10. Hukuk Dairesi 2016/2897 E. , 2016/5171 K.
"İçtihat Metni"
Mahkemesi :İş Mahkemesi
Dava, rücuan tazminat istemine ilişkindir.
Mahkemece, hükümde belirtilen gerekçelerle davanın kabulüne karar verilmiştir.
Hükmün, davalıların vekilleri tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra, işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
1-Dosyadaki yazılara, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, davalı ... vekilinin tüm, davalılar ... vekili ve ..."in sair temyiz itirazlarının reddi gerekir.
2-Hukuk Usûlü Muhakemeleri Kanunu"nun 74. maddesinde (Hukuk Muhakemeleri Kanunu"nun 26. maddesi); "Hâkim, talepten fazla veya başkasına hükmedemez." düzenlemesine yer verildiği gibi, aynı yasanın 75/1.maddesinde (Hukuk Muhakemeleri Kanunu"nun 25. maddesi); "Kanunun tayin eylediği istisnalardan başka hakim, iki taraftan birinin söylemediği şeyi veya iddia sebeplerini re"sen nazarı dikkate alamaz ve onları hatırlatabilecek hallerde dahi bulunamaz" hükmü yer almaktadır. Yasanın bu açık hükmünden de anlaşılacağı üzere hakim, iki tarafın iddia ve savunmaları ile bağlı olup, talepten fazlasına veya başkasına hükmedemeyeceği açıktır.
Davalı işverenin 506 sayılı Kanunun 10. maddesine göre sorumluluğu; kusursuzluk ilkesine dayanır. İş kazasında işverenin hiç kusuru olmasa bile, şayet sigortalının işe girişi süresinde Kuruma bildirilmemişse, Kurumca yapılan sosyal sigorta yardımlarından 10.maddeye göre sorumlu tutulması gerekir.
İşverenin, 506 sayılı Yasanın 10. maddesine dayalı tazmin sorumluluğunun sınırlarının belirlenmesi konusuna çözüm getiren, Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’nun, 15.03.1995 T., 1994/800 E., 1995/166 K. sayılı ilamında “...Hal böyle olunca mahkemece yapılacak iş, hak sahiplerinin işverenden isteyebileceği tazminat (tavan) miktarını önce kusur durumunu hiç gözetmeksizin belirlemek ve belirlenen tazminat miktarını geçmemek üzere davalının olaydaki kusursuzluğu dikkate alınarak Borçlar Kanununun 43 ve 44. maddeleri uygulanarak varılacak sonuç uyarınca rücu alacağına hükmetme...” gereği öngörülmüş olup; işverenin sorumluluk sınırlarının belirlenmesinde, kendisinin kusurlu
olup olmaması etkili bulunmakta, işverenin kusursuz bulunduğu durumlarda, ilk peşin sermaye değerli gelir miktarı olarak ortaya çıkan tazminat tavanından, Borçlar Kanunu"nun 43 ve 44. maddeleri uyarınca, % 50"den aşağı olmamak üzere indirim yapılarak, işverenin sorumlu olduğu tazminat tutarının belirlenmesi gerekmektedir.
İşverenin, 506 sayılı Kanunun 26. maddesi yanında 10. maddesi uyarınca da sorumlu tutulması gerektiğinin tespiti halinde ise, işverenin %100 kusurlu olduğu kabul edilerek, hesaplanacak maddi tazminat miktarından, Borçlar Kanununun 43 ve 44. maddeleri uyarınca sigortalının kusurunun %50’sinden az olmamak üzere hakkaniyet indirimi yapılarak, varılacak sonuca göre karar verilmesi gerekir.
Kesinleşen ilk davada davalı işveren şirket nin 10. maddeye göre sorumluluğu %85, davalılar ... ve .... kusurlu kabul edilerek, her üç davalı yönünden istem gibi Kurum zararının %25"ine isabet eden kısım yönünden kabul kararı kurulması üzerine, eldeki davada davalı işveren şirket yönünden Kurum zararının %45"i diğer davalılar ile birlikte teselsülen, ayrıca Kurum zararının %15"i ise davalı şirketten müstakilen tahsili istenmiş, mahkemece, her üç davalı yönünden Kurum zararının %60"ına isabet eden kısım kabul edilerek, davalılar ... ve ..... yönünden talepten fazlaya karar verilmesi, usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
Ne var ki; bu aykırılığın giderilmesi yeniden yargılamayı gerektirmediğinden, karar bozulmamalı, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun Geçici 3. maddesi delaletiyle, 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanununun 438. maddesi uyarınca düzeltilerek onanmalıdır.
SONUÇ: Yukarıda belirtilen nedenlerle, hükmün 1 numaralı bendinin 3 numaralı paragrafının tamamen silinerek, yerine, “Kurum zararının 23.547,77 TL.sinin 20.05.2008 onay tarihinden itibaren yürütülecek faiz ile davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline, Kurum zararının 7.847,93 TL.sinin 20.05.2008 tarihinden itibaren yürütülecek faiz ile ayrıca davalı Arifoğlu Gıda San. Tic. Ltd. Şti."nden tahsiline,” cümlesinin yazılmasına, gerekçe ve hükmün bu şekliyle DÜZELTİLEREK ONANMASINA, temyiz harcının davalılardan alınmasına, 07.04.2016 gününde oybirliğiyle karar verildi.