MAHKEMESİ :AİLE MAHKEMESİ

Taraflar arasında görülen nişan bozulması nedeniyle hediyelerin iadesi ve tazminat davasının yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen hüküm davacı (k.davalı) vekili tarafından temyiz edilmiştir.

Y A R G I T A Y K A R A R I

Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü.
Davacı vekili dava dilekçesinde; davalının kusurlu tavırları neticesinde taraflar arasındaki nişanın bozulduğunu belirterek; 3 adet 30 gramlık bilezik, 1 adet 43 gramlık kelepçe, 1 adet 16,5 gramlık set, 1 adet saat, 1 adet tek taş yüzük, 1 adet alyans, 1 adet küpe, 1 adet çeyrek altın, 1 adet gümüş şekerlikten oluşan nişan hediyelerinin aynen iadesini, aynen iadesi mümkün olmadığı takdirde 7.500,00 TL"nin davalıdan tahsilini; nişanın bozulmasından dolayı müvekkilinin uğradığı zararın tazmini için 5.000,00 TL maddi ve 5.000,00 TL manevi tazminatın davalıdan tahsilini talep etmiş; 13.04.2012 tarihli celsede ise ziynet eşyaları dışındaki eşyaların iadesine ilişkin talepten vazgeçtiklerini imzalı beyan etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde; nişanı davacının bozduğunu belirterek; davanın reddini savunmuştur.Karşı dava dilekçesinde ise; nişanın bozulmasından dolayı müvekkilinin psikolojisinin bozulduğunu belirterek; müvekkilinin uğradığı zararın tazmini için 20.000,00 TL manevi tazminatın davacıdan (karşı davalı) tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Mahkemece; davacının (karşı davalı) taleplerinin kısmen kabulü ile;
*1 adet 14 ayar yüzük(150,00 TL), 1 adet 22 ayar bilezik(620,00 TL), 1 adet 22 ayar çeyrek altının (53,00 TL) davalıdan (karşı davacı) alınarak davacıya iadesine, bu mümkün olmadığı taktirde belirtilen bedellerin davalıdan (karşı davacı) alınarak davacıya ödenmesine,
*Davacının (karşı davalı) maddi ve manevi tazminat taleplerinin reddine,
*Karşı davacının manevi tazminat isteminin kısmen kabulü ile 5.000,00 TL manevi tazminatın davacıdan (karşı davalı) alınarak davalıya (karşı davacı) verilmesine karar verilmiştir.
Hükmü; davacı (karşı davalı) vekili temyiz etmiştir.
Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle kanuni gerektirici sebeplere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik görülmemesine göre, davacı (karşı davalı) vekilinin aşağıda belirtilen iki sebep dışındaki sair temyiz itirazları yerinde görülmeyerek reddedilmiştir.
1-Nişan hediyelerinin iadesi talebi yönünden;
TMK"nın 122.maddesine göre, nişanlılık evlenme dışında bir nedenden dolayı sona ererse, nişanlıların birbirlerine vermiş oldukları, alışılmışın dışındaki hediyeler geri istenebilir. Nişanın bozulması nedeniyle mutad dışı hediyelerin geri alınmasına ilişkin davalarda kusur aranmaz. Nişanın bozulması halinde alışılmışın dışındaki hediyeler aynen, mevcut değilse mislen geri verilir veya karşılığı sebepsiz zenginleşme kurallarına göre geri istenir. Hediyelerin verildiği ve iade edilmediği hususu her türlü delil ile ispat edilebilir.
Alışılmış (mutad) hediyelerden kasıt; giymekle, kullanmakla eskiyen ve tüketilen eşyalardır. Kural olarak giymekle, kullanılmakla eskiyen ve tüketilen (elbise, ayakkabı vs. gibi) eşyaların iadesine karar verilemez. Yargıtay’ın yerleşik uygulamalarına göre; nişan yüzüğü dışında kalan tüm altın, takı ve ziynet eşyaları mutad dışı hediye olarak kabul edilmiştir.
Somut olayda; davalı (karşı davacı) vekili; 13.04.2012 tarihli celsede müvekkilinin kendinde bulunan ziynet eşyalarını iade etmeye hazır olduğunu ve bunların 74,87 gram olduğunu beyan etmiştir. Bu beyana rağmen mahkemece, davacının (karşı davalı) ziynetlere ilişkin beyanlarını nitelik yönünden kanıtlayamadığı gerekçesi ile 1 adet 14 ayar yüzük, 1 adet 22 ayar bilezik, 1 adet 22 ayar çeyrek altının iadesine karar vermesi doğru görülmemiştir.
O halde mahkemece; davalı (karşı davacı) vekilinin müvekkilinde olduğunu kabul ettiği 74,87 gram ziynetlerin belirlenip, davacıya iadesi yönünde karar verilmelidir.
2-Davalı (karşı davacı) lehine hükmedilen manevi tazminat yönünden;
TMK."nın 121.maddesine göre “Nişanın bozulması yüzünden kişilik hakkı saldırıya uğrayan taraf, kusurlu olan diğer taraftan manevi tazminat olarak uygun miktarda bir para ödenmesini isteyebilir”.
Nişanın bozulmasının, taraflarda üzüntü yaratması ve menfaatleri haleldar etmesi doğaldır. Doğal olan bu üzüntü ve menfaat ihlali manevi tazminata esas alınmaz. Bir kere nişanlandıktan sonra tazminat ödeme tehdidi altında bulunmak suretiyle evlenmeyi taraflar için zorunlu hale getirebilecek şekilde manevi tazminata hükmedilemez. Ancak nişanın bozulması nedeni ile fahiş bir zarar doğmuş ve bu nedenle kişilik hakları da saldırıya uğramış ise bu durumun ispatı halinde manevi tazminata hükmedilebilir.
Hakim manevi tazminatın miktarını tayin ederken saldırı teşkil eden eylem ve olayın özelliği yanında tarafların kusur oranını, ekonomik durumlarını da dikkate almalıdır. Miktarın belirlenmesinde her olaya göre değişebilecek özel hal ve şartların bulunacağı da gözetilerek takdir hakkını etkileyecek nedenleri karar yerinde objektif olarak göstermelidir. Çünkü kanunun takdir hakkı verdiği hususlarda hakimin hukuka ve hakkaniyete göre hüküm vereceği Türk Medeni Kanunu’nun 4. maddesinde belirtilmiştir.
Hükmedilecek para, zarara uğrayanda manevi huzuru doğurmayı gerçekleştirecek tazminata benzer bir fonksiyonu olan özgün bir nitelik taşır. Bir ceza olmadığı gibi malvarlığı hukukuna ilişkin bir zararın karşılanmasını da amaç edinmemiştir. O halde bu tazminatın sınırı onun amacına göre belirlenmelidir. Takdir edilecek miktar, mevcut halde elde edilmek istenilen tatmin duygusunun etkisine ulaşmak için gerekli olan kadar olmalıdır.
Hal böyle olunca; nişanın bozulma şekli, davalının (karşı davacı) olaydan etkilenme derecesi, olayın özellikleri, ekonomik olgular ve yukarıdaki ilkeler gözetildiğinde, mahkemece davalı (karşı davacı) için takdir edilen 5.000,00 TL manevi tazminat miktarı fazla bulunmuş, mahkemece; davalı (karşı davacı) lehine daha alt seviyede manevi tazminata hükmedilmesi için hükmün bozulmasına karar verilmiştir.
Bu itibarla yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün HUMK.nun 428.maddesi gereğince BOZULMASINA ve peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 06.05.2013 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.