16. Hukuk Dairesi 2015/14801 E. , 2015/12853 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
DAVA TÜRÜ : TESCİL
KANUN YOLU : TEMYİZ
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Yargıtay bozma ilamında özetle; "ziraat mühendisi, kadastro fen elemanı, jeodezi ve fotoğrametri mühendisinden oluşacak üç kişilik uzman bilirkişi kurulu marifetiyle dava tarihine göre 20-30 yıl öncesine ait ve iki ayrı tarihte çekilmiş stereoskopik çift hava fotoğraflarının getirtilip stereoskop aletiyle inceleme yaptırılarak taşınmaz üzerinde bulunan antep fıstığı ağaçlarının dikilme suretiyle mi yoksa aşılama suretiyle mi dava konusu taşınmaz üzerinde bulunduğunun araştırılması, imar-ihyanın başlangıç ve tamamlanma tarihinin, taşınmazın niteliğinin, kullanım süresinin ve zilyetlik başlangıç tarihinin belirlenmesi, tanık ve bilirkişi sözlerinin ilmi esaslara göre hazırlanan bilirkişi raporlarıyla denetlenmesi, taşınmaz üzerinde imar-ihya işlemlerine başlandığı ve tamamlandığı tarih ile tarımsal amaçlı zilyetlik başlangıç tarihin ayrı ayrı belirlenmesi" gereğine değinilmiştir. Mahkemece bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonunda davanın kabulüne, dava konusu Hazine adına tescil edilmiş olan 333 parsel nolu taşınmaz içerisinde kalan bilirkişiler ... ve ... tarafından hazırlanan 07.02.2014 tarihli rapor ve ekli krokide (A) harfi ile gösterilen 99.339,65 metrekare yüzölçümlü fıstık bahçesi niteliğindeki taşınmazın Hazine adına yapılan tescilin iptali ile davacı adına tesciline karar verilmiş; hüküm, davalılar Hazine vekili, ... vekili ve ... Belediye Başkanlığı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Mahkemece, davacı lehine zilyetlikle kazanım şartlarının gerçekleştiği kabul edilmek suretiyle davanın kabulüne karar verilmiş ise de; yapılan araştırma, inceleme ve uygulama karar için yeterli bulunmamaktadır. Bozma ilamına uyulmakla, lehine bozma yapılan taraflar yararına usuli müktesep hak oluşur. Bu hakkın zedelenmemesi için bozma gereklerinin yerine getirilmesi zaruridir. Hükmüne uyulan bozma ilamında; dava tarihinden geriye doğru 20-30 yıl öncesine ait hava fotoğrafları getirtilip, uzman bilirkişiye stereoskop aletiyle inceleme yaptırılarak, çekişme konusu taşınmazın sırası ile değişik tarihlerdeki hava fotoğraflarına göre niteliğinin, bu yerde imar-ihyaya en erken ne zaman başlanıldığının ve tamamlandığının, arazinin ekonomik amacına uygun olarak tarım arazisi ya da benzer niteliğiyle zilyetliğine ne zaman başlanıldığının belirlenmesine çalışılması hususlarına önemle işaret edilmiş olduğu halde mahkemece, aynı yıla (1985 yılı) ait 2 farklı hava fotoğrafı üzerinde inceleme yaptırılmış, hava fotoğrafı incelemesi konusunda uzman olan jeodezi ve fotogrametri mühendisi yerine jeoloji ve ziraat bilirkişisinden yararlanılmıştır. Diğer taraftan dava konusu taşınmazın eski tarihli hava fotoğraflarındaki konumu ve durumu ile taşınmaz üzerinde imar-ihya işlemlerine başlandığı, tamamlandığı tarih ve zilyetliğin başlangıç tarihi hiçbir tereddüte yer bırakmayacak şekilde belirlenmemiştir. Yargıtay bozma ilamına uyulduğuna göre gereklerinin eksiksiz olarak yerine getirilmesi gerekir. Doğru sonuca ulaşabilmek için mahkemece, dava tarihi olan 2008 yılından önceki 15-20-25 yıl öncesine ait en az iki farklı tarihte çekilmiş stereoskopik hava fotoğrafları Harita Genel Komutanlığından getirtilerek dosya keşfe hazır hale getirtilmeli, mahallinde üç kişilik ziraat mühendisi, kadastro fen elemanı, jeodezi ve fotogrametri mühendisinden oluşacak uzman bilirkişi kurulu marifetiyle inceleme yaptırılarak imar ihyanın başlangıç ve tamamlanma tarihinin, taşınmazın kullanım süresinin ve zilyetlik başlangıç tarihinin belirlenmesine çalışılması gerekir. Tanık ve bilirkişi sözleri ilmi esaslara göre hazırlanan bilirkişi raporlarıyla denetlenmeli, taşınmaz üzerinde imar-ihya işlemlerine başlandığı ve tamamlandığı tarih ile imar-ihya tamamlandıktan sonraki zilyetliğin ekonomik amaca uygun zilyetlik olup olmadığı, hususlarını içeren, bilimsel verilere dayalı, önceki zirai bilirkişi raporlarını da irdeleyen ayrıntılı ve gerekçeli rapor alınmalı; raporda belirtilen hususların somutlaştırılması için, taşınmazı tüm yönleriyle gösterecek şekilde çektirilecek fotoğraflar üzerinde çekişmeli taşınmaz kabaca işaretlettirilmeli, jeodezi ve fotogrametri mühendisine en az 2 farklı tarihe ait hava fotoğrafları üzerinde stereoskop ile inceleme yaptırılarak, taşınmazın niteliği ile tarımsal amaçlı zilyetliğin başlangıç tarihi ve taşınmazın imar-ihyasının hangi tarihte tamamlandığı kesin olarak belirlenmeli, taşınmaz imar planı içinde kalıyorsa imar planının kesinleşme tarihine kadar imar-ihya ve kazanma koşullarının süre yönünden değerlendirilmesi yapılmalı, bundan sonra iddia ve savunma çerçevesinde değerlendirme yapılarak karar verilmelidir. Mahkemece bozma ilamına uyulduğu halde ilamın gerekleri yerine getirilmeden karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup, açıklanan nedenlerle davalılar Hazine vekili, ... vekili ve ... Belediye Başkanlığı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin yatırılan temyiz karar harcının talep halinde temyiz eden Belediyelere ayrı ayrı iadesine, 02.11.2015 gününde oybirilğiyle karar verildi.