10. Hukuk Dairesi 2015/15401 E. , 2016/5566 K.
"İçtihat Metni"
Mahkemesi :İş Mahkemesi
Davacının 22.03.2006-12.06.2009 tarihleri arasındaki çalışmalarının 5335 sayılı Kanunun 30/2. maddesine aykırı olduğu gerekçesiyle davacının yaşlılık aylığından yapılan kesintilere ilişkin Kurum işleminin iptalini talep etmiştir.
Mahkemece, ilamında belirtilen gerekçelerle davanın reddine karar verilmiştir.
Hükmün, davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
Dosyadaki bilgi ve belgelerden; davalı Kurumdan 506 sayılı Yasaya tabi olarak 15.09.2004 tarihinden itibaren yaşlılık aylığı bağlanan davacıya, aylıklarını almaya devam ettiği sırada sosyal güvenlik destek primine tabi olarak 22.03.2006-12.06.2009 tarihleri arasında Ankara Büyükşehir Belediyesi’ne bağlı Belpa unvanlı işyerinde çalıştığının tespit edilmesi sebebiyle, 5335 sayılı Yasanın 30/2. maddesi doğrultusunda çalıştığı dönemde aldığı aylıkların yersiz ödeme olarak kabul edildiği, işten çıktığı tarihi takip eden ay başı olan 01.07.2009 tarihi itibariyle aylığının yeniden bağlanması gerektiği değerlendirilerek, davacıya 5510 sayılı Kanunun 96/1-a maddesine göre tahakkuk ettirilen borcun davacının aylığından kesilmeye başlandığı anlaşılmıştır.
Uyuşmazlığın yasal dayanağı; 5277 sayılı 2005 Mali Yılı Bütçe Kanununun 25. maddesinin (f) fıkrasının ikinci ve üçüncü paragrafları ile 5335 sayılı Yasanın 30/2. maddesi olup, 01.01.2005 tarihinden geçerli olmak üzere yürürlükte olan yasal düzenleme gereğince; her hangi bir sosyal güvenlik kurumundan emeklilik veya yaşlılık aylığı alanlar, bu aylıkları kesilmeksizin her hangi bir kadro, pozisyon veya görevde çalıştırılmazlar ve görev yapamazlar. Anılan yasal düzenlemeye aykırı biçimde çalışılması durumunda; çalışanların, fiilen çalıştıkları dönemdeki emeklilik veya yaşlılık aylıklarının Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından kesilmesi ve yersiz aylıkların istirdadı gerekir. Nitekim, Hukuk Genel Kurulu’nun 27.05.2009 gün ve 2009/21-168 E., 2009/218 K.; 01.12.2010 gün ve 2010/10-586 E., 2010/615 K.; 06.04.2011 gün ve 2010/21-726 E., 2011/68 K. ve 05.10.2011 gün ve 2011/10-476 E., 2011/584 K., 21.03.2012 gün ve 2012/10-20 E., 2012/235 K. sayılı kararlarında da aynı ilke benimsenmiştir.
Davacının, yaşlılık aylığı almakta iken aylığı kesilmeden çalışmasını sürdürmesi, açıklanan yasal düzenlemelere aykırı olacağından, yaşlılık aylıklarının kesilerek ve alınan aylıkların borç tahakkuk ettirilmesine ilişkin Kurum işleminde isabetsizlik bulunmamaktadır.
Yersiz ödemelerin geri alınmasına ilişkin konuya gelince; 5510 sayılı Yasanın 96. maddesinin birinci fıkrasında; “Kurumca işverenlere, sigortalılara, isteğe bağlı sigortalılara gelir veya aylık almakta olanlara ve bunların hak sahiplerine, genel sağlık sigortalılarına ve bunların bakmakla yükümlü olduğu kişilere, fazla veya yersiz olarak yapıldığı tespit edilen bu Kanun kapsamındaki her türlü ödemeler; a) Kasıtlı veya kusurlu davranışlarından doğmuşsa, hatalı işlemin tespit tarihinden geriye doğru en fazla on yıllık sürede yapılan ödemeler, bu ödemelerin yapıldığı tarihlerden,
b) Kurumun hatalı işlemlerinden kaynaklanmışsa, hatalı işlemin tespit tarihinden geriye doğru en fazla beş yıllık sürede yapılan ödemeler toplamı, ilgiliye tebliğ edildiği tarihten itibaren yirmidört ay içinde yapılacak ödemelerde faizsiz, yirmidört aylık sürenin dolduğu tarihten sonra yapılacak ödemelerde ise bu süre sonundan, itibaren hesaplanacak olan kanunî faizi ile birlikte, ilgililerin Kurumdan alacağı varsa bu alacaklarından mahsup edilir, alacakları yoksa genel hükümlere göre geri alınır. Alacakların yersiz ödemelere mahsubu, en eski borçtan başlanarak borç aslına yapılır, kanunî faiz kalan borca uygulanır.” denilmekle kurumca yersiz ödemelerin geri alınmasına ilişkin esas ve usuller belirlenmiştir.
Yukarıda açıklanan maddi ve hukuki ilkelere ve dosya kapsamına göre, işveren tarafından davacının çalışmalarının Kuruma bildirildiği ve Kurumda çalışmaların kayıtlı olması sebebiyle, yersiz ödemenin Kurum hatasına dayalı olduğu gözetilerek, tahakkuk ettirilen borçların kapsamının, Kurumun talebinde yer alan şekilde 5510 sayılı Kanunun 96. maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi yerine, (b) bendi hükmü uyarınca belirlenmesi gerekirken, yazılı şekilde talebin tamamının reddine karar verilmesi, usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
O halde, davacı vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
S O N U Ç : Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının isteği durumunda davacıya geri verilmesine, 14.04.2016 gününde oybirliğiyle karar verildi.