MAHKEMESİ :Asliye Hukuk (Aile) Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : Katkı payı ve katılma alacağı


... ile ... aralarındaki katkı payı ve katılma alacağı davasının kısmen kabulüne ve kısmen reddine dair Eceabat Asliye Hukuk (Aile) Mahkemesinden verilen 08.12.2010 gün ve 3/92 sayılı hükmün duruşma yapılması suretiyle Yargıtay"ca incelenmesi davalı vekili tarafından istenilmiştir. Dosya incelenerek işin duruşmaya tabi olduğu anlaşılmış ve duruşma için 13.03.2012 Salı günü tayin edilerek taraflara çağrı kağıdı gönderilmişti. Duruşma günü temyiz eden davalı vekili Avukat ... ve karşı taraftan davacı vekili Avukat ... geldiler. Duruşmaya başlanarak temyiz isteğinin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan ve hazır bulunanların sözlü açıklaması dinlendikten sonra duruşmaya son verilerek dosya incelendi gereği düşünüldü:

K A R A R

Davacı ... vekili, vekil edeninin çalışarak elde ettiği gelir, evlenme öncesi birikimleri ve ziynet eşyalarının satışından elde ettiği gelir ile evlilik içinde davalı adına edinilen malvarlığına katkıda bulunduğunu ve yasal yarı oranda hakkı da olduğunu açıklayarak bir tripleks ev, tarla, üç araç, bir traktör ve davalının nalburiye dükkanı bakımından bedellerinin 1/2"sinin davalıdan tahsiline karar verilmesini istemiş, değeri fazlaya ilişkin haklarını saklı tutarak 25.000 TL olarak göstermiş, harcını 17.2.2010 tarihinde yatırdığı dilekçesi ile talebini 178.611 TL.ye yükseltmiştir.
Davalı ... vekili, davacının katkısı olmadığını, çalışması dışında geliri bulunmadığını, kendi gelirini lüks yaşama ve harcama merakı sebebiyle kendisine harcadığı gibi ayrıca vekil edeninden para da aldığını, vekil edeninin gece gündüz çalışarak malvarlığını şimdiki duruma getirdiğini, tespiti yapılan malların tamamı vekil edenine ait olmadığı gibi bir kısmının parasının ödenmediğini, borç karşılığı alındıklarını, maliye ve defter kayıtları üzerinden inceleme ile durumun belirleneceğini açıklayarak davanın reddine karar verilmesini savunmuştur.
Mahkemece, davanın kısmen kabul kısmen reddine karar verilmesi üzerine; hüküm, kabul edilen bölümlere yönelik olarak davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Taraflar 11.06.1989 tarihinde evlenmiş, 08.06.2005 tarihinde açılan boşanma davasının kabulüne ilişkin hükmün 05.01.2006 tarihinde kesinleşmesiyle, mal rejimi sona ermiştir (TMK.nun 225/2.m.). Sözleşmeyle başka mal rejimi seçilmediğinden, eşler arasında 01.01.2002 tarihine kadar mal ayrılığı (TKM.nin 170.m.), bu tarihten mal rejiminin sona erdiği boşanma davasının açıldığı tarihe kadar ise yasal edinilmiş mallara katılma rejimi geçerlidir (TMK.nun 202, 4722 s.Y.nın 10.m.).
Dava konusu arsa niteliğindeki 161 ada 71 parselin 4.8.1993 tarihinde davalı adına satın alındığı, tapu kayıtlarında görünmeyen binanın 1995 yılında inşaa edildiği, tarla vasfındaki 2465 parselin 11.3.1999, 34 V 4662 plakalı aracın 27.5.2003, 17 DD 532 plakalı traktörün yarı payının 20.11.1996 tarihinde davalı adına satın alındıkları, Gören ticaret isimli işyerinin davalı adına 1992 tarihinde faaliyete başladığı, 34 TT 3287 plakalı aracın ise davalının babası adına 24.8.2005 tarihinde satın alınarak trafiğe tescil edildiği dosya arasında bulunan tapu ve trafik kayıtları ile vergi dairesi cevaplarından anlaşılmaktadır. Davacı taraf memur, davalı tarafın ise önce işçi, 1992 yılından itibaren esnaf olup çalışarak her iki tarafın da gelir elde ettikleri hususunda tereddüt bulunmamaktadır.
Dosya muhtevasına, toplanan deliller, getirtilen taraflara ait gelirlere ilişkin belgeler, dinlenen tanık beyanları karşısında taraflar arasında mal ayrılığı rejiminin geçerli olduğu dönemde davacının bu dönemde alınan malvarlığı değerlerine katkı oranının net olarak belirlenme imkanı olmadığı görüldüğünden dosya kapsamı, tarafların sosyal konumları, gelirlerinden yapabilecekleri kişisel harcamalar, TMK’nun 152.maddesinde yer alan kocanın evi geçindirme yükümlülüğü ile hakkaniyet ve fedakarlığın denkleştirilmesi ilkeleri de birlikte gözetilerek kadının katkı oranının % 30 olarak mahkemece kabul edilmesinde bir isabetsizlik görülmemiştir. Diğer yandan mal varlığının gerek dava tarihi gerek karar tarihine en yakın değerler bakımından belirlenen rayiç değerler bakımından da kanuna aykırı bir yön görülmemiştir.
34 TT 3287 plakalı araç davalı adına değil babası adına trafikte tescilli olduğuna göre tasfiyeye katılmaması ve bu araçla ilgili davanın reddi doğrudur. Bu araçla ilgili bir temyiz de bulunmamaktadır.
Edinme tarihleri 1.1.2002 öncesi olması sebebiyle taraflar arasında mal ayrılığı rejimi geçerli bulunan 161 ada 71 parsel ve üzerindeki bina, 2465 parsel bakımından dava tarihi itibarıyla belirlenen rayiç değerlerin dikkate alınarak % 30 katkı oranı ile çarpılması sonunda yazılı şekilde sırasıyla 45.113 TL. ve 2009,10 TL katkı payı alacağı belirlenmiş olması esası bakımından doğrudur.
Yine 34 V 4662 plakalı aracın edinme tarihi 27.5.2003 olduğu ve edinilmiş mallara katılma rejiminin geçerli olduğu dönemde alındığı ve davacının bu dönemde araç üzerinde artık değerin yarısı oranında katılma alacağı bulunduğu halde alım tarihinin hatalı şekilde 3.7.1995 yılı olduğu gözetilerek katkı payı alacağı olarak 2.400 TL.ye hükmedilmiş olması hatalıdır. Ancak karar tarihine en yakın değer 9.000 TL. olduğuna, davacının katılma alacağının bu durumda 4.500 TL olması sebebiyle bu miktara hükmedilmesi gerekmesine rağmen hüküm davalı vekili tarafından temyiz edilmiş olduğundan, hükmün esasının davalı aleyhine bozulma imkanı bulunmadığına göre temyiz edenin sıfatına göre bu hususta bozma sevk edilmemiştir.
17 DD 532 plakalı traktör de mal ayrılığı rejimi geçerli iken yarı payı davalı adına satın alınmıştır. Traktörün dava tarihindeki rayiç değeri 20.000 TL ve katkı oranı % 30 olduğuna göre davacının katkı payı alacağının 3.000 TL olması gerekirken hatalı hesaplama ile yazılı şekilde 2.400 TL"ye hükmedilmesi hatalı ise de az yukarıda açıklandığı şekilde temyiz edenin sıfatına göre bu yönden de esasa yönelik olarak davalı aleyhine bozma sevk edilmemiştir.
Ancak 161 ada 71 parsel ve üzerindeki bina, 2465 parsel, 34 V 4662 ve 17 DD 532 plakalı araçlar bakımından davacının dava dilekçesinde faiz isteğinde bulunmadığı, 17.2.2010 tarihinde harcını yatırdığı ıslah dilekçesi ile dava tarihinden geçerli faiz istenmiş olduğu dikkate alınarak bu taşınmazlar ve 17 DD 532 plakalı araç bakımından 17.2.2010 ıslah, 34 V 4662 plakalı araç bakımından ise karar tarihinden itibaren yasal faize hükmedilmesi gerekirken tümü için yazılı şekilde dava tarihinden geçerli şekilde faize hükmedilmesi doğru olmamıştır. Yasal faize, katkı payı alacağı bakımından “dava”, ıslah yapılmışsa ıslah edilen miktar bakımından “ıslah”, katılma alacağı bakımından “karar” tarihinden geçerli olarak hükmedilebileceği unutulmamalıdır. Bu taşınmazlar ve araçlar bakımından hükmün faiz isteği ile ilgili bölümünün bozulması gerekmektedir.
Davacı ayrıca davalıya ait Gören ticaret isimli işyeri ile ilgili de katkı payı ve katılma alacağı isteğinde bulunmuştur. Mahkemece işyerine ait gerek 1992 ile 1.1.2002, gerekse 1.1.2002 ile boşanma dava tarihleri arasında ayrı ayrı mali müşavir bilirkişiye özsermaye ile ilgili hesaplamalar yaptırılmış, inşaat malzemeleri ve nalburiye dükkanının dosyadaki tespit durumu, defter, bilanço kayıtları ve belgeler üzerinde yapılan inceleme sonunda yıl yıl, dönem dönem net ticari kazanç, karlar belirlenmiş, bu hususta gerekçeli raporlar aldırılmış, Eceabat Sulh Hukuk mahkemesinin 2005/8 değişik iş sayılı dosyası ile dükkandaki malların nitelik ve değerleri tespit ettirilmiştir. Bu inceleme ve hesaplamaları içeren raporlar karşısında davacı lehine 2.840,58 TL katkı payı, 19.938,01 TL katılma alacağına hükmedilmiş, ayrıca dükkanda bulunan eşyalarla ilgili yarı bedelleri olan 103.904,21 TL.nin de davalıdan tahsiline karar verilmiştir.
Davalı adına kayıtlı olan işyeri, taraflar arasında mal ayrılığının geçerli olduğu dönemde alınmış olup, bu işyeri edinilmiş mallara katılma rejiminde davalının kişisel malıdır. Bu işyerinin 1.1.2002′den sonraki geliri ise edinilmiş maldır ( TMK.219/3 ). Dosya muhtevasına, dava evrakı ile yargılama tutanakları münderecatına, mevcut deliller mahkemece takdir edilerek karar verildiğine ve takdirde bir isabetsizlik olmadığına, alınan mali müşavir bilirkişi raporları gerekçeli ve hüküm vermeye yeterli bulunduğuna, her ne kadar 1.1.2002 ile boşanma dava tarihi arasında belirlenen 45.413,59 TL.nin yarısı oranında davacının katılma alacağı hakkı bulunduğu gözetilmeden hatalı şekilde davacının bu dönemde elde ettiği maaş gelirinin yarısı düşüldükten sonra kalan miktarın yarısı 19.938,01 TL.ye hükmedilmiş olması doğru değil ise de temyiz edenin sıfatına göre davalı aleyhine bozma sevk edilemeyeceğine göre mahkemece yazılı şekilde 2.840,58 TL katkı payı, 19.938,01 TL katılma alacağına hükmedilmiş olmasında bir isabetsizlik görülmemiştir. Hükmün bu bölümlerinin onanması gerekmektedir.
Ancak işyeri içinde bulunan malzemelerin tespit ettirilen değerlerinin yarısı oranında davacı lehine 103.904,21 TL katılma alacağına (TMK.nun 231, 236/1.m.) hükmedilmiş ise de; aynı işyerinin tüm defter ve kayıtları üzerinde mali müşavir bilirkişi tarafından inceleme yapılarak, işyerinin demirbaş ve amortismanlarını da gösteren hesap özeti, detay mizanlar, gelir gider ve borçlara ait bilgileri içeren bilançolar üzerinde yapılan hesaplamalar sonunda gerek 1.1.2002 öncesi gerek 1.1.2002 sonrası dönemler bakımından elde edilen net kazanç, karlar üzerinden hüküm kurulduğuna, bu kazanç ve karın hesaplanmasında kullanılan kayıtlar içinde işyerine ait aktif ve pasifler belirlenirken işyeri içindeki malzemelerin de dikkate alınmış olması karşısında mükerrer olacak şekilde ayrıca malzemelerin yarı değerinin de davalıdan alınarak davacıya verilmiş olması doğru olmamıştır. Kaldı ki dükkan içindeki malzemelerin tespitinin yapıldığı 2.12.2005 tarihinden önce boşanma davası açılmış ve mal rejimi sona ermiş bulunduğuna, boşanma dava tarihi sonrasında da davalının aynı işyerini işlettiğine ve işine devam ettiğine göre boşanma dava tarihi sonrasında işyerinde tespit edilen malzemelerin kural olarak davalının kişisel malları olduğunun kabulü ve bunun aksinin yani bu malzemelerin edinilmiş mal olduklarının davacı tarafından ispatlanması gerekir. Dosyada bu şekilde bir ispat da yoktur. Mahkemece davalının işyerinin özsermayesi ve karı üzerinden ayrıca katkı payı ve katılma alacağına hükmedildiği dikkate alınmadan ayrıca aynı işyerinin faaliyetinde kullanılan malzemeler yönünden de kabule karar verilmiş olması doğru olmamıştır.
Yukarıda ayrıntıları ile açıklandığı üzere davalı vekilinin temyiz itirazlarının bir bölümü yerinde görüldüğünden kısmen kabul kısmen reddi ile hükmün 5 ve 6.fıkralarında geçen işyeri ile ilgili 2.840,58 TL katkı payı ile 19.938,01 TL katılma alacağı bakımından tamamının, 1,2,3 ve 4.fıkralarında geçen taşınmazlar ve araçlarla ilgili 45.113 TL., 2009,10 TL., 2.400 TL. ve 2.400 TL miktarları içeren hüküm bölümlerinin ise faiz tarihi dışında kalan esaslarının ONANMASINA, hükmün 1,2,3 ve 4.fıkralarındaki taşınmazlar ve araçlarla ilgili hükmün faiz isteğine ilişkin bölümlerinin, 7.fıkrasındaki işyerindeki malzemelerle ilgili kurulan hükmün ise tamamının 6100 sayılı kanunun Geçici 3.maddesi yollaması ile HUMK"nun 428.maddesi gereğince BOZULMASINA, aşağıda dökümü yazılı 2,652,30 TL peşin harcın onama harcına mahsubu ile kalan 1,784,93 TL"nin temyiz eden davalıdan alınmasına 13.03.2012 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.