Yargıtay 14. Hukuk Dairesi 2014/14447 Esas 2015/10603 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ : Reşadiye Asliye Hukuk Mahkemesi
TARİHİ : 03/06/2014
NUMARASI : 2012/423-2014/242


Davacı vekili tarafından, davalılar aleyhine 22.10.2012 gününde verilen dilekçe ile geçit hakkı istenmesi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın kabulüne dair verilen 03.06.2014 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davalılar O.. D.. ve R.. D.. vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü:
_ K A R A R _
Dava, Türk Medeni Kanununun 747. maddesi gereğince geçit hakkı kurulması isteğine ilişkindir.
Davalılar, davanın reddine karar verilmesini talep etmişlerdir.
Mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiştir.
Hükmü, davalılar O.. D.. ve R.. D.. vekili temyiz etmiştir.
Türk Medeni Kanununun 747/2 maddesi gereğince geçit isteği, önceki mülkiyet ve yol durumuna göre en uygun komşuya, bu şekilde ihtiyacın karşılanmaması halinde geçit tesisinden en az zarar görecek olana yöneltilmelidir. Zira geçit hakkı taşınmaz mülkiyetini sınırlayan bir irtifak hakkı olmakla birlikte, özünü komşuluk hukukundan alır. Bunun doğal sonucu olarak yol saptanırken komşuluk hukuku ilkeleri gözetilmelidir. Geçit ihtiyacının nedeni, taşınmazın niteliği ile bu ihtiyacın nasıl ve hangi araçlarla karşılanacağı davacının sübjektif arzularına göre değil, objektif esaslara uygun olarak belirlenmeli, taşınmaz mülkiyetinin sınırlandırılması konusunda genel bir ilke olan fedakârlığın denkleştirilmesi prensibi dikkatten kaçırılmamalıdır.
Uygun güzergah saptanırken önemle üzerinde durulması gereken diğer bir yön ise, aleyhine geçit kurulan taşınmaz veya taşınmazlar bölünerek kullanım şekli ve bütünlüğünün bozulmamasıdır. Şayet başka türlü geçit tesisi mümkün değilse bunun gerekçesi kararda açıkça gösterilmelidir.
Geçit davalarında uygulanan fedakarlığın denkleştirilmesi ilkesi gereğince, yüzölçümü daha büyük olan taşınmazlardan geçit kurulması tercih edilmelidir.
./..
- 2 -

Dosya içerisindeki tapu kayıtlarına göre; üzerinde ev bulunan 125 ada 6 parsel sayılı taşınmazın yüzölçümü 954,41 m2, üzerinde değirmen bulunan 125 ada 49 parsel sayılı taşınmazın yüzölçümü ise 224,77 m2"dir. Aleyhine geçit kurulan 6 ve 49 parsel sayılı taşınmazların yüzölçümünün küçük olduğu açıkça anlaşılmaktadır. Ayrıca, fen bilirkişi raporuna ekli kroki 1"de gösterilen ve mahkemece hükme esas alınan yol güzergahı, araç geçişi için tehlikeli olduğu belirtildiğinden öncelikle yüzölçümü daha büyük olan 46 sayılı parselden, mümkün görülmediği takdirde başkaca seçenekler de araştırılarak en uygun yerden geçit kurulması gerekirken yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmemiş, bu sebeple hükmün bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle davalılar O.. D.. ve R.. D.. vekilinin temyiz itirazının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin yatırılan harcın istek halinde yatırana iadesine, kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 19.11.2015 tarihinde oybirliği ile karar verildi.