MAHKEMESİ : Sakarya Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesi


Taraflar arasında görülen ve yukarıda açıklanan davada yapılan yargılama sonunda Düzce 3. Asliye Hukuk Mahkemesi 05.12.2019 tarihli ve 2016/539 Esas, 2019/33 Karar sayılı kararıyla elatmanın önlenmesi ve ecrimisil taleplerinin davalılar ... ve ... Akaryakıt Turizm Gıda San. Ve Tic. Ltd. Şti. açısından ayrı ayrı pasif husumet ehliyeti yokluğundan ötürü reddine; 1266 parsel sayılı taşınmaz ile ilgili elatmanın önlenmesi ve ecrimisil taleplerinin davalı ... Otelcilik San. Ve Tic. Ltd. Şti. açısından esastan reddine, 281 ada 2 parel sayılı taşınmaz ile ilgili ecrimisil talebinin davalılar ... ve ... Akaryakıt Turizm Gıda San. Ve Tic. Ltd. Şti. açısından ayrı ayrı pasıif husumet ehliyeti yokluğundan ötürü reddine, 281 ada 2 parsel sayılı taşınmaz ile ilgili ecrimisil talebinin davalı ... Otelcilik San. Ve Tic. Ltd. Şti. açısından esastan reddine, 281 ada 2 parsel sayılı taşınmaz ile ilgili elatmanın önlenmesi talebi hakkında, bu talebin Mahkememizin 2018/217 Esas sayılı dosyasına tefrik edilmiş olması sebebiyle karar verilmesine yer olmadığına, karar verilmiş olup, Mahkeme hükmüne karşı davacı vekili tarafından istinaf yoluna başvurulması üzerine Sakarya Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesi"nce istinaf başvurusunun kısmen kabul, kısmen reddi ile İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına, bu kez davacının dava konusu 1266 parsel sayılı taşınmaz ile ilgili elatmanın önlenmesi ile ecrimisil taleplerinin ve dava konusu 281 ada 2 parsel sayılı taşınmaz ile ilgili ecrimisil tahsili taleplerinin davalı ... yönünden pasif husumet yokluğu nedeniyle reddine, davacının dava konusu 1266 parsel sayılı taşınmaz ile ilgili elatmanın önlenmesi ve ecrimisil talepleri ile dava konusu 281 ada 2 parsel sayılı taşınmaz ile ilgili ecrimisil tahsili taleplerinin davalı ... Otelcilik San. Ve Tic. Ltd. Şti. açısından esastan reddine, dava konusu 281 ada 2 parsel sayılı taşınmaz hakkında tüm davalılar aleyhine açılan elatmanın önlenmesi davasının İlk Dereceli Mahkemesinin 2018/217 Esas sayılı dosyasında karara bağlanmış olduğu anlaşıldığından bu hususta karar verilmesine yer olmadığına, davacının dava konusu 1266 parsel sayılı taşınmaz ile ilgili ecrimisil tahsili talepli davasının davalı ... Akaryakıt Ltd. Şti. yönünden kısmen kabulü ile toplam 328.008,00 TL ecrimisil tazminatının tahakkuk tarihlerinden itibaren işleyen yasal faizi ile davalı ... Akaryakıt Ltd. Şti"nden tahsil edilerek davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin istemin reddine, davacının, dava konusu 281 ada 2 parsel sayılı taşınmaz ile ilgili ecrimisil tahsili talepli davasının davalı ... Akaryakıt Ltd. Şti. yönünden kısmen kabulü ile, toplam 1,539,307,00 TL ecrimisil tazminatının tahakkuk tarihlerinden itibaren işleyen yasal faizi ile davalı ... Akaryakıt Ltd. Şti"nden tahsil edilerek davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin istemin reddine, davacının, davalı ... Akaryakıt Ltd. Şti. aleyhinde açtığı 1266 parsel sayılı taşınmaz ile ilgili elatmanın önlenmesi davasının konusuz kaldığı anlaşıldığından, talebin esası hakkında karar verilmesine yer olmadığına şeklinde hüküm kurulmuş, davacı ... Bankası A.Ş. vekili duruşmalı olarak, davalı ... Akaryakıt Tur. Gıda San. Ve Tic. Ltd. Şti. vekili ise duruşmasız olarak Bölge Adliye Mahkemesi kararını temyiz etmiş, davacı vekilinin duruşma talebi masraf verilmediğinden reddedildikten sonra, Dairece dosya incelendi, gereği düşünüldü:

KARAR

Kararı temyiz eden ... tarafından kanun yollarına başvuru sırasında adli yardım talep edildiğine göre, bu talep hakkında karar verme yetkisi kanun yolu incelemesini yapacak olan Yargıtay"a aittir (HMK mad.336/3). Dosya arasına alınan ve dilekçe ekinde sunulan bilgi ve belgeler, talep edenin kendisi ve ailesinin geçimini önemli ölçüde zor duruma düşürmeksizin, gereken yargılama giderlerini kısmen veya tamamen ödeme gücünden yoksun olduğu yönünde haklı olduğu hususunda kanaat uyandırmaya yeterli olduğuna, adli yardım talebinin reddi halinde Devletin Mahkeme harcı almasındaki menfaati ile başvuranın Mahkeme vasıtasıyla hakkını korumadaki çıkarları arasındaki adil denge sarsılacağına, davacının temyiz harç ve giderleri ödemekle yükümlü tutulması kendisine aşırı yük getireceğine, bu husus Anayasa"nın 36. ve Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi"nin 6. maddesinde düzenlenen adil yargılanma hakkı ile bu kapsamda Adalete ve Mahkemeye erişim hakkına aykırı da bulunduğuna göre, adli yardım talebi yerinde görüldüğünden, HMK’nin 334 ve devamı maddeleri gereğince açıkça dayanaktan yoksun olmadığı anlaşılan adli yardım talebinin kabulüne, davalı ... Akaryakıt Turizm Gıda Sanayi Ve Ticaret Limited Şirketinin temyiz harç ve giderlerinden geçici olarak muaf tutulmasına karar verilerek işin esasının incelenmesine geçildi.
Davacı vekili; davalılardan ... Akaryakıt Turizm Gıda San. ve Tic. Ltd. Şti."nin vekil edeni bankaya olan borçlarının tasfiyesini teminen, borçlu şirketin talebi üzerine vekil edeni banka ile davalı şirket arasında 31/12/2012 tarihli protokol imzalandığını, imzalanan protokol gereğince; Düzce ili, ... ilçesi, ... köyü, 281 ada 2 parselde kayıtlı benzin ve servis istasyonu niteliğindeki gayrımenkul ile ... ili, Merkez ilçesi, ... Köyü, 1-2 pafta, 1266 parselde kayıtlı otel niteliğindeki taşınmazların 31.12.2012 tarihinde vefa hakkı verilerek banka adına tescil edildiğini, davalı borçluların anılan protokol kapsamında taahhütlerini yerine getirmemeleri nedeniyle protokolün revize edildiğini, 31.12.2013 tarihli ek protokol ile vefa hakkı süresinin 31.12.2014 tarihine kadar uzatıldığını, davalıların EK-3 nolu protokol ile revize edilen şartlarının da yerine getirilmemesi nedeniyle, protokolün yeniden revize edildiğini, vefa hakkı süresinin 30.06.2015 tarihine kadar uzatıldığını, davalılardan ... Otelcilik San. ve Tic. Ltd. Şti."nin mezkur taşınmazı işgal ettiğine dair yazılı beyanının olduğunu, davalıların bankaları nezdinde iyiniyetli olarak yapmış olduğu ek protokollere rağmen borçlarını ifa etmediklerini, sözleşmede belirtilen şartlara aykırı davrandıklarını, davalıların anılan protokoller gereği edimlerini ifa etmemesi nedeniyle davacı banka adına kayıtlı olan taşınmazı 31.12.2012 tarihinden itibaren haksız kullanmaları sebebiyle ecrimisil tazminatı ödemekle yükümlü olduklarını belirterek, 281 ada 2 parsel ve 1266 parselde kayıtlı taşınmazları işgal eden davalıların müdahalesinin men"ine, vekil edeni bankanın maliki bulunduğu taşınmazların hukuka aykırı ve fuzulen işgali nedeniyle fazlaya ilişkin talep hakları saklı kalmak üzere 900.000 USD"nin yıllık tahakkuk dönemlerinden itibaren fiili ödeme tarihine kadar işleyecek yasal faizi ile birlikte tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalılar vekili; davalı vekil edeni ... Akaryakıt Ltd. Şti. ve ..."ın taşınmazlar üzerinde herhangi müdahalesinin bulunmadığını, bu davalılar açısından davanın pasif husumet yokluğu nedeni ile reddinin gerektiğini, davalı vekil edeni ... Otelcilik Ltd. Şti. için ise 1266 parselde 03.11.2011 tarihli ve hukuki şekle uygun kira sözleşmesi uyarınca taşınmazlarda kiracı olarak bulunduğunu, hukuki bir sebep olmadan işgal niteliğinde bir kullanımın söz konusu olmadığını, davacı Bankanın taşınmaza vefa hakkı sözleşmesi kapsamında malik olduğunu, iki tarafa borç yükleyen sözleşmelerin ancak tarafların ortak iradesi veya Mahkeme kararı ile feshedilebildiğini, ortada böyle bir feshin olmadığını, davalı ... ve ... Akaryakıt firmasının fiili kullanımı ve işgalinin söz konusu olmadığını, davacı Bankanın mülkiyet hakkının da askıda olduğunu, aksinin düşünülse dahi yeni malik olarak kira hukuku kapsamında hiçbir talebin de olmadığını, davalı şirketin kira sözleşmesi ve kira ödemeleri, işletme ruhsatı, sicil kayıtları vs. hepsinin Bankanın malik olmasından bir yıl evvel bu hususun Banka tarafından da bilindiğini belirterek, haksız ve hukuka aykırı davanın öncelikle usulden, Mahkeme aksi kanatte ise esastan reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Düzce 3. Asliye Hukuk Mahkemesi 05.12.2019 tarihli ve 2016/539 Esas, 2019/33 Karar sayılı kararıyla elatmanın önlenmesi ve ecrimisil taleplerinin davalılar ... Ve ... Akaryakıt Turizm Gıda San. Ve Tic. Ltd. Şti. açısından ayrı ayrı pasif husumet ehliyeti yokluğundan ötürü reddine, 1266 parsel sayılı taşınmaz ile ilgili elatmanın önlenmesi ve ecrimisil taleplerinin davalı ... Otelcilik San. Ve Tic. Ltd. Şti. açısından esastan reddine, 281 ada 2 parsel sayılı taşınmaz ile ilgili ecrimisil talebinin davalılar ... Ve ... Akaryakıt Turizm Gıda San. Ve Tic. Ltd.şti açısından ayrı ayrı pasif husumet ehliyeti yokluğundan reddine, 281 ada 2 parsel sayılı taşınmaz ile ilgili ecrimisil talebinin davalı ... Otelcilik San. Ve Tic. Ltd. Şti. açısından esastan reddine, 281 ada 2 parsel sayılı taşınmaz ile ilgili elatmanın önlenmesi talebi hakkında, bu talebin Mahkememizin 2018/217 Esas sayılı dosyasına tefrik edilmiş olması sebebiyle karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiş olup, Mahkeme hükmüne karşı davacı vekili tarafından istinaf yoluna başvurulması üzerine Sakarya Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesince istinaf başvurusunun kısmen kabul, kısmen reddi ile İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına, bu kez davacının dava konusu 1266 parsel sayılı taşınmaz ile ilgili elatmanın önlenmesi ile ecrimisil taleplerinin ve dava konusu 281 ada 2 parsel sayılı taşınmaz ile ilgili ecrimisil tahsili taleplerinin davalı ... yönünden pasif husumet yokluğu nedeniyle reddine, davacının dava konusu 1266 parsel sayılı taşınmaz ile ilgili elatmanın önlenmesi ve ecrimisil talepleri ile dava konusu 281 ada 2 parsel sayılı taşınmaz ile ilgili ecrimisil tahsili taleplerinin davalı ... Otelcilik San. Ve Tic. Ltd. Şti. açısından esastan reddine, dava konusu 281 ada 2 parsel sayılı taşınmaz hakkında tüm davalılar aleyhinde açılan elatmanın önlenmesi davasının İlk Dereceli Mahkemenin 2018/217 Esas sayılı dosyasında karara bağlanmış olduğu anlaşıldığından bu hususta karar verilmesine yer olmadığına, davacının dava konusu 1266 parsel sayılı taşınmaz ile ilgili ecrimisil tahsili talepli davasının davalı ... Akaryakıt Ltd. Şti. yönünden kısmen kabulü ile toplam 328.008,00 TL ecrimisil tazminatının tahakkuk tarihlerinden itibaren işleyen yasal faizi ile davalı ... Akaryakıt Ltd Ştinden tahsil edilerek davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin istemine reddine, davacının dava konusu 281 ada 2 parsel sayılı taşınmaz ile ilgili ecrimisil tahsili talepli davasının davalı ... Akaryakıt Ltd Şti yönünden kısmen kabulü ile toplam 1.539,307,00 TL ecrimisil tazminatının tahakkuk tarihlerinden itibaren işleyen yasal faizi ile davalı ... Akaryakıt Ltd Ştinden tahsil edilerek davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin istemin reddine, davacının, davalı ... Akaryakıt Ltd Şti aleyhinde açtığı 1266 parsel sayılı taşınmaz ile ilgili elatmanın önlenmesi davasının konusuz kaldığı anlaşıldığından, talebin esası hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiş; Davacı ... Bankası A.Ş. vekili ve davalı ... Akaryakıt Ltd. Şti. vekillerince Bölge Adliye Mahkemesi kararı temyiz edilmiştir.
1. Davacı ve davalı vekillerinin aşağıdaki bentlerin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, yapılan yargılama ve uyuşmazlık bakımından uygulanması gereken hukuk kuralları ile temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararında yazılı gerekçelere, hukuki ilişkinin nitelendirmesine göre yerinde görülmemiştir.
2. Tüm dosya kapsamı incelendiğinde; davacının dava dilekçesinde tüm davalılara yönelik el atmanın önlenmesi, davalılardan ... Ve ... Akaryakıt Turizm Gıda San. Ve Tic. Ltd. Şti"ye yönelik ise ecrimisil talebinin olduğu; ancak Sakarya Bölge Adliye Mahkemesi 1.Hukuk Dairesince kurulan hükümde davalı ... Otelcilik San. Ve Tic. Ltd. Şti için de ecrimisilin reddine yönelik hüküm kurulduğu görülmüş, 6100 sayılı HMK"nin 26 maddesinde belirtilen Hakimin tarafların talep sonuçları ile bağlı olacağı ondan fazlasına veya başka bir şeye karar veremeyeceği ilkesine aykırı olarak davacının talebini aşarak red hükmü kurulması ve reddedilen miktar üzerinden de davalı ... Otelcilik San. Ve Tic. Ltd. Şti lehine daha fazla vekalet ücretine hükmedilmesi doğru görülmemiş, bozmayı gerektirmiştir.
3. Davacı ve davalı ... vekilinin ecrimisile ilişkin temyiz itirazlarına gelince; arsa ve binalarda kira esasına göre talep varsa, taraflardan emsal kira sözleşmeleri istenmeli, gerekirse benzer nitelikli yerlerin işgal tarihindeki kira bedelleri araştırılıp, varsa emsal kira sözleşmeleri de getirtilmeli, dava konusu taşınmaz ile emsalin somut karşılaştırması yapılmalı, üstün veya eksik tarafları belirlenmelidir.
İlke olarak, kira geliri üzerinden ecrimisil belirlenmesinde, taşınmazın dava konusu ilk dönemde mevcut haliyle serbest şartlarda getirebileceği kira parası, emsal kira sözleşmeleri ile karşılaştırılarak, taşınmazın büyüklüğü, niteliği ve çevre özellikleri de nazara alınarak yöredeki rayiçe göre belirlenir. Sonraki dönemler için ecrimisil değeri ise ilk dönem için belirlenen miktara ÜFE artış oranının tamamının yansıtılması suretiyle bulunacak miktardan az olmamak üzere takdir edilir.
Açıklanan bu ilke ışığında dosya kapsamında alınan 06.11.2017 havale tarihli İnşaat Mühendisi bilirkişi ... tarafından hazırlanan ecrimisil hesabına ilişkin rapor incelendiğinde; öncelikle dava dilekçesinde talep edilen son dönem olan 30.09.2016 tarihindeki kira miktarı belirlenerek, son dönemden ilk döneme olacak şekilde TEFE uygulanması yapıldığı görülmüş, anılan rapor bu yönüyle Yargıtay ve Dairemiz uygulamalarına uygun olmadığından, hükmün; temyiz edenlerin sıfatına ve usuli müktesep hak kuralları da gözetilmek suretiyle, bu yönüyle de bozulması gerekmiştir.
Kabule göre de; her ne kadar yukarıda da anılan inşaat bilirkişisi raporunda 1266 parsel için hesaplanan ecrimisil, sonuç kısmında toplam 1.539.307,00 TL olarak belirtilmiş ise de, her dönem için belirlenen miktar ayrı ayrı toplandığında ecrimisil miktarının 2.050.107,00 TL olmasına göre; raporun sonuç kısmında yazılmış olan miktara yönelik kabul kararı verilmesi doğru görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle davacı ... Bankası A.Ş. vekili ve davalı ... Akaryakıt Turizm Gıda San. Ve Tic. Ltd. Şti. vekilinin temyiz itirazları yerinde görüldüğünden kabulüyle HMK’nin 371. maddesi gereğince Bölge Adliye Mahkemesi kararının BOZULMASINA, dosyanın Bölge Adliye Mahkemesine, karardan bir suretin de İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine, peşin harcın istek halinde temyiz edenlere ayrı ayrı iadesine, 23.12.2019 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.