Danıştay 10. Daire 2018/1315 Esas 2020/6838 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONUNCU DAİRE
Esas No : 2018/1315
Karar No : 2020/6838

KARARIN DÜZELTİLMESİNİ
İSTEYEN (DAVACI) : ...
VEKİLİ : Av. ...

KARŞI TARAF (DAVACI) : … Genel Müdürlüğü
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN_KONUSU : .... İdare Mahkemesinin ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararının bozulmasına dair Danıştay Onuncu Dairesinin 04/07/2017 tarih ve E:2016/3510, K:2017/3472 sayılı kararının; 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen 3622 sayılı Kanun ile değişik 54. maddesi uyarınca düzeltilmesi istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Gürcistan uyruklu olan davacının, Türkiye'de kalış amacını haklı nedenlere dayandırmadığından bahisle, aile ikamet izni başvurusunun uygun görülmemesine ve sınır dışı edilecek yabancılar kapsamına alınmasına ilişkin ... tarih ve ... sayılı Göç İdaresi Genel Müdürlüğünün işleminin iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: .... İdare Mahkemesinin ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararıyla; davacı hakkındaki tutulan 08/10/2012 tarihli tutanakta beyanlarına yer verilen komşuların imzalarının bulunmadığı, tutanağın davacının eşinin askerde olduğunu iddia ettiği dönemde tutulmasına rağmen bu hususun araştırılmadığı, davacı veya eşi ile görüşme yapılmadığı, şüpheden uzak bir kanaate ulaşacak ölçüde araştırma yapılmadığı, 30/11/2012 tarihli tutanakta ise davacının evlilik durumunun tam olarak tespit edilemediğinin kayıt altına alındığı, çevreden yeterli araştırma soruşturma yapılmadan, başka delillere müracaat edilmeksizin kanaate dayalı olarak ve hukuka aykırı bir şekilde davacının formalite evlilik yaptığı sonucuna ulaşıldığı, dava konusu işleme gerekçe gösterilen bir diğer husus olan davacının eşinin 4 ayrı suç kaydına rastlandığı konusunda ise "ikamet izni talep eden kişinin eşinin suç kaydı olmaması" gibi bir şartın yasanın hiçbir hükmünde yer almadığı, Türk vatandaşı eşin suç kaydı olmasının aile ikamet izni verilmesine engel bir hal teşkil etmediği, davacının değişik tarihlerde, değişik otellerde, değişik erkek şahıslarla 17 kez kaldığı kaydına rastlanıldığı yönündeki iddiaya ilişkin olarak; hiçbir bilgi belge bulunmadığı, davacının hangi tarihte hangi otelde hangi şahısla kaldığının ortaya konulmadığı, ispat edilemeyen bir hususun davacının fuhuş yaptığına yönelik kanıt olamayacağı, davacının para karşılığı anlaştığı erkek şahıslarla yakalandığı yönünde de dosyada herhangi bir bilgi belge bulunmadığı, davacının Hepatit C hastalığını taşıdığı yönündeki iddiaya ilişkin olarak ise her ne kadar dosyaya ... tarihli bir rapor fotokopisi sunulmuş olsa da tam teşekküllü bir hastaneden davacının kamu sağlığını tehlikeye sokacak bir hastalığı olup olmadığı hususunun tespit edilmesi ve Bulaşıcı Hastalıklar Sürveyans ve Kontrol Esasları Yönetmeliği'nin EK–III Bildirime Esas Bulaşıcı Hastalıkların Standart Vaka Tanımları başlıklı bölümünün Viral Hepatitler [akut] bölümünde Hepatit C tanısı için: "Anti-HCV pozitifliği ve tamamlayıcı testlerle (RIBA, HCV-PCR) doğrulama" gerektiği hususları göz önüne alındığında, davacı hakkında işlem tesis edilirken yukarıda anılan hususlara riayet edilmediği, yeterli inceleme araştırma yapılmadığı, çocuğun üstün yararının değerlendirilmediği, bunun ötesinde aile ikamet izni alınması için mevzuatta belirtilen şartlara uymayan bir durumunun idarece belgelenemediği, idarece hukuken geçerli bir sebep ortaya konularak tesis edilmiş bir işlem olmaksızın aile ikamet izni başvurusunun uygun görülmemesi ve sınır dışı edilecek yabancılar kapsamına alınması yönünde tesis edilen dava konusu işlemde hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçeleriyle dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.
Daire kararının özeti: Davalının temyiz başvurusu üzerine Danıştay Onuncu Dairesince, 6458 sayılı Kanun'un uyarınca, Türkiye içinden yapılan ikamet izni talebinin reddine ancak Valiliklerin karar verebileceği, bu kapsamda davalı ... Genel Müdürlüğü'nün herhangi bir yetkisinin bulunmadığı, buna göre, davacı tarafından Türkiye içinde yapılan ikamet izni başvurusu hakkında ilgili Valilikçe bir karar verilmesi gerekirken, bu konuda yetkisinin bulunmadığı görülen davalı idarece tesis edilen işlemin yetki unsuru açısından hukuka aykırı bulunduğu gerekçesiyle kararın bozulmasına karar verilmiştir.

KARAR DÜZELTME
TALEP EDENİN_İDDİALARI : Davacı tarafından, hakkında tesis edilen işlemin hangi makamca tesis edildiğinin önemli olmadığı, dava konusu işlem nedeniyle aile birliğinin zarar gördüğü ileri sürülerek Danıştay Onuncu Dairesince verilen kararın düzeltilmesi istenilmektedir.

KARŞI_TARAFIN_SAVUNMASI : Düzeltilmesi istenen kararın usul ve yasaya uygun olduğu, ileri sürülen nedenlerin 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 54. maddesine uymadığı, bu nedenle istemin reddi gerektiği savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ : …
DÜŞÜNCESİ :Davacının karar düzeltme istemi kabul edilerek ve Dairemizce verilen bozma kararı kaldırılarak, İdare Mahkemesi kararının gerekçesi değiştirilerek onanmasına karar verilmesi gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onuncu Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
Kararın düzeltilmesi dilekçesinde ileri sürülen nedenler, 2577 sayılı Kanun'un Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen 3622 sayılı Kanun ile değişik 54. maddesi hükmüne uygun bulunduğundan, karar düzeltme isteminin kabulü ile Danıştay Onuncu Dairesinin 04/07/2017 tarih ve E:2016/3510, K:2017/3472 sayılı kararı kaldırılarak uyuşmazlık yeniden incelendi:

İNCELEME VE GEREKÇE :

MADDİ OLAY :
Dava; Gürcistan uyruklu olan davacının, Türkiye'de kalış amacını haklı nedenlere dayandırmadığından bahisle, aile ikamet izni başvurusunun uygun görülmemesine ve sınır dışı edilecek yabancılar kapsamına alınmasına ilişkin ... tarih ve ... sayılı Göç İdaresi Genel Müdürlüğünün işleminin iptali istemiyle açılmıştır.

İLGİLİ MEVZUAT:
6458 sayılı Yabancılar Ve Uluslararası Koruma Kanunu'nun "Türkiye içinden yapılan ikamet izni talebinin reddi, iptali veya uzatılmaması" başlıklı 25. maddesinin 1. fıkrasında, Türkiye içinden yapılan ikamet izni talebinin reddi, ikamet izninin uzatılmaması veya iptali ile bu işlemlerin tebliği valiliklerce yapılır. Bu işlemler sırasında, yabancının Türkiye’deki aile bağları, ikamet süresi, menşe ülkedeki durumu ve çocuğun yüksek yararı gibi hususlar göz önünde bulundurulur ve ikamet iznine ilişkin karar ertelenebilir." hükmüne yer verilmiştir.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Dava dosyasının incelenmesinden, Gürcistan uyruklu davacının, Türk Vatandaşı Mesut Kücen ile 17/04/2012 tarihinde evlendiği ve bu evlilikten bir çocuğu olduğu; Türk vatandaşı ile evli olduğu gerekçesiyle aile ikamet izni başvurusu neticesinde, davalı Göç İdaresi Genel Müdürlüğünce tesis edilen ... tarih ve ...sayılı işlemle, davacının 6458 sayılı Kanun'un 5, 7, 15, 34 ve 35. maddeleri uyarınca davacının, Türkiye'ye giriş ve Türkiye'den çıkışları sınır kapılarından geçerli pasaport veya pasaport yerine geçen belgelerle yapılmadığı Türkiye'de kalış amacını haklı nedenlere dayandıramadığı, kamu düzeni ve kamu sağlığı açısından sakıncalı olabileceği değerlendirildiği gerekçeleriyle ikamet izni başvurusunun uygun görülmediği ve aynı Kanunun 54. maddesi kapsamında sınırdışı edilecek yabancılar kapsamına alınması yönünde karar alınması üzerine bakılmakta olan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.
Dava konusu işlemde, davacının ikamet izni başvurusu hakkında "...başvurusu uygun görülmemiştir..." şeklindeki ibareye yer verildiği görüldüğünden, söz konusu işlemin kesin ve icrai nitelikte olduğu anlaşılmıştır.
6458 sayılı Kanun'un yukarıda anılan hükmü uyarınca, Türkiye içinden yapılan ikamet izni talebinin reddine ancak Valiliklerin karar verebileceği, bu kapsamda davalı ...Genel Müdürlüğü'nün herhangi bir yetkisinin bulunmadığı açıktır.
Buna göre, davacı tarafından Türkiye içinde yapılan ikamet izni başvurusu hakkında ilgili Valilikçe bir karar verilmesi gerekirken, bu konuda yetkisinin bulunmadığı görülen davalı idarece tesis edilen işlemde yetki unsuru açısından hukuka uygunluk bulunmadığından, dava konusu işlemin iptali yolunda verilen mahkeme kararında sonucu itibarıyla hukuka aykırılık görülmemiştir.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davalı idarenin temyiz isteminin reddine,
2. Dava konusu işlemin iptaline ilişkin .... İdare Mahkemesinin ... tarih ve E:..., K:... sayılı temyize konu kararının yukarıda belirtilen gerekçeyle ONANMASINA, 23/12/2020 tarihinde oybirliğiyle kesin olarak karar verildi.