5. Hukuk Dairesi 2021/1519 E. , 2021/4821 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasında düzenlenen devre mülk sözleşmesinin iptali ve ödenen bedelin iadesi istemine ilişkin olarak açılan davada İstanbul 12. Tüketici ve Yalova 3. Asliye Hukuk Mahkemelerince (Tüketici Mahkemesi sıfatıyla ) ayrı ayrı yetkisizlik kararı verilmesi nedeni ile dosyada son karar bölge adliye mahkemelerinin faaliyete geçmesinden sonra verilmiş ise de iki farklı bölge adliye mahkemesinin yargı çevresinde kalan mahkemelerce karşılıklı olarak yetkisizlik kararı verilmiş olması ve 5235 sayılı Kanunun 36/3. maddesi gereğince bölge adliye mahkemeleri hukuk dairelerinin görevinin yargı çevresi içerisinde bulunan adlî yargı ilk derece hukuk mahkemeleri arasındaki yetki ve görev uyuşmazlıklarını çözmek olduğundan yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü:
- K A R A R -
Dava, taraflar arasında düzenlenen devre mülk sözleşmesinin iptali ve ödenen bedelin iadesi istemine ilişkindir.
İstanbul 12. Tüketici Mahkemesince, davanın kabulüne karar verilmiş, hükmün davalı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 3. Hukuk Dairesi 16.10.2019 tarih, 2917/ 1758 Esas, 2019/1611 Karar sayılı ilamı ile mahkemenin vermiş olduğu gerekçeli karar içeriğinde tapunun devredilmediği yönünde tespit olmakla beraber kurulan hükümde sözleşmenin feshi ve davacı adına devredilen tapunun eski hale iadesi yönünde karar verilmesi, dosyaya sunulan tapu kaydında davacı adına tapunun devredilmiş olması nazara alındığında mahkemece taşınmazın aynına yönelik bir hüküm kurulduğundan HMK"daki kesin yetki kurallarının uygulanması ve taşınmazın bulunduğu yer mahkemesinin yetkili olduğu kabul edilmiştir. Bu nedenle taşınmazın davacı adına devredilmiş olduğu da nazara alındığında kurulacak hüküm taşınmazın aynına yönelik hükümleri de içereceğinden ilk derece mahkemesince öncelikle işin esasına girilmeden kesin yetki kuralını gözetmesi gerekir. Bu nedenle de davalı tarafın istinaf sebepleri incelenmeksizin mutlak yetkiye yönelik hükümler göz önünde bulundurulduğunda ilk derece mahkemesi kararının yerinde olmadığı gerekçesiyle İstanbul 12. Tüketici Mahkemesinin 2017/390 Esas 2019/176 Karar sayılı kararının kaldırılmasına, dosyanın, gerekçede belirtilen hususlar çerçevesinde yeniden yargılama yapılmak üzere ilk derece mahkemesine iadesine karar verilmiştir.
İstanbul 12. Tüketici Mahkemesince, uyuşmazlık konusu yapılan sadece sözleşmenin feshi olmadığı, tapunun davacı adına kayıtlı olması nedeniyle tapu iptal ve tescil talebini de içerdiği dolayısıyla HMK"nun 12. maddesi gereğince tapu iptali ve tescil talebi yönünden gayrimenkulün aynından kaynaklanan dava yönünden taşınmazın bulunduğu yer mahkemesi olan Yalova Asliye Hukuk Mahkemesinin yetkili olduğu gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.
Yalova 3. Asliye Hukuk (Tüketici Mahkemesi sıfatıyla ) Mahkemesince, davalı taraflarca süresinde ve usulüne uygun şekilde yapılmış bir yetkisizlik itirazı bulunmadığı, dava konusu ihtilafın ve davacı talebinin taraflar arasında düzenlenen devremülk sözleşmesinin iptali, ödenen bedelin iadesi istemine ilişkin olduğu, davanın hukuki niteliği gereği kesin yetki kuralı teşkil etmeyen ve süresi içerisinde ileri sürülmeyen yetki itirazı üzerine mahkemece kendiliğinden yetkisizlik kararı verilemeyeceği gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.
Devre Mülk Hakkı Kat Mülkiyeti Kanununda düzenlenen taşınmazın müşterek mülkiyet payına bağlı bir haktır. Mevcut uyuşmazlığın tüketici mahkemelerinde görülmesi için davaya konu sözleşmenin resmi şekilde düzenlenmesi gerekli olmayıp, şekil şartına uyulup uyulmadığı hususunun Tüketici Mahkemesince tartışılarak bir karara varılması gerektiğinden, 6502 sayılı Kanun kapsamındaki uyuşmazlığın tüketici mahkemesinde görülüp, sonuçlandırılması gerekmektedir.
28.05.2014 tarihinde yürürlüğe giren 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanunun 73/5. maddesinde tüketici davalarının tüketicinin yerleşim yerinin bağlı bulunduğu mahkemelerde de açılabileceği hükmü düzenlenmiştir.
Somut olayda, dava, taraflar arasında düzenlenen devre mülk sözleşmesinin iptali ve ödenen bedelin iadesi istemine ilişkin olup, dava dilekçesi ve dosya kapsamından taşınmazın aynına ilişkin bir dava olmadığı anlaşılmaktadır. Bu durumda uyuşmazlığın, davanın ilk açıldığı yer mahkemesi olan İstanbul 12. Tüketici Mahkemesinde görülüp sonuçlandırılması gerekmektedir.
Yukarıda açıklanan nedenlerle; HMK’nun 21 ve 22. maddeleri ile 5235 sayılı Kanunun 36/3. maddesi gereğince İstanbul 12. Tüketici Mahkemesinin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE, 05/04/2021 gününde oybirliğiyle karar verildi.