Kararı Veren
Yargıtay Dairesi : 13. Ceza Dairesi
Mahkemesi :Asliye Ceza
Sayısı : 600-398

Nitelikli hırsızlık, iş yeri dokunulmazlığının ihlâli ve mala zarar verme suçlarından sanıklar ... ve ..."ın beraatlerine ilişkin Sinop 2. Asliye Ceza Mahkemesince verilen 10.07.2015 tarihli ve 133-373 sayılı hükümlerin, katılan ... Telekomünikasyon A.Ş. vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine dosyayı inceleyen Yargıtay 13. Ceza Dairesince 02.11.2016 tarih ve 17558-14720 sayı ile;
"Türk Telekomünikasyon A.Ş."nin taşeron firmasında çalışan sanıklar ... ve ..."ın, diğer sanık ..."in Ordu Köyü Küçük Sanayi Sitesi karşısında bulunan hurdacı dükkânına belli aralıklarla Türk Telekom"a ait bakır kablo getirdikleri, 28.02.2015 günü sanık ..."in iş yerinde kablo yakılmakta olduğunun kolluk görevlilerine bildirilmesi üzerine, sanık ..."in hurdacı dükkânında yapılan aramada, Türk Telekom"a ait 16.720 kg ve YEDAŞ"a ait 3.510 kg bakır kabloların ele geçirildiği, sanık ..."in iş yerinde bulunan kamera görüntüleri ile Şubat ayının 3"ü, 20"si ve 26"sı tarihlerinde plakası tespit edilemeyen kamyon ile sanıklardan ..."ın, sanık ..."in iş yerine kablo getirdiğinin tespit edildiği, yine Türk Telekom yetkilisi ..."ın, sanıkların taşeron firmada çalıştıklarını, sanıkların olay gününe kadar tutanakla alıp tutanakla verdikleri kablolar arasında bir eksiklik olmadığını beyan ettiği, sanıklar ... ve ..."ın eylemlerinin hırsızlık suçunu oluşturduğunun anlaşılması karşısında; sanıkların atılı suçtan mahkûmiyetleri yerine yerinde olmayan gerekçe ile yazılı şekilde beraatlerine karar verilmesi," isabetsizliğinden bozulmasına karar verilmiştir.
Yerel Mahkeme ise 07.12.2017 tarih ve 600-398 sayı ile önceki hükümlerinde direnerek nitelikli hırsızlık, iş yeri dokunulmazlığının ihlâli ve mala zarar verme suçlarından sanıkların beraatlerine karar vermiştir.
Bu hükümlerin de katılan ... Telekomünikasyon A.Ş. vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının 19.02.2018 tarihli ve 10680 sayılı “bozma” istekli tebliğnamesi ile dosyanın gönderildiği Yargıtay 13. Ceza Dairesince 16.05.2018 tarih ve 2395-7465 sayı ile; 6763 sayılı Kanun ile değişik CMK"nın 307. maddesi uyarınca yapılan inceleme sonucunda direnme kararı yerinde görülmediğinden, Yargıtay Birinci Başkanlığına gönderilen dosya, Ceza Genel Kurulunca değerlendirilmiş ve açıklanan gerekçelerle karara bağlanmıştır.
TÜRK MİLLETİ ADINA
CEZA GENEL KURULU KARARI
İnceleme dışı sanık ... hakkında nitelikli hırsızlık, iş yeri dokunulmazlığının ihlâli ve mala zarar verme suçlarından kurulan beraat hükümleri Özel Dairece onanmak suretiyle kesinleşmiş olup direnmenin ve temyizin kapsamına göre inceleme sanıklar ... ve ... hakkında kurulan hükümlerle sınırlı olarak yapılmıştır.
Özel Daire ile Yerel Mahkeme arasında oluşan ve Ceza Genel Kurulunca çözümlenmesi gereken uyuşmazlık; sanıklara atılı nitelikli hırsızlık, iş yeri dokunulmazlığının ihlâli ve mala zarar verme suçlarının sabit olup olmadığının belirlenmesine ilişkin ise de, Yargıtay İç Yönetmeliğinin 27. maddesi uyarınca öncelikle, sanıkların nitelikli hırsızlık suçu bakımından istinabe suretiyle sorgularının yapılıp yapılamayacağının değerlendirilmesi gerekmektedir.
İncelenen dosya kapsamından;
Sanıklar ... ve ... hakkında 31.01.2015 tarihinde gerçekleştirildiği iddia edilen eylemlerle ilgili olarak Sinop Cumhuriyet Başsavcılığının 19.03.2015 tarihli ve 260-239 sayılı iddianamesi ile nitelikli hırsızlık ve mala zarar verme; 28.02.2015 tarihinde gerçekleştirildiği iddia edilen eylemler bakımından ise 19.03.2015 tarihli ve 201-185 sayılı iddianame ile nitelikli hırsızlık, iş yeri dokunulmazlığının ihlâli ve mala zarar verme suçlarından cezalandırılmaları istemiyle kamu davası açıldığı, birleştirilerek devam olunan kamu davalarında yapılan yargılama sonucunda, atılı suçlardan sanıkların beraatlerine karar verildiği, hükümlerin katılan vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine dosyayı inceleyen Özel Dairece sanıkların atılı suçlardan mahkûmiyetlerine karar verilmesi gerektiğinden bahisle hükümlerin bozulmasına karar verildiği, bozma sonrası yapılan yargılama sırasında sanıkların savunmalarının Diyarbakır 5. Asliye Ceza Mahkemesince istinabe yoluyla alındığı, Yerel Mahkemece bozma ilamına direnilerek önceki hükümlerde olduğu gibi sanıkların atılı suçlardan beraatlerine karar verildiği,
Suç tarihinde yürürlükte olan 5237 sayılı TCK’nın 142/2-h maddesinde düzenlenen nitelikli hırsızlık suçu bakımından 5 yıldan 10 yıla kadar hapis cezası öngörüldüğü,
Anlaşılmaktadır.
5271 sayılı CMK"nın 196. maddesinin birinci fıkrasında; "Mahkemece sorgusu yapılmış olan sanık veya bu hususta sanık tarafından yetkili kılındığı hâllerde müdafi isterse, mahkeme sanığı duruşmada hazır bulunmaktan bağışık tutabilir.",
Aynı maddenin ikinci fıkrasının ilk cümlesinde de; "Sanık, alt sınırı beş yıl ve daha fazla hapis cezasını gerektiren suçlar hariç olmak üzere istinabe suretiyle sorguya çekilebilir." hükümlerine yer verilmiştir.
Anılan maddenin birinci fıkrasında, mahkemece sorgusu yapılmış olmak koşuluyla sanığın, kendisi veya bu hususta yetki verdiği hâllerde müdafinin istemi ile duruşmada hazır bulunmaktan vareste tutulabileceği, ikinci fıkrasında ise; alt sınırı beş yıl ve daha fazla hapis cezasını gerektiren suçtan yargılanan sanığın sorgusunun mutlaka esas mahkemesince yapılması gerektiği vurgulanmıştır.
Bu düzenlemeye göre, alt sınırı beş yıldan az hapis cezasını gerektiren bir suçtan yargılanan sanığa, sorgusundan önce ifadesini esas mahkemesi huzurunda vermek isteyip istemediği sorulacak ve talimat mahkemesi önünde savunma yapmayı kabul etmesi hâlinde istinabe suretiyle sorguya çekilebilecektir. Alt sınırı beş yıl ve daha fazla hapis cezasını gerektiren suçlarda ise; sanığın sorgusunun mutlaka yargılamayı yapan mahkemesince gerçekleştirilmesi zorunlu kılınmıştır.
Sorgusundan önce sanığa, ifadesini yargılamayı yapan mahkeme huzurunda vermek isteyip istemediğinin sorulmaması veya sorulması üzerine duruşmadan bağışık tutulmak istemediğini belirtmesi ya da yargılamaya konu suçun cezasının alt sınırının beş yıl ve daha fazla hapis cezasını gerektirmesine karşın, istinabe yoluyla alınan ifadesiyle yetinilmesi savunma hakkının kısıtlanması sonucunu doğuracağından, mutlak bir bozma nedenidir.
Tarafı bulunduğumuz ve onaylamakla iç hukuk mevzuatına dâhil ettiğimiz Avrupa İnsan Hakları ve Temel Özgürlüklerin Korunmasına İlişkin Sözleşmenin "Adil Yargılanma Hakkı" başlıklı altıncı maddesinin üçüncü fıkrasının (c) bendinde de, sanığın en azından kendi kendisini savunma hakkı bulunduğu belirtilmekle, mahkeme huzurunda doğrudan savunma yapabilmesi için duruşmada hazır bulunma hakkının varlığı zımnen kabul edilmiştir. Sanığın duruşmada hazır bulunabilmesi, bir yükümlülük olmakla birlikte, öncelikle kendisi açısından bir hak olup adil yargılanma hakkının temel unsurlarından birini oluşturmaktadır.
Bu açıklamalar ışığında ön sorun değerlendirildiğinde;
Suç tarihinde yürürlükte bulunan 5237 sayılı TCK"nın 142. maddesinin ikinci fıkrasının (h) bendinde; “Hırsızlık suçunun, herkesin girebileceği bir yerde bırakılmakla birlikte kilitlenmek suretiyle ya da bina veya eklentileri içinde muhafaza altına alınmış olan eşya hakkında işlenmesi durumunda, beş yıldan on yıla kadar hapis cezasına hükmolunacağı” öngörülmüş olup alt sınırı beş yıl hapis cezasını gerektiren nitelikli hırsızlık suçundan hakkında kamu davası açılmış bulunan sanıkların sorgularının, Sinop 2. Asliye Ceza Mahkemesince bizzat yapılmayarak istinabe yoluyla alınmasının, 5271 sayılı CMK"nın alt sınırı beş yıl ve daha fazla hapis cezasını gerektiren suçlardan dolayı sanığın sorgusunun mutlaka yargılamayı yapan mahkemece yapılması zorunluluğunu düzenleyen emredici nitelikteki 196. maddenin ikinci fıkrasına aykırı olduğu kabul edilmelidir.
Bu itibarla, Yerel Mahkemenin nitelikli hırsızlık, iş yeri dokunulmazlığının ihlâli ve mala zarar verme suçlarından verilen direnme kararına konu hükümlerinin, alt sınırı beş yıl hapis cezasını gerektiren nitelikli hırsızlık suçundan yargılanan sanıkların sorgularının istinabe yoluyla yapılamayacağının gözetilmemesi isabetsizliğinden tüm suçlar bakımından ve sair yönleri incelenmeksizin bozulmasına karar verilmelidir.
SONUÇ:
Açıklanan nedenlerle;
1- Sinop 2. Asliye Ceza Mahkemesinin 07.12.2017 tarihli ve 600-398 sayılı nitelikli hırsızlık, iş yeri dokunulmazlığının ihlâli ve mala zarar verme suçlarından verilen direnme kararına konu hükümlerinin, alt sınırı beş yıl hapis cezasını gerektiren nitelikli hırsızlık suçundan yargılanan sanıkların sorgularının istinabe yoluyla yapılamayacağının gözetilmemesi isabetsizliğinden tüm suçlar bakımından ve sair yönleri incelenmeksizin BOZULMASINA,
2- Dosyanın, mahalline gönderilmek üzere Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığına TEVDİ EDİLMESİNE, 02.04.2019 tarihinde yapılan müzakerede oy birliğiyle karar verildi.