22. Hukuk Dairesi 2017/19649 E. , 2019/2331 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : ALACAK
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi davalı vekili tarafından istenilmekle, temyiz talebinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, müvekkilinin davalı bankanın çeşitli şubelerinde 24.03.2005 - 24.09.2014 tarihleri arasında çalıştığını, tüm çalışma süresi boyunca hafta içi sabah 08.30-akşam 20.00 arası çalıştığını, çalışmaların 21.00-22.00 kadar sürdüğünü, 2014 yılına kadar öğle tatilinde çalıştığını 1saat dinlenme iznini kullanamadığını, her ay iş yoğunluğuna göre ayda en az 2 kez Cumartesi 10.00-16.00 arası çalıştığını, fazla çalışma karşılığı ücretlerinin hiçbir zaman ödenmediğini iddia ederek fazla mesai alacağının tahsilini talep etmiştir.
Davalıların Cevabının Özeti:
Davalı vekili, davacının fazla mesai yaptığı ile ilgili ileri sürdüğü iddiaların mesnetsiz olduğunu, fazla mesai alacağının bulunmadığını beyan ederek açılan davanın reddini savunmuştur.
Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece davanın kabulüne karar verilmiştir.
Temyiz:
Kararı davalı temyiz etmiştir.
Gerekçe:
Taraflar arasında davacının fazla mesai ücretine hak kazanıp kazanmadığı noktasında ihtilaf bulunmaktadır.
Fazla çalışma yaptığını iddia eden işçi bu iddiasını ispatla yükümlüdür. İşçinin imzasını taşıyan bordro sahteliği ispat edilinceye kadar kesin delil niteliğindedir. Bir başka anlatımla bordronun sahteliği ileri sürülüp ispatlanmadıkça, imzalı bordroda görünen fazla çalışma alacağının ödendiği varsayılır.
Fazla çalışmanın ispatı konusunda iş yeri kayıtları, özellikle işyerine giriş çıkışı gösteren belgeler, iş yeri iç yazışmaları, delil niteliğindedir. Ancak, fazla çalışmanın bu tür yazılı belgelerle ispatlanamaması durumunda tarafların dinletmiş oldukları şahit beyanları ile sonuca gidilmesi gerekir. Bunun dışında herkesçe bilinen genel bazı vakıalar da bu noktada göz önüne alınabilir. İşçinin fiilen yaptığı işin niteliği ve yoğunluğuna göre de fazla çalışma olup olmadığı araştırılmalıdır.
İmzalı ücret bordrolarında fazla çalışma ücreti ödendiği anlaşılıyorsa, işçi tarafından gerçekte daha fazla çalışma yaptığının ileri sürülmesi mümkün değildir. Ancak, işçinin fazla çalışma alacağının daha fazla olduğu yönündeki ihtirazi kaydının bulunması halinde, bordroda görünenden daha fazla çalışmanın ispatı her türlü delille söz konusu olabilir. Buna karşın, bordroların imzalı ve ihtirazi kayıtsız olması durumunda dahi, işçinin geçerli bir yazılı belge ile bordroda yazılı olandan daha fazla çalışmayı yazılı delille ispatlaması gerekir. Bordrolarda tahakkuk bulunmasına rağmen bordroların imzasız olması halinde ise, varsa ilgili dönem banka ve tüm ödeme kayıtları celp edilmeli ve ödendiği tespit edilen miktarlar yapılan hesaplamadan mahsup edilmelidir.
Fazla çalışmanın yazılı delil ya da tanıkla ispatı imkan dahilindedir. İşyerinde çalışma düzenini bilmeyen ve bilmesi mümkün olmayan tanıkların anlatımlarına değer verilemez.
Fazla çalışmanın belirlenmesinde 4857 sayılı İş Kanunu"nun 68. maddesi uyarınca ara dinlenme sürelerinin dikkate alınması gerekir.
Somut olayda; Mahkemece karara dayanak alınan raporda, kurum içi yazışma saatlerinin 19.00-20.00-21.00 saatlerinde olduğu, 2012-2013-2014 yılı ... kayıtlarında bilgisayar açılış kapanış saatlerinin öğlen 12.00-13.00 arası bilgisayarda işlem yapıldığı, sabah 08.00-09.00 arası akşam 18.00-19.00-19.30-21.00 saatlerinde işlem yapıldığının tespit edildiği belirtilerek ve dinlenen tanık beyanları da göz önünde bulundurularak, davacının 08.30-21.00 arası yarım saat dinlenme molası ile çalıştığı, günlük 12 saatten haftanın 5 günü 60 saat çalıştığı, ayda 2 cumartesi 11.00-16.00 arası yarım saat dinlenme molası hariç 4,5 saat çalıştığı, bu şekilde haftalık 15 saat fazla mesai yaptığı, cumartesi çalışması yaptığı haftalarda haftalık 19.5 saat fazla mesai yaptığı kabul edilmiştir.
Fazla mesai hesabına esas alındığı belirtilen kayıtların dükümü yapılıp, günlük ve haftalık çalışma süreleri hesaplanarak fazla mesai çalışması olup olmadığı belirlenmeksizin, bu kayıtlara göre “sabah 08.00-09.00 arası akşam 18.00-19.00-19.30-21.00 saatlerinde işlem yapıldığının tespit edildiği” şeklindeki genel nitelikteki tespitten hareketle hesaplama yapan bilirkişi raporu denetime elverişli değildir.
İhtilaflı dönemin tamamına ilişkin işe giriş ve çıkış saatlerini gösterir ayrıntılı rapor düzenlenmediği halde Mahkemece denetime elverişli olmayan rapora dayanılarak fazla mesai ücreti talebinin kabulüne karar verilmesi hatalı olmuştur.
Yapılacak iş, davacının bilgisayar açılış ve kapanış saatlerinin ayrıntılı dökümü yapılmak suretiyle günlük ve haftalık çalışma süreleri belirlenip buna göre fazla mesai tespit olunmalıdır.
Bilgisayar kayıtlarının olmadığı dönem yönünden beyanları esas alınan davacı tanığı Fuat Bilgili davacı ile birlikte 1-2 gün aynı şubede birlikte çalıştığını, diğer tanık ise davalı bankanın ... şubesinde davacı ile birlikte çalıştığını beyan etmiştir. Tüm çalışma dönemi yönünden görgüye dayalı bilgisi olmayan ve aynı zamanda davalı ile husumetli olan tanık beyanlarının esas alındığı kayıtlara dayanmayan dönemler yönünden davanın reddi gerekir.
SONUÇ: Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı nedenle BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgililere iadesine 05.02.2019 tarihinde oybirliği ile karar verildi.
