Mahkemesi : İstanbul 12. İş Mahkemesi

Dava, hizmet tespiti ile prime esas kazancın tespiti istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesince, hükümde belirtilen gerekçelerle davanın kısmen kabulüne dair verilen karara karşı davalı Kurum vekili ile davalı şirket vekili tarafından istinaf yoluna başvurulması üzerine, İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 34. Hukuk Dairesince davalı Kurum ve davalı şirket vekillerinin istinaf başvurularının esastan reddine karar verilmiştir.
İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 34. Hukuk Dairesince verilen kararın, davalı Kurum ile davalı ... Ticaret A.Ş. vekilleri tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteklerinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
I-İSTEM
Dava, davacının, davalı işverene ait işyerinde 01/12/2009 – 05/07/2011 tarihleri arasında hizmet akdine tabi olarak geçen ve davalı kuruma bildirilmeyen çalışma sürelerinin tespiti ile bu tarihler arasındaki sigortalı olarak yatırılan eksik primlerinin tespiti istemine ilişkindir.
II-CEVAP
Davalılar vekilleri davanın reddi gerektiğini savunmuşlardır.
III-MAHKEME KARARI
A-İLK DERECE MAHKEME KARARI
Mahkemece, “davanın kısmen kabulüne, Davacının ... Proje Ticaret A.Ş."nde;

01/12/2009 - 31/12/2009 tarihleri arasında, 30 gün süreyle, günlük 40,22 TL brüt ücret ile,
01/01/2010 - 14/01/2010 tarihleri arasında, 14 gün süreyle, günlük 42,31 TL brüt ücret ile çalıştığının,
Davacının ... Teknolojileri Pazarlama A.Ş."nde,
15/01/2010 - 31/05/2010 tarihleri arasında, 136 gün süreyle, günlük 42,31 TL brüt ücret ile,
01/08/2010 - 31/12/2010 tarihleri arasında, 150 gün süreyle, günlük 44,13 TL brüt ücret ile,
01/01/2011- 25/05/2011 tarihleri arasında, 145 gün süreyle, günlük 46,22 TL brüt ücret ile çalıştığının tespitine,
Davacının dahili davalı ... yanındaki çalışmaları ispat edilemediğinden, bu davalı hakkındaki davanın reddine,
Fazlaya ilişkin istemin reddine,” karar verilmiştir.
B-BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ KARARI:
Bölge Adliye Mahkemesince davalı Kurum vekilinin ve davalı ... Ticaret A.Ş. vekilinin istinaf başvurularının esastan reddine karar verilmiştir.
IV-TEMYİZ KANUN YOLUNA BAŞVURU VE NEDENLERİ:
Davalı Kurum vekili özet olarak, resmi kayıtlar gözetilmeksizin davanın kabulüne karar verilmesinin hatalı olduğunu, yazılı delil olmadığını, dava kapsamında dinlenen tanık beyanlarının Yargıtay İçtihatlarında belirtilen niteliklere sahip olmadığını, Kurum dava açılmasına sebebiyet vermediği halde, aleyhine vekalet ücretine hükmedilesinin de hatalı olduğunu belirterek Bölge Adliye Mahkemesi kararının kaldırılarak ilk derece Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı ... Ticaret A.Ş. vekili özet olarak, davalılardan ... Teknolojileri Pazarlama A.Ş.’nin devir ile ticaret sicilden silindiğini, bu nedenle bu şirket yönünden davanın husumet nedeniyle reddi gerektiğini, tanık beyanlarının net olmadığını, eksik inceleme ile karar verildiğini belirterek Bölge Adliye Mahkemesi kararının kaldırılarak ilk derece Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmesini talep etmiştir.
V-İLGİLİ HUKUK KURALLARI VE İNCELEME:
1- Dosyadaki yazılara, toplanan delillere ve hükmün dayandığı gerektirici sebeplere göre, davalılar vekillerinin sair temyiz itirazlarının reddi gerekir.
2- Hizmet tespitine yönelik davalarda, 5510 sayılı Kanun 86. maddede (506 s. K m. 79), mahkeme kararında belirtilen aylık kazanç toplamlarının dikkate alınacağı belirtilmiştir. Bu nedenle sigortalının ücretinin ve davalı ...’na (Devredilen SSK) davalı işveren tarafından ödenen ve ödenmesi gereken primlerin miktarının belirlenebilmesi amacıyla prime esas kazancın tespitinde, gerçek ücretin esas alınması koşuldur.
Davanın niteliği gereği çalışma olgusunun her türlü delille ispatlanabilmesine karşılık ücretin ispatında bu denli serbestlik söz konusu değildir. Ücretin ispatında Hukuk Genel Kurulu’nun 2005/409-413, 2010/480-523, 2011/608-649 sayılı kararlarında da belirtildiği üzere, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu 200. (1086 sayılı HUMK m. 288) maddesinde yazılı sınırları aşan, ücret alma iddialarının, yazılı delille kanıtlanması zorunluluğu bulunmaktadır. Ücret miktarı maddelerde belirtilen sınırları aşıyorsa, tespiti gereken gerçek ücretin; hukuksal geçerliliğe haiz olarak düzenlenmiş bulunmaları kaydıyla, işçinin imzasının bulunduğu aylık ücreti gösteren para makbuzları, banka kayıtları, usulüne uygun tutulan ticari defter kayıtları, ücret bordroları gibi belgelerle ispatı mümkündür.
Yazılı delille ispat sınırın altında kalan miktar için veya bu miktar üzerinde olsa bile varlığı iddia edilen çalışma süresine ait yazılı delil başlangıcı sayılabilecek belgelerin bulunması halinde tanık dinletilmesi mümkündür (1086 sayılı HUMK m. 292; HMK m. 202). Eğer ispat sınırının altında kalan ücretler, yine işçinin imzası bulunan belgelere dayanıyorsa yine aksinin yazılı delillerle ispatlanması gerekecektir (HMK m. 201).
5510 sayılı Kanun 82. maddede (506 s. K. m. 78) prime esas günlük kazançların alt ve üst sınırlarının ne olacağı gösterilmiştir. Günlük kazançları alt sınırın altında olan sigortalılar ile ücretsiz çalışan sigortalıların günlük kazançları alt sınır üzerinden, günlük kazançları üst sınırdan fazla olan sigortalıların günlük kazançları da üst sınır üzerinden hesaplanır.
Somut olayda, davacının prime esas kazancının, davalı işveren tarafından Kuruma bildirimi yapılan 2010 yılı Haziran ayı için 1.326,14-TL/Brüt, 2010 yılı Temmuz ayı için ise 1.267,05-TL./Brüt tutarların asgari ücrete oranlanarak elde edilen katsayının davaya konu tüm dönemlere teşmil edilmek suretiyle tespit edildiği anlaşılmakla; yukarıda öngörülen yönteme uygun inceleme ve araştırma yapılmaksızın istemin kabulüne karar verilmesi hatalı bulunmuştur.
Mahkemece, bu maddi ve hukuki olgular göz ardı edilerek eksik araştırma ve inceleme sonucu yanılgılı değerlendirme ile yazılı şekilde hüküm kurulması, usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
O halde, temyiz eden davalılar vekillerinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 34. Hukuk Dairesinin istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin kararının kaldırılarak İlk Derece Mahkemesince verilen hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 34. Hukuk Dairesi kararının HMK"nın 373/1. maddesi gereğince kaldırılarak temyiz edilen ilk derece mahkemesi hükmünün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA,temyiz harcının istek halinde davalılardan ... Proje ve İnş. Taah. San. Tic. A.Ş. iadesine, dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, 01/07/2021 gününde oybirliğiyle karar verildi.