Mahkemesi :İş Mahkemesi


Dava, hizmet tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece, ilamda belirtildiği şekilde davanın reddine karar verilmiştir.
Hükmün, davacı avukatı tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
Davanın yasal dayanağı 506 sayılı Yasanın 79/10. maddesi ve 5510 sayılı Kanunun 86. maddesi olup anayasal haklar arasında yer alan sosyal güvenliğin yaşama geçirilmesindeki etkisi gözetildiğinde, sigortalı konumunda geçen çalışma sürelerinin saptanmasına ilişkin bu tür davalar, kamu düzeni ile ilgili olduğundan, özel bir duyarlılıkla ve özenle yürütülmeleri zorunludur. Hak kayıplarının ve gerçeğe aykırı sigortalılık süresi edinme durumlarının önlenmesi, temel insan haklarından olan sosyal güvenlik hakkının korunabilmesi için, tarafların gösterdiği kanıtlarla yetinilmeyip, gerek görüldüğünde, kendiliğinden araştırma yapılarak delil toplanabileceği açıktır.
Somut olayda davacının, 1990 yılı yaz aylarından itibaren 24.06.2010 tarihine kadar önce davalı işverenin ev hizmetlerinde, sonra işyerinde ve talep sonundan geriye doğru bir yıldır da davalının yazlık evinde sürekli ve kesintisiz olarak çalıştığının tespitini istediği davada; mahkemece davanın reddine karar verilmiş ise de, yapılan değerlendirme ve inceleme hüküm kurmaya elverişli ve yeterli değildir.
Mahkemece yapılacak iş; kendiliğinden araştırma ilkesi uyarınca, davacı tarafın gösterdiği delillerle yetinilmeyip, davacının çalışmasının gerçekliği, işin kapsam ve niteliğiyle süresinin belirlenebilmesi amacıyla öncelikle; dava dilekçesi ve aşamalardaki iddiaları itibariyle, davacının istemi hususunda tereddüt oluştuğundan, davacı duruşmaya çağırılıp dava konusu, talebi açıklattırılmalı, hangi süreler itibariyle, davalı işverenin hangi sayılı yerdeki işyerinde veyahut konutunda hizmette bulunduğu sorulmalı, talep olunan çalışmalar arasında fasıla bulunup bulunmadığı
belirlenmeli, ardından işverenlik sıfatı tespit edilmeli, zira ibraz edilen belge ve bilgilerden davacının çalıştığını iddia ettiği işyerinin davalının ortağı bulunduğu tüzel kişi şirket olduğu görülmekle ,gerçek işveren yada işverenler belirlendikten sonra HMK. 124. maddesi gereği husumet yöneltmesi için davacıya mehil verilmeli; usulüne uygun şekilde katılım sağlandıktan sonra tüzel kişi işverenin de gösterecekleri bütün deliller toplandıktan sonra, yapılacak değerlendirme sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde karar verilmiş olması, usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
Mahkemece, bu maddi ve hukuki olgular göz ardı edilerek eksik araştırma ve inceleme sonucu yazılı şekilde hüküm kurulması, usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
O hâlde, sair hususlar incelenmeksizin, davacı vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davacıya iadesine, 12.04.2016 gününde oybirliğiyle karar verildi.