MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Davacı vekili tarafından, davalılar aleyhine 02/07/2008 gününde verilen dilekçe ile kadastral parselin ihyası talebi üzerine bozma ilamına uyularak yapılan duruşma sonunda; davanın kabulüne dair verilen 16/05/2019 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi bir kısım davalılar tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü:
_ K A R A R _
Dava, kadastral mülkiyet durumunun ihyasına yönelik tapu iptali ve tescil isteğine ilişkindir.
Davacı Hazine vekili, dava konusu ... Köyü 1200 (228) parsel sayılı taşınmazın ihdasen Hazine adına tescil edildiğini ve ... Belediyesince birçok parselle birlikte 37 No"lu imar düzenlemesine tabi tutulduğunu, daha sonra aynı bölgede Adana Büyükşehir Belediyesi tarafından imar düzenlemesi yapıldığını; ancak, anılan şuyulandırma işlemlerinin idari yargı yerinde iptal edildiklerini ileri sürerek, imar uygulamaları sonucu park alanında kalıpta 1200 sayılı kadastral parsele isabet eden 640 m²"lik kısmının tapu kaydının iptali ile düzenleme öncesi kök parsele dönüştürülerek Hazine adına tescili suretiyle eski hale iadesinin sağlanmasını talep etmiştir.
Mahkemece ... Belediyesi yönünden karar verilmesine yer olmadığına, diğer davalılar hakkında açılan davanın reddine dair verilen ilk karar Yargıtay 1. Hukuk Dairesinin 08.02.2011 tarihli ve 2010/10852 Esas, 2011/1059 Karar sayılı ilamı ile “ ... Davacı hazine adına ihdas yoluyla tescil edilen taşınmazın davalı ... Belediyesine devri ile anılan taşınmazın imar uygulamasına tabi tutularak münferit imar parsellerinin oluştuğu ve bir kısım bölümlerin de park, yeşil alan, orman özelliği ile sicil harici bırakıldığı ve Adana belediyesinin 37 No"lu imar uygulamasının İdari yargı yerinde iptal edilerek kesinleştiği, böylece imar ile oluşan gerek imar parseline ilişkin sicil kayıtlarının ve gerekse park, yeşil alan, orman gibi imarla tescil harici bırakılma işleminin hukuki dayanaktan yoksun kaldığı ve imar işlemine dayanan hukuki durum ile sicil kayıtlarının yolsuz hale düştüğü, böylesi bir durumda da kadastro parselinin mülkiyet ve geometrik duruma ihyasının gerekeceği, bu duruma göre park, yeşil alan ve orman nitelikli yerlerin kadastro parseli kapsamında kaldığı keşfen belirlendiğine ve bu işlemlerin dayanağı idari tasarruf iptal edildiğine göre, taşınmazın niteliğinin park, yeşil alan ve orman olması neticeye etkili olmayıp davanın kabul edilerek kadastro parselinin ihyasına karar verilmesi gerekirken aksi yönde karar verilmesinin doğru olmadığı, kabul tarzı itibarıyla da imar ile oluşan dava dışı imar parsellerinin malikleri var ise onların da böylesi bir davada yer almaları zorunlu iken bu parsel maliklerine davada yer verilmeksizin neticeye gidilmesinin de isabetsiz olduğu ” şeklindeki gerekçeyle bozulmuştur.
Mahkemece bozma ilamına uyularak, ... Belediyesi yönünden karar verilmesine yer olmadığına, dahili davalı ... hakkında husumet yokluğundan davanın reddine, diğer davalılar yönünden ise eski hale ihya isteğinin kabulüne dair verilen hükmün davalı ... vekilinin temyizi üzerine, Yargıtay 1. Hukuk Dairesinin 14.02.2013 tarihli ve 2012/13158 Esas, 2013/2015 Karar sayılı ilamı ile “ ... Ancak, mahallinde yapılan uygulama neticesinde alınan 29.01.2010 tarihli teknik bilirkişi raporunda; çekişmeye konu kök parselin imar planı uygulaması sonunda 8 m2"lik ve 22 m2"lik bölümlerinin 5627 ada 4 No"lu imar parselinde, 29 m2"lik bölümünün ise 5627 ada 5 No"lu imar parseline isabet ettiğini bildirdiği halde, bu raporu düzenleyen bilirkişilerden harita mühendisi Mustafa İnceyavuz"dan alınan 05.2012 tarihli ek raporda ise; bu defa yeniden yapılan incelemede 8 ve 22 m2"lik bölümlerin 5627 ada 2 No"lu imar parseline, 29 m2"lik bölümünün ise 5627 ada 3 No"lu imar parseline isabet ettiğini belirttiği, ne var ki, kök parselin isabet ettiği imar parselleri yönünden çelişkili iki rapor düzenlemesine rağmen, raporlar arasındaki bu çelişki giderilmeden ve ek rapora neden üstünlük tanındığı belirtilmeden, öte yandan iptaline karar verilen 5627 ada 2 ve 3 No"lu imar parsellerinin sicil kayıtlarının getirtilip, maliklerinin davada taraf olarak yer alıp almadıkları denetlenmeden sonuca gidilmiş olması doğru değildir." şeklindeki gerekçeyle bozulmuştur.
Mahkemece bozma ilamına uyularak yeniden yapılan yargılama sonunda, davanın reddine dair verilen karar ise Dairemizin 22.02.2018 tarih 2015/12070 Esas, 2018/ 1362 Karar sayılı ilamı ile; "... Dava konusu 1200 parsel sayılı taşınmazla davacı Hazine"nin mülkiyet ilişkisi açık olup, somut olayda 775 sayılı Yasanın mülga 3. maddesinin uygulama yeri yoktur.
Hal böyle olunca; mahkemece, bozma ilamı doğrultusunda inceleme ve araştırma yapılmak suretiyle, dava konusu 1200 sayılı parsel hakkında gerek ... Belediyesi gerekse de Adana Büyükşehir Belediyesi tarafından yapılan imar uygulamalarının iptal edildiği ve oluşturulan imar parsellerinin sicil kayıtlarının dayanaklarının kalmadığı gözetilmek suretiyle; anılan kadastral parsel sınırları üzerinde, iptal edilen imar uygulamaları ile oluşturulan alanlar ile miktarları açıkça belirlenerek, bu kısımlara ilişkin imar sicil kayıtlarının iptali ile 1200 sayılı kök parsel sınırları içinde kalan park alanıyla birlikte kök parselin ihyası ve Hazine adına tesciline hükmedilmesi gerekirken, yanılgılı değerlendirme ile yazılı olduğu üzere karar verilmesi doğru görülmemiş...’’ gerekçesiyle bozulmuştur.
Mahkemece bozma ilamına uyularak davanın kabulüne karar verilmiştir.
Hükmü, davalı ..., davalı ... Belediyesi vekili ile davalı ... Belediyesi vekili temyiz etmiştir.
20 Şubat 2020 tarihli Resmî Gazete"de yayımlanarak yürürlüğe giren 7221 sayılı Coğrafi Bilgi Sistemleri ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanunun 7. maddesiyle 3194 sayılı İmar Kanununun 18. maddesine yeni bir fıkra eklenmiştir.
Eklenen bu hükme göre, 3194 sayılı Kanunun 18. maddesi kapsamında yapılmış imar uygulamalarının kesinleşmiş mahkeme kararlarıyla iptal edilmesi nedeniyle; davaya konu parselin imar planı kararları ile umumi ve kamu hizmetlerine ayrılan alanlara denk gelmesi veya iptal edilen uygulama ile tahsis ve tescil edilmiş parsellerde hak sahiplerince yapı yapılmış olması ve benzeri hukuki veya fiili imkânsızlıklar nedeniyle geri dönüşüm işlemleri yapılarak uygulama öncesi kök parsellere dönülemeyeceğinin parselasyon planlarını onaylamaya yetkili idarelerin onay merciince tespiti halinde, öncelikle davaya konu parselin hak sahiplerinin muvafakati alınmak kaydıyla uygulama sahası içerisinde idarece uygun bir yer tahsis edileceği veya anlaşma olmaması halinde davacı hak sahibinin kök parseldeki yeri dikkate alınarak uygulamadaki düzenleme ortaklık payı kesintisi düşüldükten sonraki taşınmazın rayiç bedeli üzerinden değerinin ödeneceği belirtilmiştir.
Dava konusu uyuşmazlık, eklenen bu hüküm uyarınca idareye başvuru yoluyla çözülmesi gerektiğinden, imar parselinin kadastral parsele ihyasına yönelik talebin dava konusu talebin, kanun değişikliği nedeniyle reddine karar verilmesi için yerel mahkeme hükmünün bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle, davalı ..., davalı ... Belediyesi vekili ile davalı ... Belediyesi vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin yatırılan harcın istek halinde yatırana iadesine, kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 15.06.2020 tarihinde oy birliği ile karar verildi.