MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi

Taraflar arasındaki genel kurul kararının iptali ve menfi tespit davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı birleşen 2005/199 Esas sayılı davada ... ve ... yönünden davanın açılmamış sayılmasına, asıl ve diğer yönünden davanın kısmen kabulüne davanın yönelik verilen hükmün asıl ve birleşen davada davalı S.S. ...Sanayi Sitesi Yapı Kooperatifi vekilince duruşmalı olarak temyiz edilmesi üzerine ilgililere çağrı kağıdı gönderilmişti. Belli günde asıl ve birleşen dosyada davalı kooperatif vekili Avukat ... ile davacılardan ..., ..., ..., ... ve ... vekili Avukat ... gelmiş, başka gelen olmadığından onların yokluğunda duruşmaya başlanarak hazır bulunanların sözlü açıklamaları dinlenildikten ve temyiz dilekçesinin süresinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
- KARAR -
Asıl ve birleşen davalarda davacılar vekili, müvekkillerinin ortağı olduğu davalı kooperatifin 05.06.2005 tarihinde yapılan genel kurulunda alınan tüm kararların kanuna, ana sözleşmeye ve iyi niyet kurrallarına aykırı olduğunu, yönetim kurulunun vekalet ilişkisine müdahale ederek ortakların temsilen oy kullanmalarının engellendiğini, gündemin 3. maddesi ile gündemde olmayan ve usulüne uygun şekilde gündeme alınmayan önerge ile kooperatifin önceki yönetim aleyhine açtığı davadan feragat edildiğini, gündemde olmadığı halde ve nisaba uyulmadan gündemin 5. maddesi ile bazı peşin ödemeli ortakların şahsi sorumlulukları ağırlaştırılarak ek ödeme yükümlülüğünün getirildiğini, yönetim ve denetim kurulunun ibrasına, bütçenin kabulüne, aidat alınmasına ilişkin kararların da usulsüz olduğunu ileri sürerek, anılan genel kurulda alınan tüm kararların iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Asıl ve birleşen davalarda davalı kooperatif vekili, davanın reddini istemiştir.
Mahkemece davacılar ... ile ... tarafından mükerrer olarak açılan birleşen 2005/199 E. Sayılı davanın açılmamış sayılmasına, diğer asıl ve birleşen davalardaki tüm davacıların davasının kısmen kabulü ile 05.06.2005 tarihli genel kurul gündeminin 3, 4 ve 5. maddelerinin iptaline dair verilen karar, asıl ve birleşen davalarda davalı kooperatif vekilinin temyizi üzerine "iptali istenen genel kurulun 3. maddesinin genel kurula katılan ortaklarca oy birliği ile alındığından, toplantıya katılmayan davacılardan ... dışındaki davacıların bu maddenin iptalini istemelerinin mümkün olmadığı o halde oylamaya katılmaması gereken kişilerin katılarak oy kullanmasının alınan kararın
nisabına etkisi bulunup bulunmadığı üzerinde durulması, 28 ortağın kooperatife 90.000 TL ödeme yapmasına yönelik ayrıca 5. maddesinde alınan kararın 381 ada 1 parseldeki ortakların kazanılmış haklarını ihlal ettiğinin kabulüne olanak bulunmadığı, genel kurulca alınan karar uyarınca, 75"er m² olarak inşa edilmesi gereken dükkanlar daha büyük inşa edilmiş ise, bu yerlere sahip olan ortakların diğer ortaklar ve kooperatif aleyhine nedensiz şekilde zenginleştikleri kabul edilmeleri gerekeceğinden bu hususun tespiti açısından "keşif yapılması gerektiği" gerekçesiyle Dairemizce bozulmakla, mahkemece direnme kararı verilerek, tüm dosya kapsamına göre, toplantıya katılmayan davacı ... dışındaki tüm davacıların muhalefet şerhlerinin tutanağa işlenmediği, bununla birlikte toplantıya katılımlarının engellediği gerekçe gösterilerek alınan kararlara muhalefet ettiklerine dair bakanlık komiseri ve divan heyetinin imzasını taşıyan muhalefetlerinin bulunduğunun anlaşıldığı, toplantı tutanağını tutmak, komiserin denetiminde divan heyetinin sorumluluğunda olduğundan, bunların muhalefet şerhlerinin toplantı tutanağının altına geçirilmemesinin olumsuz sonucunu ortağın taşımayacağı bu durumda anılan ortakların da dava açma haklarının bulunduğunun kabulünün gerekeceği, gündemin 3. maddesinin oy birliğiyle, 4. maddesinin 49 olumsuz oya karşılık 410 olumlu oyla, 5. maddesinin ise 42 olumsuz oya karşılık 419 olumlu oyla alındığı, dosyaya sunulan hazirun cetvelinden davalı kooperatifin 1079 ortağının bulunduğunun anlaşıldığı, bu durumda vekaleten katılmasına izin verilmeyen ortak sayısının 56 olduğu, gündemin 4. maddesinin ana sözleşmenin tadili ile ilgili olduğu, ana sözleşmenin tadilinin, mevcut oyların 2/3 çoğunluğu ile mümkün olacağı, toplantı mevcudunun 580 olup, 2/3 çoğunluk için 387 olunlu oyun gerektiği, toplantıya kabul edilmeyen 56 vekaletin toplantıya alınmış olmasında ise mevcudun 636 olup, 2/3 çoğunluk için ise 424 olumlu oy olması gerektiği, bu halde toplantıya kabul edilmeyen ortakların oylarının kararı etkileyici nitelikte bulunduğu, gündemin 5. maddesinin ise kooperatif adına gayrimenkul alımına ilişkin olduğu buna göre kooperatifin bir gayrımenkul alımında izlenecek yolun ve alınacak gayrimenkulun azami fiyatının belirlenmesinin genel kurulun terk edemeyeceği yetkilerinden olduğu, alınan kararda azami fiyat belirlenmeden gayrimenkul alımından yönetim kurulunun ihtiyatına bırakılmasının mümkün olmayacağı, yine aynı maddede 28 adet dükkan sahibinde elde ettikleri rant kadar 90.000 TL. kooperatife ödeme yapmalarına karar verilmekle, alınan kararda 381 ada 1 parsel sayılı taşınmazda yer aldığı belirtilen 28 adet ortağın kooperatif aleyhine 90.000 TL. rant elde ettikleri kabul edilmiş, bu ortakların kimler olduğu ismen belirtilmemiş ayrıca bu ortakların müktesep hakları göz ardı edilip, hesaplama şeklinin dayanağı belirtilmediğinden anılı kararın kanun, ana sözleşme ve iyi niyet kurallarına aykırı olduğu, gündemin 3. maddesi ile alınan kararın, Kooperatifler Kanunu"nun 46. maddesinde belirtilen istisnalar arasında yer almadığı, dolayısıyla 46. maddesine aykırı olduğu ve genel kurulun diğer gündem maddelerinin iptalini gerektirecek durum tespit edilemediği gerekçesiyle birleşen 2005/199 Esas sayılı davada davacılar ... ile ..."ın açmış oldukları davanın süresindeki derdestlik itirazı sebebiyle açılmamış sayılmasına, diğer asıl ve birleşen davalardaki tüm davacıların davasının kısmen kabulü ile 05.06.2005 tarihli genel kurul gündeminin 3, 4 ve 5. maddelerinin iptaline karar verilmiştir.
Kararı asıl ve birleşen davada davalı kooperatif vekili temyiz etmiştir.
Mahkemece, Dairemizin bozma kararına karşı direnme kararı verilmesine rağmen Yargıtay Hukuk Genel Kurulu"nun 20.04.2016 tarihli ve 2014/23-263 Esas, 2016/535 K. Sayılı kararı ile mahkeme kararının yeni bir hüküm olduğu sonucuna varılarak, temyiz incelemesi yapılmak üzere dosya dairemize gönderilmekle duruşma sonunda yapılan incelemede Dairemizin 10.07.2012 tarihli ve 2012/3104 Esas, 4767 K. Sayılı karar gereklerinin yerine getirilmeksizin yeniden hüküm kurulduğu anlaşılmakla,
1- Dava, genel kurul kararının iptali istemine ilişkindir. Mahkemece, genel kurulun 3. maddesinin, ... 6. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2002/987 Esas sayılı dosyasındaki davadan feragate ilişkin kısmının, toplantıya katılmaması gereken kişilerin katılması nedeniyle iptaline karar verilmiş ise de, varılan sonuç dosya kapsamına uygun değildir. 1163
sayılı Kooperatifler Kanunu’nun 50/2. maddesi hükmü uyarınca, ortaklardan hiçbiri kendisi veya karı ve kocası yahut usul ve füru ile kooperatif arasındaki şahsi işe veya davaya dair olan görüşmelere katılamaz ve oy kullanamaz. Diğer yandan, toplantıya katılan ortakların genel kurul kararının iptalini isteyebilmeleri için alınan karara muhalif kalarak muhalefetlerini toplantı tutanağına yazdırmaları gerekir. İptali istenen karar genel kurula katılan ortaklarca oy birliği ile alındığından davacılardan ... dışındaki davacıların bu maddenin iptalini istemeleri mümkün değildir. O halde oylamaya katılmaması gereken kişilerin katılarak oy kullanmasının alınan kararın nisabına etkisi bulunup bulunmadığı üzerinde durularak ve her bir davacının istemi ayrı ayrı değerlendirilerek bir karar verilmesi gerekirken eksik incelemeye dayalı olarak 3. maddenin anılan kısmının iptaline karar verilmesi doğru değildir.
2- İptaline karar verilen genel kurulun 5. maddesinde, “..381 ada 1 parsel sayılı parselde yer alan küçük çarşı grubunu teşkil eden 28 adet dükkan sahibi ortaklarımızın kooperatif ortakları aleyhine elde ettikleri rant kadar 90.000,00 TL. kooperatife ödeme yapmalarına karar verilmesine … “ karar verilmiştir. Mahkemece, anılan karar, bu durumdaki ortakların kimler olduğunun belirtilmemesi, kazanılmış haklara zarar verilmesi ve hesaplamanın dayanağının belirtilmemesi gerekçesiyle iptal edilmiştir. Davalı vekili, anılan parselde dükkan sahibi olan ortakların ortaklığa alınmasına ilişkin 14.08.1994 tarihli genel kurulda dükkanların 75 er m² olarak inşa edileceğinin belirtilmesine karşılık, fiilen 125 er m² dükkan yapıldığını savunmuştur. Genel kurul kooperatifin en yetkili organı olup hakkaniyetin gerektirdiği ölçüde gerekli kararları alabileceği gibi önceden alınan ve uygulanan kararları değişen koşullara göre kazanılmış haklara zarar vermemek koşuluyla değiştirebilir. Somut olayda alınan kararda, 381 ada 1 parseldeki ortakların kazanılmış haklarının ihlal edildiğini kabule olanak bulunmamaktadır. Genel kurulunca alınan karar uyarınca 75 er m² olarak inşa edilmesi gereken dükkanlar daha büyük olarak inşa edilmiş ise, bu yerlere sahip olan ortakların diğer ortaklar ve kooperatif aleyhine nedensiz şekilde zenginleştikleri kabul edilmelidir. O halde mahkemece, gerekirse konusunda uzman bilirkişi veya bilirkişi kurulu aracılığıyla mahallinde keşif yapılmak suretiyle dükkanların genel kurul kararında belirlenenden daha büyük yapılıp yapılmadığı ve bu parselde dükkan sahibi olan kişilerin kooperatif aleyhine zenginleşip zenginleşmedikleri üzerinde durularak bir karar verilmesi gerekirken eksik incelemeye dayalı olarak yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) ve (2) numaralı bentlerde açıklanan nedenlerle asıl ve birleşen davalarda davalı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün anılan davalı yararına BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde temyiz edene iadesine, Yargıtay duruşmasında vekille temsil olunan asıl-birleşen davada davalı kooperatif yararına takdir olunan 2.037,00 TL. duruşma vekalet ücretinin davacılar ..., ..., ..., ..., ..."tan alınarak, asıl-birleşen davada davalı kooperatife verilmesine, kararın tebliğinden itibaren 15 gün içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 14.05.2019 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.