16. Hukuk Dairesi 2016/13333 E. , 2020/1830 K.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :KADASTRO MAHKEMESİ
DAVA TÜRÜ : KADASTRO TESPİTİNE İTİRAZ
KANUN YOLU: TEMYİZ
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Yargıtay bozma ilamında özetle; "... mirasçılarının tutunduğu 02.02.1959 tarih 449 sayılı tapu kaydının taşınmazın tamamını, davalı ..."ın tutunduğu 18.06.2008 tarih 1 ve 2 sayılı tapu kayıtlarının ise taşınmazın fen bilirkişi raporunda gösterilen (A) ve (B) bölümlerini kapsadığı ve taşınmazın öncesinin ..."a ait olduğu hususlarında taraflar arasında uyuşmazlık bulunmayıp, uyuşmazlığın taşınmazın ... ile ... arasında başka bir taşınmazla takasa konu edilip edilmediği; ..."ın taşınmaz üzerinde sürdürdüğü zilyetliğin asli nitelikte malik sıfatıyla zilyetlik mi, yoksa geçici kullanım koşulu ile feri nitelikte zilyetlik mi olduğu, ayrıca taraflar arasında yukarıda açıklanan şekilde hukuki ilişki bulunmadığı takdirde davalı ... yararına 3402 sayılı Kadastro Kanunu"nun 13/B-c maddesinde öngörülen koşulların gerçekleşip gerçekleşmediği yönünde olduğu halde; mahkemece bu hususlarda yapılan araştırma ve incelemenin yeterli olmadığı belirtilerek; mahkemece öncelikle davalı ..."ın tutunduğu tapu kayıtlarının oluşumuna esas Sulh Hukuk Mahkemesi"ne ait dava dosyasının ve ayrıca ... ile ... ve davalı ... arasındaki bağı gösterir nüfus kayıtlarının getirtilmesi, daha sonra mahallinde yaşlı, tarafsız, bölgeyi ve taşınmazı iyi bilen yerel bilirkişiler, taraf tanıkları ve tutanak bilirkişilerin tümünün katılımı ile keşif yapılması, yapılacak keşif sırasında yerel bilirkişi, taraf tanıkları ve tutanak bilirkişilerinden taşınmazın öncesinde kime ait olduğu, kimden kime kaldığı, kim tarafından ne kadar süre ve nasıl kullanıldığı, taşınmazın ... ile ..."ın mirasbırakanı ... arasında takasa konu edilip edilmediği, edilmiş ise çekişmeli taşnmaza karşılık ..."a hangi taşınmazın verildiği, ... mirasçılarının savunması ve mahkeme gerekçesine göre taşınmazın ... veya mirasçıları tarafından kızı ..."e verilip verilmediği, verilmiş ise tarihi ve nedeni, bir başka deyişle çekişmeli taşınmazın ..."e, geçimini temin amacıyla örf ve adet gereği geçici kulanım amacıyla mı verildiği; yoksa ..."in terekeden gelen haklarına karşılık veya başka amaçlarla taşınmazın mülkiyetinin mi verildiği; ayrıca taşınmazın kullanımının ..."ten ...."nin kulanımına nasıl ve ne şekilde geçtiği, ...ile ... arasındaki akdi ve ırsi ilişkinin ne olduğu; bu haliyle davalı ..."ın taşınmazı kullanımının malik sıfatıyla asli zilyetlik mi, yoksa taşınmazın ... mirasçılarına ait olduğunu bilerek ve onların üstün hakları olduğunu kabul ederek feri nitelikte zilyetlik mi olduğu hususlarında maddi olaylara dayalı somut bilgiler alınması; alınan beyanlar arasında veya davalı ..."ın dayanağı tapu kaydının oluşumuna esas dava dosyasında belirlenen beyanlar arasında çelişki olduğu takdirde gerektiğinde yüzleştirme yapılarak çelişkilerin giderilmesi; ... mirasçılarının tutunduğu tapu kaydının 3402 sayılı Kadastro Kanunu"nun 13/B-c maddesi gereği davalı ... yararına hukuki değerini kaybedip kaybetmediğinin araştırılması, bundan sonra toplanan tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre karar verilmesi" gereğine değinilmiştir.
Mahkemece, bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonucunda davacı ..."in davasının kısmen kabulüne, çekişmeli 197 ada 2 parsel sayılı taşınmazın 15.06.2016 tarihli teknik bilirkişi ek raporuna ekli haritada (D) harfi ile gösterilen 1.417,06 metrekare yüzölçümündeki kısmının miras payları oranında ... mirasçıları adına tapuya kayıt ve tesciline, taşınmazın bu kısmının üzerindeki 12 elma, 2 erik, 12 armut, 1 dut, 2 kayısı ve 58 kavak ağacının ... mirasçılarına ait olduğunun tapunun beyanlar hanesine şerhedilmesine, haritada (C) harfi ile gösterilen 129,60 metrekare yüzölçümündeki kısmının kamulaştırıldığı anlaşıldığından, taşınmazın bu kısmının taşınmazdan ifraz edilerek Hazine adına tapuya kayıt ve tesciline; taşınmazın bu kısmının öncesinin miras payları oranında ... mirasçılarına ait olduğunun tespitine, haritada (A1) ile gösterilen 317,44 metrekare yüzölçümündeki kısım ile (B) harfi ile gösterilen 1300 metrekare yüzölçümündeki kısmın ise miras payları oranında ... mirasçıları adına tapuya kayıt ve tesciline karar verilmiş; hüküm, davacılar ..., ... ve ... vekili, davalı ... vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Dosya içeriğine, mahkemece hükmüne uyulan bozma kararında açıklandığı gibi işlem yapılıp sonucuna göre hüküm verilmiş olmasına, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, çekişmeli 197 ada 2 parsel sayılı taşınmazın hükme esas alınan bilirkişi raporunda (A1), (B) ve (C) harfleri ile gösterilen bölümlerine yönelik davacılar ..., ... ve ... vekilinin temyiz itirazları yerinde değildir.
Davalı ... vekilinin, çekişmeli taşınmazın hükme esas alınan bilirkişi raporunda (D) harfi ile gösterilen bölümüne ilişkin hükme yönelik temyiz itirazlarına gelince; Mahkemece, davalı ...’ın tescil ilamı sonucu oluşan tapu kaydının taşınmazın tamamına ait olmayıp yalnızca taşınmazın doğu ve batısında bir kısım yer için tapu kaydı oluşmuş olduğu, bu nedenle de davalı ... ve murisinin taşınmazın tamamın da malik sıfatı ile zilyet olduklarından söz edilemeyeceği; ayrıca, dava konusu taşınmaz ile dava dışı Ziyaretaltı mevkiindeki taşınmazın takas edildiği ve dava konusu taşınmazın ..."a bırakıldığı iddia edilmekle beraber, Ziyaretaltı mevkiinde bulunan taşınmaz da ... adına tapuya tescil edildiğinden ve tapuda kayıtlı taşınmazların tapu dışı yolla takası mümkün olmadığından taraflar arasında trampa sözleşmesi bulunduğundan da söz edilemeyeceği gerekçesi ile yazılı şekilde karar verilmiştir. Ne var ki, taraflar arasında, ... mirasçılarının tutunduğu 02.02.1959 tarih 449 sayılı tapu kaydının taşınmazın tamamını, davalı ..."ın tutunduğu 18.06.2008 tarih 1 ve 2 sayılı tapu kayıtlarının ise taşınmazın fen bilirkişi raporunda gösterilen (A1), (B) ve (C) bölümlerini kapsadığı hususlarında ihtilaf bulunmadığı gibi, bu husus mahkemenin de kabulündedir. Şu halde, temyiz incelemesine konu (D) harfi ile gösterilen taşınmaz bölümünün yalnızca İsmail Köstak’ın maliki olduğu 02.02.1959 tarih
449 sıra numaralı tapu kaydının kapsamında kaldığı anlaşılmaktadır. Sözü edilen tapu kaydı son tedavül kaydı olup, sonraki tarihte başkaca tedavülü bulunmamaktadır. Dosya içinde bulunan nüfus kayıtlarından, kayıt maliki ...’ın 1981 yılında öldüğü ve kaydın mirasçılarına intikal etmediği görülmektedir. Yargılama sırasında mahallinde yapılan keşiflerde dinlenen yerel bilirkişi ve tanıkların beyanlarına göre, taşınmazın 1967 yılından beri kadastro tespit tarihi olan 2009 yılına kadar 20 yılı aşkın süre ile ... ve mirasçılarının zilyetliğinde olduğu, kayıt maliki ve mirasçılarının ise taşınmazda her hangi bir zilyetliklerinin bulunmadığı anlaşılmaktadır. Diğer taraftan, çekişmeli taşınmaz üzerinde 20 yaşın üzerinde meyve ve kavak ağaçlarının bulunduğu, bu ağaçların ... tarafından dikildiği ve taşınmazın tamamının kahvehane ve otel yapılmak suretiyle ... ve mirasçıları tarafından işletildiği hususları değerlendirildiğinde, taşınmaz üzerindeki zilyetliğin malik sıfatı ile sürdürüldüğü, taşınmazın bir kısmına tescil ilamı ile tapu kaydı oluşturulmasının, taşınmazın, tescil ilamı sonucu oluşturulan tapu kaydının kapsamı dışındaki bölümü üzerindeki zilyetliğin feri nitelikte olduğu yönünde değerlendirilemeyeceği, kaldı ki, ... ve mirasçılarının zilyetliklerinin feri nitelikte olduğunun başkaca delille de ispat edilemediği anlaşılmakta olup, bu duruma göre, taraflar arasında miras ilişkisi (... ile ... ve bu kişilerin mirasçıları arasında) bulunmadığı da nazara alındığında, ... mirasçılarının tutunduğu tapu kaydının kadastro tespit tarihi itibarı ile yürürlükte olan şekli ile 3402 sayılı Kanun"un 13/B-c maddesi gereğince ... mirasçıları lehine hukuki kıymetini yitirdiği anlaşılmaktadır.
Hal böyle olunca; Mahkemece, hükme esas bilirkişi raporunda (D) harfi ile gösterilen bölümün de miras payları oranında ... mirasçıları adına tesciline karar verilmesi gerekirken, dosya kapsamına uygun düşmeyecek gerekçeyle yazılı şekilde hüküm kurulması isabetsiz olup, davalı ... vekilinin temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde bulunduğundan kabulüyle hükmün BOZULMASINA, peşin yatırılan temyiz karar harcının talep halinde temyiz eden davalı ..."a iadesine, yasal koşullar gerçekleştiğinde kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 11.06.2020 gününde oybirliğiyle karar verildi.