MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ VE TESCİL
KANUN YOLU : TEMYİZ

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Kadastro sonucu, ... Köyü çalışma alanında bulunan 121 ada 123 parsel sayılı 2.757,00 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz kadimden beri köy halkı tarafından mera olarak kullanıldığı belirtilerek, kamu orta malı mera vasfıyla sınırlandırılarak özel siciline kaydedilmiştir. Davacı ..., vergi kaydı, irsen intikal ve kazandırıcı zamanaşımı zilyetliğine dayanarak, tapu iptali ve adına tescil istemiyle dava açmıştır. Mahkemece yapılan yargılama sonunda davanın kabulüne, 121 ada 123 parsel sayılı taşınmazın tamamı ile davacı tarafça keşif sırasında sınırları gösterilen 121 ada 292 parsel sayılı taşınmazın teknik bilirkişi ... tarafından düzenlenen 20.10.2015 tarihli krokide (A) harfi ile gösterilen 4.113,06 metrekare yüzölçümündeki kısmının tapu kaydının iptali ile, (A) harfi ile gösterilen bölümün 121 ada 123 parsel sayılı taşınmaza eklenmek suretiyle, 121 ada 123 parselin ve 292 parselin krokide (A) ile gösterilen kısmının bir bütün olarak veraset ilamındaki payları oranında davacının miras bırakanı ... mirasçıları adına tapuya kayıt ve tesciline karar verilmiş; hüküm, davalı Hazine temsilcisi tarafından temyiz edilmiştir.
1- 121 ada 292 parsel sayılı taşınmaz 6.244,829 metrekare yüzölçümü ile mera olarak sınırlandırılmak suretiyle tespit edilmiş ve mahkemece bu taşınmazın teknik bilirkişi raporunda (A) harfi ile gösterilen bölümün davacının murisi .... mirasçılarının zilyetliğinde bulunduğu, sınırında bulunan mera parselinden dere ve yol ile ayrıldığı, zirai bilirkişi raporuna göre de 3. sınıf tarım arazisi niteliğinde bulunduğu, dolayısı ile zilyetlikle iktisap koşullarının oluştuğu, ayrıca dava dilekçesinde bu taşınmaza ilişkin parsel numarası belirtilmemekle beraber keşifte bu yerin de iddiaya konu edildiği, bu kısmın dava dilekçesinde belirtilmemesinin diğer dava konusu taşınmazın da mera parseli olmasından kaynaklandığı ve maddi hata niteliğinde bulunduğu gerekçesi ile yazılı şekilde karar verilmiştir. Davacı ... dava dilekçesinde, 121 ada 292 parsel sayılı taşınmazdan söz etmeksizin ve açıkça 121 ada 123 parsel sayılı taşınmazı iddiasına konu ettiğini belirterek, bu taşınmazın miras bırakanı ... mirasçıları adına tescili istemiyle dava açmış, mahkemece icra edilen keşif sonucu dosyaya ibraz edilen fen bilirkişi raporunda ise, davacının iddiasına konu taşınmazlar 121 ada 123 parsel sayılı taşınmazın tamamı ile 121 ada 292 parsel sayılı taşınmazın (A) harfi ile gösterilen kısımları olarak gösterilmiş, 01.12.2015 tarihli karar duruşmasında da, davacı 121 ada 292 parsel sayılı taşınmazın (A) harfi ile gösterilen kısmını da kapsar şekilde murisi adına tescil isteğinde bulunmuştur. Yargıtay Hukuk Genel Kurulu"nun 29.06.2011 tarih, 2011/1-364 Esas ve 2011/453 Karar sayılı ilamında da belirtildiği üzere, ıslahla kastedilen, dava konusu edilen hususların genişletilmesi veya değiştirilmesi olup, dava konusu edilmeyen müstakil bir taşınmazın ıslah yoluyla davaya ithaline ve dava konusu haline getirilmesine yasal açıdan olanak bulunmamaktadır. Şu halde, mahkemece, yargılaması devam eden bir dava içerisinde ıslah yoluyla dahi dava konusu haline getirilmesi mümkün bulunmayan 121 ada 292 parsel sayılı taşınmazın teknik bilirkişi raporunda belirtilen bölümü yönünden "karar verilmesine yer olmadığına" karar vermek gerekirken, davaya konu kabul edilerek yazılı şekilde karar verilmiş olması isabetsiz olup, temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde görüldüğünden kabulü ile hükmün BOZULMASINA,
2- Dava konusu 121 ada 123 parsel sayılı taşınmaza ilişkin hükme yönelik temyiz itirazlarının incelenmesine gelince; Mahkemece, çekişmeli taşınmazın davacının murisi ... mirasçılarının zilyetliğinde bulunduğu, sınırında bulunan mera parselinden dere ve yol ile ayrıldığı, zirai bilirkişi raporuna göre de 3. sınıf tarım arazisi niteliğinde bulunduğu, dolayısı ile zilyetlikle iktisap koşullarının oluştuğu gerekçesi ile yazılı şekilde karar verilmiş ise de, yapılan araştırma, inceleme ve uygulama hüküm vermeye yeterli bulunmamaktadır.
Ziraat mühendislerinden oluşan bilirkişi kurulu raporunda, çekişmeli taşınmazın dört tarafını çevreleyen mera parselinden ne şekilde ayrıldığı, mahalli bilirkişi ve tanık beyanlarında sözü edilen dereler ile yolun ayırıcı unsur niteliğinde olup olmadığı yönünde her hangi bir değerlendirme yapılmadığı gibi, rapor içeriğinde hem dava konusu yerin kendiliğinden yetişen otlarla kaplı olduğu, kültür tarımı yapılmadığı belirtilip, hem de özel mülkiyete konu edilebilecek 3. sınıf tarım arazisi olduğu belirtilerek çelişki oluşturulduğu halde bu çelişki üzerinde durulmamış, tespit tarihi 2001 yılı olduğu halde 1973 yılına ilişkin hava fotoğrafı üzerindeki soyut değerlendirmeyi içerir, bilirkişi incelemesi ile yetinilmiş, tespit tarihinden 15-20-25 yıl öncesine ait hava fotoğrafı bulunup bulunmadığı araştırılmamış, bulunması halinde getirtilip incelenmemiştir. Bu şekilde eksik araştırma ve incelemeye dayalı olarak karar verilemez.
Hal böyle olunca; doğru sonuca ulaşılabilmesi için Mahkemece öncelikle, dava konusu taşınmazın tespit tarihinden 15-20-25 yıl öncesine ait en az üç ayrı zaman dilimine ilişkin stereoskopik hava fotoğrafları tarihleri açıkça yazılmak suretiyle Harita Genel Komutanlığından getirtilerek dosya ikmal edilmeli, bundan sonra mahallinde elverdiğince yaşlı, tarafsız, yöreyi iyi bilen, davada yararı bulunmayan aynı köyden ve komşu köyler halkından ayrı ayrı seçilecek üçer kişilik mahalli bilirkişi kurulu ve taraf tanıkları ile üç kişilik uzman ziraat mühendisi bilirkişi kurulu, jeodezi ve fotogrametri mühendisi ve fen bilirkişisinin katılımıyla yeniden keşif yapılmalı; yapılacak bu keşif sırasında dinlenilecek mahalli bilirkişi ve tanıklardan, çekişmeli taşınmazın kime ait olduğu, öncesinde kim tarafından kullanıldığı, kimden kime ne şekilde intikal ettiği, öncesinin mera, yaylak, kışlak ya da genel harman yeri olup olmadığı, taşınmazın devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan yerlerden olduğunun belirtilmesi halinde imar-ihyaya konu edilip edilmediği, imar-ihyaya konu edilmiş ise imar-ihyanın hangi tarihte başlayıp ne zaman bitirildiği etraflıca sorulup maddi olaylara dayalı olarak açıklattırılmalı, bilirkişi ve tanık sözleri komşu parsel tutanak ve dayanakları ile denetlenmeli, yargılama boyunca dinlenen bilirkişi ve tanık beyanlarının çelişmesi halinde yüzleştirme yapılmak suretiyle çelişkilerin giderilmesine çalışılmalı; dava konusu taşınmaz ile dört tarafını çevreleyen mera parseli arasında doğal ya da yapay ayırıcı unsur bulunup bulunmadığı ve taşınmazın niteliğine ilişkin hakim gözlemi keşif tutanağına aynen yansıtılmalı; üç kişilik ziraat bilirkişi kurulundan, dava konusu taşınmazın öncesinin geleneksel biçimde kullanılan kadim mera olup olmadığını, taşınmazın toprak yapısı, eğimi, bitki deseni ve diğer yönlerden dört tarafını çevreleyen mera parselinden nasıl ayrıldığını, aralarında doğal ya da yapay ayırt edici bir unsur bulunup bulunmadığını, önceki keşifte ayırıcı unsur olarak belirtilen dere ve yolun ayırıcı unsur niteliğinde bulunup bulunmadığını, çekişmeli taşınmazın meradan açılan veya meranın devamı niteliğinde olan yerlerden olup olmadığını açıklayıp, tarımsal niteliğini belirten, taşınmazın değişik yönlerden çekilmiş fotoğrafları ile yan görünüş (kesit) krokisi ile desteklenmiş, önceki zirai bilirkişi raporunu irdeleyen, bilimsel esaslara ve somut verilere dayalı, ayrıntılı ve gerekçeli rapor alınmalı; jeodezi ve fotogrametri uzmanı bilirkişiden ise yukarıda belirtilen tarihlerde çekilmiş stereoskopik üç adet hava fotoğrafının stereoskop aletiyle incelenmesi neticesinde, taşınmazın sınırlarını ve niteliğini, mera parseli ile aralarında ayırıcı unsur bulunup bulunmadığını, öncesinin ne olduğunu, imar-ihyaya konu edilip edilmediğini, imar-ihya tamamlanmış ise tamamlandığı tarihi ve üzerinde sürdürülen zilyetliğin başlangıcını, şeklini ve süresini belirtir şekilde rapor düzenlemesi istenilmeli; fen bilirkişisine, keşfi takibe imkan verir, kayıt uygulamasını ve bilirkişi sözlerini denetlemeye elverişli rapor ve harita düzenlettirilmeli; bundan sonra tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre karar verilmelidir. Mahkemece bu hususlar göz ardı edilerek eksik araştırma ve inceleme ile yazılı şekilde karar verilmesi isabetsiz olup, temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde bulunduğundan kabulüyle hükmün BOZULMASINA, yasal koşullar gerçekleştiğinde kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere,11.06.2020 gününde oybirliğiyle karar verildi.