı olduğunu belirterek hükmü temyiz etmiştir.
Davalı Kurum vekili, Kurum müfettiş raporları ve davacının 16.11.1983 tarihinde hayvan tacirliğini bıraktığına dair yoklama fişi bulunması sebebiyle tanık beyanlarına itibar edilemeyeceğinden bahisle hükmü temyiz etmiştir.
V-İLGİLİ HUKUK KURALLARI VE İNCELEME:
İstinaf incelemesinde duruşma yapılmadan verilecek kararları düzenleyen karar tarihinde yürürlükte bulunan 6100 sayılı HMK’nun 353/1 maddesinde, ön inceleme sonunda dosyada eksiklik bulunmadığı anlaşılırsa;
a)Aşağıdaki durumlarda Bölge Adliye Mahkemesi, esası incelemeden kararın kaldırılmasına ve davanın yeniden görülmesi için dosyanın kararı veren mahkemeye veya kendi yargı çevresinde uygun göreceği başka bir yer mahkemesine ya da görevli ve yetkili mahkemeye gönderilmesine duruşma yapmadan kesin olarak karar verir:
1) Davaya bakması yasak olan hâkimin karar vermiş olması.
2) İleri sürülen haklı ret talebine rağmen reddedilen hâkimin davaya bakmış olması.
3) Mahkemenin görevli ve yetkili olmasına rağmen görevsizlik veya yetkisizlik kararı vermiş olması veya mahkemenin görevli ya da yetkili olmamasına rağmen davaya bakmış bulunması.
4) Diğer dava şartlarına aykırılık bulunması.
5)Mahkemece usule aykırı olarak davanın veya karşı davanın açılmamış sayılmasına, davaların birleştirilmesine veya ayrılmasına,
6) Mahkemece, tarafların davanın esasıyla ilgili olarak gösterdikleri delillerin hiçbiri toplanmadan veya gösterilen deliller hiç değerlendirilmeden karar verilmiş olması, düzenleme altına alınmıştır.
Dosya kapsamına göre, İlk Derece Mahkemesi’nce HMK"nun 114/1-b, 115/2 maddesi gereğince yargı yolunun caiz olmaması nedeniyle davanın usulden reddine karar verilmesi karşısında, Bölge Adliye Mahkemesi’nce uyuşmazlığın çözümünde İlk Derece Mahkemesinin görevli olduğu gerekçesiyle HMK’nun 353/1-a,3. maddesi uyarınca esası incelemeden kararın kaldırılmasına ve davanın yeniden görülmesi için dosyanın kararı veren mahkemeye gönderilmesine karar verilmesi gerekirken, yanılgılı değerlendirme sonucu işin esasına girilerek yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
O hâlde, davacı ve davalı vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve Erzurum Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesince davacının istinaf başvurusunun esastan kabulüne ilişkin kararı bozulmalıdır.
SONUÇ: Erzurum Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesi kararının yukarıda açıklanan nedenlerle HMK’nın 373/2 maddesi gereği BOZULMASINA, aşağıda yazılı temyiz harcının davacıya iadesine, dosyanın kararı veren Erzurum Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesine gönderilmesine, 06/07/2021 gününde oybirliğiyle karar verildi.