MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : Elatmanın önlenmesi

... ile ... aralarındaki elatmanın önlenmesi davasının reddine dair Samsun 1. Sulh Hukuk Mahkemesinden verilen 25.01.2011 gün ve 573/88 sayılı hükmün Yargıtay"ca incelenmesi davacı vekili tarafından süresinde istenilmiş olmakla dosya incelendi gereği düşünüldü

KARAR

Davacı vekili, vekil edeninin dava dışı S.S... Konut Yapı Kooperatifi üyesi olduğunu, Samsun İli, Atakum İlçesi, Bağlaç Mahallesindeki 6766 ada 1 parselde kayıtlı taşınmazın kooperatif adına tescilli bulunduğunu, henüz ferdi mülkiyete geçilmediğini, kooperatif tarafından taşınmaz üzerine kooperatif üyelerine özgülenmek üzere villaların inşaat edildiğini, davacı ile davalıya ait villaların yan yana olduğunu, davalı tarafın villasına onaylı projeye aykırı olarak eklemeler yaptığını, dış cephesinde proje dışı imalatlar yapıldığını, taşınmazının önündeki alanı projeye aykırı biçimde yükselttiğini, ayrıca, bir bodrum inşa ettiğini ileri sürerek bu projeye aykırı imalatların ortadan kaldırılması için davalı tarafa noter aracılığıyla ihtarname gönderdiğini, bilahare 2008/1310 Esasta kayıtlı elatmanın önlenmesi ve kal davası açtığını, o dava derdest iken kooperatifçe 10.1.2009 tarihli toplantıda alınan kararla “kooperatif adına kayıtlı tapulu taşınmaz üzerine inşa edilen tüm binaların tadilata projelerini ve site içi çevre düzenlemesi ve peyzaj projesi yaptırması için yönetim kuruluna” yetki verilmesi üzerine 2008/1310 Esasta kayıtlı davasından feragat ettiğini, ne var ki, projeye aykırılıkların giderilmediğini iddia ederek 2008/1310 Esasta kayıtlı dosyada feragatin hata ve hileye dayalı olduğundan iptali ile davalı tarafından projeye aykırı olarak inşa edilen yükseltinin ve bodrumun kaldırılarak müdahalesinin önlenmesine ve projeye uygun hale getirilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekilleri, 1086 sayılı HUMK.da feragatin iptali diye bir dava çeşidinin bulunmadığını, davacının önceki derdest olan davasından feragat etmesi nedeniyle ret kararının kesinleşerek HUMK.nun 95 ve 295/1. maddeleri uyarınca kesin hüküm oluşturduğunu, bu nedenle, aynı konuda ikinci bir davanın açılmasının mümkün bulunmadığını açıklayarak davanın reddini savunmuşlardır.
Mahkemece, 10.1.2009 tarihinde yapılan kooperatif genel kurul toplantısında alınan kararlara göre, davalı kişinin toplantı tarihinde yönetim kurulu üyesi olsa bile belirtilen kararın uygulanmasından tek başına sorumlu olmayacağından ve davacıyı kişisel olarak hata ve hileye maruz bırakmasının da mümkün olmadığından; ayrıca, ülkemizin koşullarında kooperatiflerce alınan kararların bir kısmının zamanında yerine getirilse de, bir kısmının zamanında yerine getirilmediğinin bilebilecek durumda olması nedeniyle tüm bu anlatılanlara göre açtığı davadan feragat etmemesi gerektiği gerekçeleriyle ve kesin hüküm nedeniyle projeye aykırılığın giderilmesi isteminin reddi gerektiği düşüncesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Hüküm süresi içerisinde davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Toplanan deliller, tüm dosya kapsamından; Samsun 2. Sulh Hukuk Mahkemesinin 2008/1310 Esas ve 2009/51 Karar sayılı dava dosyası incelenmiştir. Davacının ve davalının aynı kişi olduğu, dava konusu yerin kooperatif adına kayıtlı 6766 ada 1 nolu parsel üzerine inşa edilen ve kooperatif üyesi olan davanın taraflarına fiilen özgülenen villalar nedeniyle davalının kendi villası önündeki alanı projeye aykırı olarak yükselttiği, yükseltinin altına bodrum inşa ettiği, bu nedenle, davacı tarafından davalıya noter aracılığıyla projeye aykırılıkların giderilmesi için ihtarname çekildiği, verilen süre içerisinde giderilmediği için projeye aykırı biçimde inşa edilen yükseltinin ve bodrumun kaldırılarak projesine uygun hale getirilmesi amacıyla elatmanın önlenmesi davasının açıldığı, davacı vekilinin 3.2.2009 tarihli oturumda mahkemeye sunmuş olduğu aynı havale tarihini içeren dilekçesinde yazılı olduğu üzere, “dilekçe doğrultusunda davadan feragat ediyoruz” şeklinde beyanda bulunduğu, beyanını imzasıyla onayladığı ve aynı oturumda davanın feragat nedeniyle reddine karar verildiği, kararın usulen taraflara tebliğe çıkarıldığı, tebligatların yapıldığı, temyiz edilmediği görülmüştür. Tapu kaydı getirilmiştir. 6766 ada 1 nolu parselin 21340.74 m2 olarak arsa niteliğiyle S.S.Ekol Konut Yapı Kooperatifi adına 6.12.2000 tarihinde tescilli bulunduğu, henüz cins tashihinin yapılmadığı ve ferdi mülkiyete geçilmediği anlaşılmıştır. Dosya ekinde Türkiye Ticaret Sicili Gazetesinde yayınlanan kooperatife ait genel kurul kararlarının fotokopilerinin gönderildiği belirlenmiştir. Ayrıca, dosya ekinde Yapı Denetim Limitet Şirketi tarafından onaylanan tasdikli inşaat projelerine ilişkin proje fotokopisi yer almaktadır. Davacı tarafından çekilip, dosya içerisine konan projeye uygun ve projeye aykırı olduğu yazılı olan binalara ilişkin 5 adet renkli fotoğraf dosya içerisindedir. Samsun Atakum Belediyesi Fen İşleri Müdürlüğünün 2.12.2008 tarih ve 5192 yazısından söz konusu kooperatife ilişkin tadilat projesinin onaylanmadığı anlaşılmaktadır. Önceki dosyada keşif yapılmış olup, inşaat bilirkişisi raporunu ve raporuna ek 4 adet renkli fotoğrafı dosyaya sunmuştur. Yapılan incelemede; henüz kooperatif adına tescilli olan 6766 ada 1 nolu parsel üzerine kooperatif tarafından, 14 adet villa inşaatı yapıldığı, henüz ferdi mülkiyete geçilmediği, villaların kooperatif üyelerine özgülendiği, davalıya özgülenen 1 nolu villanın ön kısmında kooperatifçe yapılan yan ve ön çevre duvarı üzerine doğu tarafından 2.20 metre yükseklikte, batı tarafından 1.50 metre yükseklikte demir ve betondan perde yaparak doğu tarafında 18.68 m2 alana ve 1.95 metre yükseklikte bir depo yapmış olduğu, deponun kömürlük olarak kullanıldığı, kooperatifçe yapılan inşaatların Belediyece onaylanan mimari projeye göre yapıldığı, çevre, peyzaj düzenlemelerine ait kotların belirlendiği, davalının yapmış olduğu bu ilaveler nedeniyle davacıya ait villadan girişte bulunan güvenlik kulübesinin tam olarak görülemediği, sonradan yapılan ve projeye aykırı olan bu kısımların kaldırılmasıyla aykırılığın giderilebileceği vs. yazılıdır. Fen bilirkişisi ise 6766 ada 1 nolu parsele ait boş krokiyi mahkemeye sunmuştur. İhtarname dosyadadır. Bunların haricinde başkaca bir bilgi ve belgeye rastlanılmamıştır. Açıklanan olgular tarafların ve mahkemenin bilgisi dahilindedir. Uyuşmazlık, tarafların üyesi olduğu dava dışı kooperatif tarafından, henüz kooperatif adına kayıtlı taşınmaz üzerine, projesine uygun olarak inşa edildiği belirlenen villaların fiilen üyelerine özgülenmekle henüz ferdi mülkiyete geçilmemiş olmakla birlikte davalıya özgülenen 1 nolu villanın önüne 2008/1310 Esasta kayıtlı dosya içerisindeki inşaat bilirkişisi tarafından fotoğrafları sunulan ve raporunda kapsamlı olarak belirtilen projeye aykırı imalatlar nedeniyle açılan elatmanın önlenmesi (projeye aykırı biçimde inşa edilen yükseltinin ve bodrumun kaldırılarak projeye uygun hale getirilmesi) isteği nedeniyle o dosyadaki feragat beyanına ve feragat nedeniyle davanın reddine ilişkin hükmün, eldeki davada kesin hüküm teşkil edip etmeyeceği, ayrıca uyuşmazlığın adli yargıda mı, idari yargıda mı görüleceği konusunda toplanmaktadır.
Bilindiği üzere ve kural olarak; salt projeye aykırılık nedeniyle yapılan imalatların projeye uygun hale getirilmesi isteğine ilişkin davaların 3194 sayılı İmar Yasası hükümleri gereğince idari yargıda görüleceği kuşkusuzdur. Somut olayda ise, ferdi mülkiyete geçilmemiş olup kooperatif üyeliğinden kaynaklanan kişisel hak ve buna bağlı olarak zilyetliğe dayalı olan elatmanın önlenmesi davasının somut olayda projeye aykırı olan imalatların dışındaki komşuluk hukukundan kaynaklanan durum, iddia ve belirlemeler nedeniyle genel mahkemede görülmesi olanaklıdır. Bundan ayrı, elatmanın önlenmesi istekli olarak açılan bir davada daha önce herhangi bir şekilde verilen bir hüküm sonraki bir süreç içerisinde aynı iddialarla yeniden bir elatmanın önlenmesi davasının açılmasına engel teşkil etmez. Çünkü, elatma olayı herhangi bir şekilde son bulduktan sonra, ilgilisi, o yerin tamamına veya bir kısmına yeniden elattığında yeni bir muaraza meydana gelmiş olacağından böyle bir davada kesin hüküm iddiası dikkate alınamaz. Bu nedenle, önceki davadaki feragat beyanının hata ve hile ile yapılması iddiasıyla iptali işbu davada görülemez. Ancak, koşulları varsa iade-i muhakeme yoluyla önceki karar ortadan kaldırılabilir. Öte yandan, davacının hükmen veya resmi bir işlemle bir hakkına kısıtlama getirilmediği sürece haricen verdiği izni her zaman geri alabileceği kuşkusuzdur.
Hal böyle olunca, somut olayda; TMK.nun 737 ve devamı maddeleri gereğince inceleme yapılması, bu konuda işin uzmanı bilirkişiden rapor alınması, davacının güneşini ve görüş sahasını etkileyen davalı tarafından yaptırılan bir imalat vs. belirlendiğinde giderilmesi için rapor alınması ve buna göre durumun tartışılarak bir karar verilmesi gerekmektedir. Ancak, onaylı projeye aykırı imalatların projesine uygun hale getirilmesi isteği adli yargının görev alanı dışında kalacağı kuşkusuzdur. Davacıdan bu konudaki iddiasını somutlaştırmasının istenmesi ve hasıl olacak sonuç çerçevesinde bir karar verilmesi gerekirken, yazılı olduğu üzere hüküm kurulması doğru olmamıştır.
Davacı vekilinin, temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerindedir. Kabulüyle usul ve yasaya aykırı olan yerel mahkeme kararının 6100 sayılı HMK.nun Geçici 3. maddesi yollamasıyla 1086 sayılı HUMK.nun 428. maddesi uyarınca BOZULMASINA ve 18,40 TL peşin harcın istek halinde temyiz eden davacıya iadesine 21.2.2012 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.